ชนชั้นกลางอินเดีย โอกาสภาคการท่องเที่ยวไทย

หากแต่กำลังก้าวจากเศรษฐกิจรายได้ปานกลาง ไปสู่สังคมที่มีชนชั้นกลางขนาดใหญ่ มีความมั่นคงทางเศรษฐกิจมากขึ้น และมีกำลังใช้จ่ายในภาคบริการและการท่องเที่ยวมากขึ้นด้วย

งานวิจัยจำนวนมากชี้ตรงกันว่าชนชั้นกลางอินเดียกำลัง “ขยายตัวแบบก้าวกระโดด” หากนิยามชนชั้นกลางในฐานะกลุ่มคนที่ “มีความมั่นคงทางเศรษฐกิจ” ไม่ต้องกังวลเรื่องความยากจนในชีวิตประจำวัน จะพบว่ากลุ่มนี้เพิ่มจากเพียงไม่กี่สิบล้านคนในทศวรรษ 1990 มาสู่หลายร้อยล้านคนภายในช่วงหลังปี 2010 และมีแนวโน้มจะเป็นประชากรส่วนใหญ่ของอินเดียในช่วงกลางศตวรรษที่ 21

กลุ่มชนชั้นกลางนี้ใช้จ่ายมากขึ้นทั้งในด้านการศึกษา สุขภาพ สินค้าอุปโภคบริโภค และที่สำคัญคือ “การเดินทางท่องเที่ยว” ปัจจัยเหล่านี้ส่งผลอย่างมากต่อการเติบโตของสายการบินราคาประหยัด แพ็กเกจท่องเที่ยว และการชำระเงินแบบดิจิทัล ซึ่งช่วยลดต้นทุนการเดินทางให้ผู้บริโภคอินเดียเข้าถึงการท่องเที่ยวต่างประเทศได้ง่ายขึ้น

ในเชิงวัฒนธรรมการบริโภค คนรุ่นมิลเลนเนียลและ Gen Z ของอินเดียจำนวนมากเริ่มให้คุณค่ากับประสบการณ์มากกว่าสิ่งของ มีข้อมูลชี้ว่าคนหนุ่มสาวอินเดียกว่าร้อยละ 75 ยอมทุ่มเงินไปกับการเดินทางมากกว่าการซื้อสินค้าฟุ่มเฟือย การตัดสินใจเที่ยวของพวกเขากว่า 80% ได้รับอิทธิพลจากโซเชียลมีเดีย โดยเฉพาะ Instagram และ YouTube 

จึงไม่แปลกที่การท่องเที่ยวจะถูกมองเป็นพื้นที่สร้างตัวตน ภาพลักษณ์ และประสบการณ์ที่อวดได้ แต่ขณะเดียวกันก็ต้องมีความหมายและเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตจริง เช่น ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เชิงชุมชน เชิงสุขภาพ หรือแม้แต่การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน

ลักษณะการท่องเที่ยวแบบนี้ของคนอินเดีย จึงเป็นโอกาสสำคัญของประเทศไทย วันนี้อัตราการเข้ามาของนักท่องเที่ยวอินเดียในประเทศไทยนั้นเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในอดีตเราจัดอันดับนักท่องเที่ยวอินเดียไว้ในกลุ่มท้าย ๆ แต่ตัวเลขนักท่องเที่ยวอินเดียที่เดินทางเข้าสู่ไทยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงก่อนโควิด-19 จากระดับราว 1.9 ล้านคนในปี 2019 กระทั่งกลับมาทะลุ 2 ล้านคนหลังเปิดประเทศในปี 2024

นักท่องเที่ยวอินเดียจึงขึ้นมาเป็นหนึ่งในตลาดหลักของประเทศไทย โดยเฉพาะในกลุ่มท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อน ตลาดครอบครัว ตลาดฮันนีมูน กลุ่ม MICE และตลาดงานแต่งงานปลายทางที่ใช้จ่ายสูง การจัดงานแต่งอินเดียที่ไทยมักใช้เวลา 3-5 วัน แขก 500-1,000 คนต่อหนึ่งงาน และต้องการทั้งอาหารมังสวิรัติ พิธีกรรมตามวัฒนธรรม และโรงแรมที่พร้อมด้วยทีมงานมืออาชีพ

ข้อมูลมูลค่าตลาดงานแต่งและฮันนีมูนของอินเดียที่แตะหลักแสนล้านดอลลาร์และยังโตได้อีก 20-25% ต่อปี ยิ่งตอกย้ำว่าหากไทยวางตำแหน่งถูกต้อง เราสามารถดึงเม็ดเงินจำนวนนี้จากอินเดียได้

โอกาสจากอินเดียนี้ช่วยให้ไทยกระจายความเสี่ยงจากการพึ่งพานักท่องเที่ยวจีนมากเกินไป การหันมาให้ความสำคัญกับตลาดอินเดีย ย่อมเป็นกลยุทธ์ที่ทำให้เศรษฐกิจท่องเที่ยวไทยมีความยืดหยุ่นและยั่งยืนกว่าเดิม

แน่นอนว่าโอกาสย่อมมาพร้อมความท้าทาย ไทยจำเป็นต้องเข้าใจความคาดหวังเชิงวัฒนธรรมของนักท่องเที่ยวอินเดียมากขึ้น

หากไทยออกแบบประสบการณ์ที่เชื่อมโยงกับวัฒนธรรมอินเดียดี จะไม่เพียงได้จำนวนนักท่องเที่ยวมากขึ้น แต่ยังได้แฟนประจำที่กลับมาและชวนคนอื่นตามมาอีกด้วย