ปักหมุด 'เมดิคัลฮับ' อาเซียน รพ.หัวใจกรุงเทพชูผ่าตัดหัวใจแผลเล็ก

จากจุดเริ่มต้นของการผ่าตัดบายพาสหลอดเลือดหัวใจแบบเปิดอกที่ไม่ต้องใช้เครื่องปอดหัวใจเทียม สู่ยุคใหม่ของการผ่าตัดหัวใจแบบแผลเล็ก ซึ่งเป็นหนึ่งในความก้าวหน้าทางการแพทย์ นั่นคือ “การผ่าตัดหัวใจแผลเล็กแบบ MICS CABG และการผ่าตัดซ่อม/เปลี่ยนลิ้นหัวใจแผลเล็กผ่านกล้อง 3 มิติ” ซึ่งเป็นเทคนิคที่ช่วยลดการบาดเจ็บ ฟื้นตัวเร็ว และยังให้ผลลัพธ์ทางคลินิกที่แม่นยำเช่นเดียวกับการผ่าตัดแบบเดิมโดยไม่ต้องผ่าตัดเปิดหน้าอก

ว่ากันว่า เทคโนโลยีการรักษาโรคหัวใจ MICS CABG (Minimally Invasive Coronary Artery Bypass Grafting) และ Totally 3D Endoscopic Valve Surgery หรือการผ่าตัดลิ้นหัวใจแผลเล็กผ่านกล้อง 3 มิติ จะสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจใหม่ให้กับประเทศไทยในฐานะ “Medical Hub” ซึ่งเป็นทั้งจุดหมายปลายทางสำหรับการรักษาโรคหัวใจที่ซับซ้อน และเป็นศูนย์กลางของเทคโนโลยีการแพทย์

ถือเป็นยุคใหม่ของการผ่าตัดหัวใจ โดยเป็นการทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ โดยไม่ต้องผ่าเปิดกระดูกหน้าอก และที่สำคัญ ไม่ต้องใช้เครื่องหัวใจ-ปอดเทียม (off-pump) ทำให้ลดความเสี่ยงจากการเสียเลือดและอาการแทรกซ้อนได้อย่างมีนัยสำคัญ 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

มะเร็งปอดวิกฤต คร่า 40 ชีวิต9ต่อวัน ฝุ่น PM2.5 ตัวการร้าย!

เศรษฐกิจรวน! ขัดแย้งไทย-กัมพูชา ฉุดคนไข้ต่างชาติลด 'เฮลท์แคร์' ไทยชะงัก

MICS CABG: แผลเล็ก เจ็บน้อย ฟื้นตัวไวเทคนิค

ล่าสุด โรงพยาบาลหัวใจกรุงเทพได้ลงทุนนำนวัตกรรมดังกล่าวมาให้บริการเพื่อเป้าหมายก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางการผ่าตัดหัวใจแผลเล็ก (Minimally Invasive Cardiac Surgery – MICS) แห่งภูมิภาคอาเซียนตอบรับความต้องการของผู้ป่วยทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติกลุ่ม Medical Tourism ที่มองหาการรักษาที่ลดความเสี่ยง เจ็บน้อย ฟื้นตัวเร็ว 

นพ.เกรียงไกร เฮงรัศมี ผู้อำนวยการโรงพยาบาลหัวใจกรุงเทพ เปิดเผยว่า การทำบายพาสหัวใจด้วย MICS CABG: แผลเล็ก เจ็บน้อย ฟื้นตัวไวเทคนิค MICS CABG นี้ ถือเป็นยุคใหม่ของการผ่าตัดหัวใจ โดยเป็นการทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจโดยไม่ต้องผ่าเปิดกระดูกหน้าอก ผู้ป่วยจะมีแผลขนาดเล็ก บริเวณซี่โครงด้านซ้าย และที่สำคัญไม่ต้องใช้เครื่องหัวใจ-ปอดเทียม (off-pump)ทำให้ลดความเสี่ยงจากการเสียเลือดและอาการแทรกซ้อน

เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีหลอดเลือดหัวใจด้านซ้ายตีบหรืออุดตัน โดยที่หลอดเลือดหัวใจด้านขวาปกติ รวมถึงผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ที่ไม่ต้องการผ่าตัดเปิดกระดูกหน้าอก ผู้ที่มีโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะร่วมด้วย และยังสามารถนำมาใช้ในการผ่าตัดผู้ป่วยเนื้องอกหัวใจได้อีกด้วย

