บทกวีที่เติมไฟให้ชีวิต

ถ้าผู้อ่านอย่างตั้งใจและคิดใคร่ครวญไปด้วย อย่างบทกวีชื่อ A Psalm of Life ของ เฮนรี่ วาดสเวริธ ลองเฟลโลว์ (1807-2882) กวีชาวอเมริกันผู้เป็นที่รักของประชาชนในศตวรรษที่ 19 เป็นบทกวีที่ผมเลือกแปลมานำเสนอในที่นี้

 งานชิ้นนี้ผมเคยแปลลงอยู่ในหนังสือ บทกวีดีเด่นของโลกแด่ชีวิตและความรัก (มูลนิธิเพื่อนหนังสือ, 2559) แต่เมื่อได้กลับมาอ่านทบทวนต้นฉบับภาษาอังกฤษใหม่ จึงได้ปรับปรุงแก้ไขบางข้อความให้แม่นยำขึ้น หนังสือรวมบทกวีแปลที่ผมอ้างถึง ยังมีบทกวีดีเด่นของกวีคนอื่นๆ จากทั่วโลกอีกราว 100 บทด้วย

 

บทเพลงแห่งชีวิต

(A Psalm of Life )

 

อย่าบอกฉัน, เรื่องที่ฟังดูโศกเศร้าครั้งแล้วครั้งเล่า

ว่าชีวิตเป็นแค่ความฝันอันว่างเปล่า!

จิตวิญญาณที่หลับไหล คือจิตวิญญาณที่ตายแล้ว

และสิ่งต่างๆ ไม่ได้เป็นเหมือนอย่างที่มันดูเหมือนว่าจะเป็น 

 

ชีวิตนั้นเป็นของจริง! ชีวิตเป็นเรื่องที่ต้องเอาจริงเอาจัง

หลุมฝังศพไม่ใช่เป้าหมายของชีวิต

คำกล่าวว่าเธอมาจากผงธุลีและเธอก็จะกลับไปอย่างผงธุลี

ไม่ได้หมายรวมถึงเรื่องของจิตวิญญาณ

 

เป้าหมายหรือหนทางในชีวิตของเรา

ไม่ใช่ความสนุกสนานและไม่ใช่ความโศกเศร้า

แต่อยู่ที่การลงมือทำ, การทำให้ชีวิตของวันรุ่งขึ้นแต่ละวัน

ผลักดันให้เราก้าวไกลไปกว่าวันนี้

 

ศิลปวิทยาการนั้นยืนยาวและเวลาเพียงแต่ผันผ่านไปอย่างรวดเร็ว

และดวงใจของเรา, แม้จะแข็งแรงและกล้าหาญ

ยังคงเต้นเหมือนกับเสียงกลองที่ถูกห่อหุ้มไว้

เพลงมาร์ชในการเดินทางไปสู่หลุมฝังศพ

 

ในท้องทุ่งสงครามอันกว้างใหญ่ในโลก

ในที่พักแรมของชีวิต

อย่าเป็นเพียงฝูงวัวควายใบ้บื้อที่ถูกต้อน!

แต่จงเป็นวีรบุรุษในการต่อสู้

 

อย่าไว้วางใจอนาคต ไม่ว่ามันจะดูน่ารื่นรมย์เพียงใด

ปล่อยให้อดีตที่ตายไปแล้วเป็นผู้ฝังความตายของมันเอง!

ลงมือทำ, ลงมือทำในยุคปัจจุบันที่ยังมีชีวิตอยู่

มีหัวใจอยู่ภายในกาย และมีพระเจ้าอยู่บนท้องฟ้าเบื้องบน

 

ชีวิตของคนยิ่งใหญ่ ล้วนเตือนใจเรา

ว่าเราอาจใช้ชีวิตให้สูงเลอเลิศได้,

และเมื่อจากไป สิ่งที่ทิ้งไว้เบื้องหลังเรา

คือรอยเท้าบนผืนทรายของยุคสมัย

 

รอยเท้า, ซึ่งบางทีอาจเป็นร่องรอยของ

การเดินเรือผ่านสายหลักที่เคร่งขรึมของชีวิต

พี่น้องที่เรือแตกและถูกทอดทิ้งอยู่

ที่ได้มาเห็น, รู้สึกมีกำลังใจขึ้นมาอีกครั้ง

 

ดังนั้นขอให้เราจงลุกขึ้น และลงมือทำ,

ด้วยหัวใจที่พร้อมจะเผชิญชะตากรรมใดก็ตาม,

ยังคงค้นพบ, ยังคงแสวงหา, อยู่เสมอ,

เรียนรู้ที่จะออกแรง และรู้จักการรอคอย.

 

เฮนรี่ วาดสเวริธ ลองเฟลโลว์

(Henry Wadsworth Longfellow 1807-1882)