วิกฤติภาคเหนือ สารพิษเหมืองแรร์เอิร์ธ+น้ำท่วม คพ.เผย รอเมียนมาตอบรับเจรจา

ปัญหาการปนเปื้อนสารเคมีจากกิจกรรมเหมืองแร่แรร์เอิร์ธบริเวณชายแดนเมียนมา กำลังกลายเป็นประเด็นที่น่ากังวลอย่างยิ่งสำหรับประเทศไทย เนื่องจากสารพิษและโลหะหนักจากเหมืองได้ไหลปะปนมากับแม่น้ำกก ก่อนจะไปรวมกับแม่น้ำโขง ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของประชาชนในพื้นที่ภาคเหนือ โดยเฉพาะจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย

ขณะนี้หลายภาคส่วนเร่งเดินหน้าแก้ปัญหาอย่างจริงจัง กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) ติดตามคุณภาพน้ำอย่างต่อเนื่อง พร้อมเดินหน้าประสานเจรจากับทางการเมียนมาเดือนสิงหาคม 2568

น้ำท่วม อุปสรรคตรวจน้ำ

นางสาวปรีญาพร สุวรรณเกษ อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) เปิดเผยกับ ‘กรุงเทพธุรกิจ’ ถึงความคืบหน้าการดำเนินงานและแผนการรับมือกับปัญหามลพิษในแม่น้ำกก ซึ่งเป็นประเด็นที่รัฐบาลมอบหมายให้แต่ละกระทรวงดำเนินการว่า ทางกรมฯได้เน้นย้ำถึงบทบาทหลักในการติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำและตะกอนดินในแม่น้ำโดยมีการเก็บตัวอย่างน้ำเดือนละ 2 ครั้ง และเก็บตัวอย่างตะกอนดิน เดือนละ 1 ครั้ง ตั้งแต่เดือน พ.ค.-ก.ย. 2568 ถึงตอนนี้ได้ทำการเก็บเป็นครั้งที่ 6 แล้ว

อธิบดีกรมควบคุมมลพิษกล่าวด้วยว่า ความท้าทายสำคัญในการตรวจสอบคุณภาพน้ำและการเก็บผลตอนนี้คือ สถานการณ์น้ำท่วม โดยเฉพาะในพื้นที่อย่างแม่สาย ทำให้ยากที่จะทราบว่าน้ำได้พัดพาสารและตะกอนไปไกลแค่ไหน และยังเป็นอุปสรรคต่อการเข้าพื้นที่เพื่อเก็บตัวอย่างน้ำโดยตรง

ในสถานการณ์ดังกล่าว ทางสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 ได้รับมอบหมายให้เฝ้าระวังเบื้องต้น โดยใช้ชุดทดสอบแบบพกพา (test kit) ซึ่งสามารถแปรผลได้ทันที เพื่อรอประเมินว่าประชาชนในพื้นที่ได้รับผลกระทบจากสารดังกล่าวหรือไม่ เมื่อสถานการณ์น้ำท่วมคลี่คลายลงและสามารถเข้าถึงพื้นที่ได้

“แม้น้ำท่วมอาจพัดพาสารพิษกระจายไปยังพื้นที่อื่น แต่สารปนเปื้อนที่ถูกพัดไปมักจะมีการเจือจางตามธรรมชาติ เนื่องจากตะกอนมักตกลงสู่ก้นน้ำ อย่างไรก็ตาม ยังมีความเป็นไปได้ที่อนุภาคแขวนลอยบางส่วนอาจตกค้างอยู่ที่ท้องน้ำได้เช่นกัน”

รอเมียนมาตอบรับเจรจา

ในส่วนของการแก้ไขปัญหาเชิงโครงสร้างและการประสานงานกับต่างประเทศ อธิบดีกรมควบคุมมลพิษระบุว่า มีคณะกรรมการที่ได้รับมอบหมายให้เจรจากับทางเมียนมาในประเด็นที่เกี่ยวข้อง โดยมีแผนที่จะเดินทางไปเจรจาประมาณกลางเดือนสิงหาคม แต่ขณะนี้ยังคงรอคำตอบจากทางเมียนมา เกี่ยวกับกำหนดการที่ชัดเจน นอกจากนี้ ยังจะมีการประชุมสำคัญเพื่อติดตามความก้าวหน้าการทำงานของแต่ละคณะที่ได้รับมอบหมายในเรื่องแม่น้ำกก โดยมีท่านรองนายกรัฐมนตรี ประเสริฐ จันทรรวงทอง เป็นประธาน การประชุมดังกล่าวในวันนี้ (พุธที่ 30 กรกฎาคม 2568)