เทคนิค MICS CABG ไม่ได้แทนที่การผ่าตัดแบบเดิมทั้งหมด แต่เป็นทางเลือกที่เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้ที่สามารถรับการผ่าตัดด้วยเทคนิคแผลเล็กได้ เพื่อลดความเจ็บ เสี่ยงติดเชื้อน้อยลง และกลับมาใช้ชีวิตปกติได้เร็วขึ้น

รู้จักเทคนิคTotally 3D Endoscopic Valve Surgery

ในขณะที่เทคนิคTotally 3D Endoscopic Valve Surgery พัฒนาโดยทีมแพทย์ ภายใต้การนำของ นพ.ภราดร เจ็ดวรรณะ เป็นการผ่าตัดซ่อมหรือเปลี่ยนลิ้นหัวใจไมตรัลหรือเอออร์ติก โดยใช้กล้อง 3 มิติเสมือนจริงที่ให้ภาพคมชัดในพื้นที่แคบ ผ่านแผลเล็ก ช่วยให้การผ่าตัดมีความแม่นยำสูงโดยไม่ต้องผ่าเปิดกระดูกหน้าอก ลดการสูญเสียเลือด ลดการติดเชื้อ และลดระยะเวลาในการพักฟื้นใน ICU อย่างมีนัยสำคัญ ช่วยให้เราผ่าตัดในพื้นที่จำกัดได้อย่างแม่นยำ โดยไม่กระทบโครงสร้างหลักของร่างกาย ผู้ป่วยจะฟื้นตัวไว และให้ผลลัพธ์ที่เทียบเท่าการผ่าตัดแบบเปิดอก

ปัจจุบันโรงพยาบาลหัวใจกรุงเทพมีทีมแพทย์เฉพาะทางที่ผ่านการฝึกอบรมจากต่างประเทศ พร้อมห้องผ่าตัดที่ติดตั้งเทคโนโลยีขั้นสูงสำหรับการผ่าตัดหัวใจแผลเล็กโดยเฉพาะ โดยเปิดให้บริการแก่ทั้งผู้ป่วยชาวไทย ชาวต่างชาติที่พำนักในประเทศ (Expat) และกลุ่ม Medical Tourism จากต่างประเทศ เพื่อให้ทุกกลุ่มสามารถเข้าถึงนวัตกรรมการรักษาที่แม่นยำ ปลอดภัย และได้มาตรฐานระดับสากล

การลงทุนครั้งนี้สะท้อนแผนยุทธศาสตร์ Our20-Year Heart Journey2025 มุ่งสู่ผู้นำด้านการรักษาโรคหัวใจแผลเล็กของภูมิภาคอาเซียนและเอเชีย

ผ่าตัดหัวใจแผลเล็ก ทางเลือกรักษาโรคลิ้นหัวใจ

สมาพันธ์หัวใจโลกรายงานว่าโรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของโลก และพบผู้เสียชีวิตด้วยโรคหัวใจและหลอดเลือดทั่วโลก มากกว่า 20.5 ล้านคนต่อปี โดยปัจจุบัน ‘โรคลิ้นหัวใจ’ เป็นหนึ่งในภาวะที่พบได้บ่อย คือ โรคลิ้นหัวใจไมทรัล (Mitral Valve Disease) และโรคลิ้นหัวใจเอออร์ติก (Aortic Valve Disease) ซึ่งสาเหตุหลักมาจากความเสื่อมตามอายุที่มากขึ้น โรคไข้รูมาติก พันธุกรรม ภาวะติดเชื้อ และโรคเรื้อรังอื่นๆ

ผศ.นพ.สยาม ค้าเจริญ ศัลยแพทย์หัวใจและทรวงอก โรงพยาบาลรามาธิบดี ให้ข้อมูลว่า โรคลิ้นหัวใจแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ ‘ลิ้นหัวใจตีบ’ และ ‘ลิ้นหัวใจรั่ว’ โดยลิ้นหัวใจตีบเกิดจากลิ้นหัวใจหนาตัวหรือมีหินปูนเกาะ ทำให้เลือดไหลผ่านได้ยาก ส่วนลิ้นหัวใจรั่วมักเกิดจากความเสื่อมหรือการฉีกขาดของลิ้นหัวใจ ส่งผลให้เลือดไหลย้อนกลับ มักจะเกิดในกลุ่มคนอายุ 40 ปีขึ้นไป เพราะหัวใจทำงานหนักมานาน และมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ความดันโลหิตสูง ไขมันในหลอดเลือด 

