ข้อพิพาท รัสเซีย - ยูเครน ผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทย

ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯส่งสัญญาณสนับสนุนองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (NATO)ในการรับรองยูเครนเข้าเป็นสมาชิกใหม่ ล่าสุดส่งทหารสหรัฐฯเข้าไปประจำการที่โปร์เลนด์ และเยอรมันกว่า 3,000 นาย

แม้การเผชิญหน้ากันในยุโรปตะวันออกแม้โอกาสที่จะนำไปสู่สงครามเต็มรูปแบบระหว่าง NATO กับรัสเซียยังมีน้อย แต่ความครุกรุ่นที่เกิดขึ้นไม่เป็นผลดีนักต่อเศรษฐกิจโลกที่เพิ่งจะฟื้นตัวจากการระบาดของโควิด -19

รศ.ดร. สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์ นักวิชาการอิสระด้านเศรษฐศาสตร์ และการเมืองกล่าวว่าต้องจับตาดูการตัดสินใจของวลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซียเพราะเขาได้พูดอย่างชัดเจนแล้วว่าไม่ต้องการให้อดีตชาติพันธมิตรโซเวียตไปรวมกับ NATOรัสเซียจึงพร้อมตอบโต้ความพยายามอ้าแขนรับยูเครนเข้าเป็นสมาชิก NATO

หากรัสเซียบุกยูเครนสิ่งแรกที่จะเกิดขึ้นคือสหรัฐฯ และสมาชิก NATO จะคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจรัสเซียผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจะกระทบต่อเศรษฐกิจไปทั่วโลก รวมถึงประไทยที่มีเศรษฐกิจเชื่อมโยงกับรัสเซียในภาคการเงิน และการค้า

ชมรมนักวิเคราะห์เศรษฐกิจ สมาคมธนาคารไทยได้วิเคราะห์ผลกระทบทางเศรษฐกิจที่จะเกิดขึ้นจากความขัดแย้งระหว่างรัสเซีย และยูเครน ไว้ได้อย่างน่าสนใจ โดยแบ่งเป็น 2 scenarios คือ

1.กรณีรัสเซียบุกยูเครน และตอบโต้ชาติพันธมิตรของ NATO มาตรการที่รัสเซียจะใช้คือจำกัด หรือยกเลิกการส่งพลังงานให้ยุโรป โดยเฉพาะก๊าซที่ยุโรปต้องนำเข้าจากรัสเซีย 46% ของปริมาณทั้งหมด

ผลกระทบที่จะตามมาคือ ราคาก๊าซธรรมชาติ ถ่านหิน น้ำมันในยุโรป และของโลกเพิ่มสูงขึ้น ภาคธุรกิจในยุโรปต้องปิดตัวเนื่องจากการขาดแคลนพลังงาน นอกจากราคาพลังงานจะเพิ่มแล้วราคาโลหะมีค่า ได่แก่ พาลาเดียม แพลทินัม อลูมิเนียม ทองแดง นิกเกิล เหล็ก เพิ่มสูงขึ้น

กรณีนี้ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับเศรษฐกิจไทยคือราคาน้ำมันจะพุ่งสูงขึ้นอีก เกิดภาระค่าใช้จ่ายให้แก่กองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง ส่วนธุรกิจที่นำเข้าวัตถุดิบที่ทำจากโลหะโดยเฉพาะเหล็ก อลูมิเนียม ตะกั่ว จะมีต้นทุนเพิ่มขึ้นธุรกิจไทยที่นำเข้าสินค้าที่ทำจากโลหะมีมูลค่าประมาณ 1.52 แสนล้านบาท โดยเป็นมูลค่าการนำเข้าโลหะจากรัสเซียโดยตรงประมาณ 7.7 พันล้านบาท คิดเป็นมูลค่า 6.5% ของมูลค่าการนำเข้าโลหะทั้งหมด

2.กรณีที่กลุ่ม NATO และพันธมิตรรวมถึงสหรัฐฯ ตอบโต้รัสเซีย โดยระงับธุรกรรม งดสนับสนุนสินเชื่อให้กับธนาคารรัสเซียตัดธนาคารรัสเซียออกจาก SWIFT code เงินเฟ้อในรัสเซียจะรุนแรงค่าเงินรูเบิลอ่อนค่า กระทบตลาดหุ้นและการซื้อขายตราสารหนี้ผลกระทบที่จะเกิดจากเศรษฐกิจโลกคือจีดีพีหดตัวประมาณ 5%

ธุรกรรมการเงินไทยรัสเซียจะถูกกระทบมูลค่าการค้าไทยรัสเซีย 8.8 หมื่นล้านบาท แบ่งเป็นการนำเข้าสินค้าจากรัสเซีย 5.6 หมื่นล้านบาท กระทบการส่งออกจากไทยไปรัสเซีย 3.2 หมื่นล้านบาท

โดยสินค้าที่กระทบ 5 อันดับแรกคือยานพาหนะ ยาง เครื่องจักร ผักผลไม้ และ เครื่องใช้ไฟฟฟ้า ส่วนนักท่องเที่ยวรัสเซียที่จะเดินทางเข้าประเทศไทยลดลงจากผลกระทบเศรษฐกิจถดถอย

นับเป็นผลกระทบที่เกิดจากความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์ และเป็นความเสี่ยงที่ต้องติดตามผลกระทบอย่างใกล้ชิดว่าจะกระทบกับประเทศไทยอย่างไร