หากพบภาวะตีบหรือรั่วอยู่ในระดับน้อย แพทย์จะรักษาด้วยการใช้ยาและแนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตเพื่อประคับประคองอาการและชะลอความเสื่อมของลิ้นหัวใจ ในกรณีที่มีอาการรุนแรงขึ้น แพทย์อาจจะพิจารณาซ่อมแซมหรือเปลี่ยนลิ้นหัวใจเทียม เพื่อให้หัวใจกลับมาทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกครั้ง

การรักษาผู้ป่วยโรคลิ้นหัวใจ สามารถทำได้ทั้ง 2 วิธี ได้แก่ 1. การผ่าตัดหัวใจแบบมาตรฐาน หรือการผ่าตัดหัวใจแบบดั้งเดิม (Standard Open Heart Surgery หรือ Conventional Heart Surgery)เป็นการผ่าตัดด้วยการเปิดแผลบริเวณกลางหน้าอก มีการตัดกระดูกหน้าอกตรงกลางเพื่อเข้าไปผ่าตัดซ่อมหรือเปลี่ยนลิ้นหัวใจ ระยะฟื้นตัวประมาณ 3 เดือน กลับมาออกกำลังกายเต็มที่ได้ หรือใช้ชีวิตได้ตามปกติ

2. การผ่าตัดหัวใจแผลเล็ก (Minimally Invasive Cardiac Surgery หรือ MIS) เป็นเทคโนโลยีที่เข้ามานิคการผ่าตัดหัวใจที่ลดขนาดของแผลผ่าตัดและลดการรบกวนโครงสร้างของร่างกาย ปัจจุบัน การผ่าตัดหัวใจแผลเล็ก สามารถใช้รักษาโรคหัวใจอื่นๆ ได้หลากหลาย อาทิ โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ และโรคเนื้องอกในหัวใจ เป็นต้น

จุดเด่นของเทคนิคนี้ คือการลดขนาดของแผลผ่าตัดให้เล็กลงกว่าการผ่าตัดแบบเดิมหลายเท่า ส่งผลให้เนื้อเยื่อและอวัยวะภายในได้รับความบอบช้ำน้อยลง หลีกเลี่ยงการหักกระดูกหรือตัดกระดูก ลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ บาดเจ็บน้อยลงส่งผลให้เสียเลือดน้อยกว่าการผ่าตัดแบบมาตรฐาน ผู้ป่วยจึงฟื้นตัวเร็วขึ้น พักฟื้นในโรงพยาบาลน้อยลง และสามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้เร็วขึ้น

"แม้การผ่าตัดหัวใจแบบแผลเล็กจะได้รับความสนใจมากขึ้น เพราะช่วยลดบาดเจ็บ ฟื้นตัวไว และกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้เร็วขึ้น แต่เทคนิคนี้อาจไม่เหมาะกับผู้ป่วยทุกราย โดยเฉพาะในรายที่มีโรคร่วมซับซ้อนหรืออยู่ในภาวะฉุกเฉิน เช่น เส้นเลือดหัวใจตีบหรือมีความเสียหายของลิ้นหัวใจหลายจุด ซึ่งแพทย์เจ้าของไข้จะเป็นผู้ประเมินอย่างรอบคอบ" ผศ.นพ.สยาม กล่าว

ทั้งนี้ การผ่าตัดด้วยเทคนิคแผลเล็กจำเป็นต้องดำเนินการโดยทีมแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญสูง ผ่านการฝึกฝนและสะสมประสบการณ์การผ่าตัดหัวใจแบบแผลเล็ก อย่างน้อย 50-120 ราย พร้อมทำงานร่วมกับทีมสหวิชาชีพที่มีความชำนาญ เพื่อให้มั่นใจว่าการรักษามีประสิทธิภาพและปลอดภัยเทียบเท่าการผ่าตัดแบบดั้งเดิม โดยยึดความปลอดภัยของผู้ป่วยเป็นหัวใจสำคัญ