‘เศรษฐกิจฮาลาล’ทางรอด‘อุตฯสิ่งทอ’ โอกาสและความท้าทายธุรกิจไทย(ตอนจบ)

ซึ่งทําให้ไทยได้รับการจัดอันดับเป็นหนึ่งในผู้ส่งออกฮาลาลชั้นนําของโลก แม้เป็นประเทศที่ประชากรส่วนใหญ่ไม่ใช่มุสลิม

แม้ข้อมูลเฉพาะ สิ่งทอที่ส่งออกอาจยังมีอยู่จำนวนน้อยก็ตาม แต่ข้อมูลจากรายงาน State of the Global Islamic Economy 2023-2024 ระบุว่า การใช้จ่ายของผู้บริโภคมุสลิมในสินค้าฮาลาลทั้งหมดมีมูลค่ารวมกว่า 2.3 ล้านล้านดอลลาร์ โดยในหมวดเสื้อผ้าและรองเท้ามีมูลค่ากว่า 336 พันล้านดอลลาร์ และคาคว่าจะเติบโตถึง 440 พันล้านดอลลาร์ภายในปี 2027 โดยมีประเทศผู้นำการส่งออกในกลุ่ม OIC(องค์การความร่วมมืออิสลาม(Organisation of Islamic Cooperation)) ได้แก่ ตุรกี บังกลาเทศ และอินโดนีเซีย

ดร.ชาญชัย สิริเกษมเลิศ ผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาอุตสาหกรรมสิ่งทอ กล่าวว่าหัวใจสําคัญของ Modest Fashion คือการรักษาสมดุลระหว่าง ศรัทธา (Faith) และ แฟชั่น (Fashion) ให้สอดคล้องกับหลักฮาลาลและหลักชารีอะห์ โดยมีข้อกําหนดสําคัญ เช่นไม่ใช้วัสดุ “ฮารอม” (เช่น หนังสุกร หรือส่วนผสมจากสัตว์ที่ไม่ได้ผ่านการเชือดฮาลาล), ไม่โปร่ง ไม่รัดรูป และไม่เลียนแบบเพศตรงข้าม การออกแบบต้องคํานึงถึง “มารยาทการแต่งกาย (Adab)” และ “บริบททางวัฒนธรรม”

ความท้าทายหลักจึงอยู่ที่ การออกแบบและผลิตที่สอดคล้องศาสนาโดยยังคงความร่วมสมัย การดีไซน์ให้ตอบโจทย์รสนิยมคนรุ่นใหม่โดยไม่ละเมิดหลักศาสนา ซึ่งต้องอาศัยนักออกแบบที่เข้าใจทั้ง “แฟชั่น” และ “หลักชารีอะห์” อย่างลึกสิ้ง

“Modest Fashion จึงเป็น “ สะพานเชื่อมระหว่างศาสนาและแฟชั่น” ที่เปิดโอกาสทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมมหาศาลให้แก่ประเทศที่พร้อมปรับตัว หากผู้ประกอบการสามารถผลิตได้ตามมาตรฐาน การสื่อสารและแบรนด์ที่ตอบโจทย์ทั้ง ความสุภาพ-ความยั่งยืน-ความร่วมสมัย ได้อย่างสมดุล”

อย่างไรก็ตาม ตลาดแฟชั่นฮาลาลมีการเติบโตอย่างรวดเร็ว แต่ผู้ประกอบการไทยและ SMEs ส่วนใหญ่ยังประสบข้อจำกัดหลายด้าน ทั้งด้านการผลิต มาตรฐานและการตลาด ซึ่งทําให้การเข้าถึงตลาดมสลิมโลกยังไม่เต็มศักยภาพ

  หนึ่งในอปสรรคสําคัญคือ การขาดความเข้าใจในหลักการฮาลาลและมาตรฐานสากล เช่น การแยกกระบวนการผลิตระหว่างสินค้าฮาลาลและทั่วไป การตรวจสอบย้อนกลับของวัตฤดิบ และการออกแบบที่สอดคล้องกับหลักศาสนา โดยเฉพาะสําหรับ SMEs ที่ไม่มีบุคลากรเฉพาะด้าน

นอกจากนี้ยังพบว่า ประกอบการไทยจำนวนมากยังไม่มี ระบบชัพพลายเซนเฉพาะทาง สําหรับสินค้าแฟชั่นฮาลาล เช่น คลังสินค้าแยกประเภท ช่องทางขนส่งทีผ่านการรับรอง หรือระบบติดตามย้อนกลับ ในขณะที่ประเทศคู่แข่ง (เช่น อินโดนีเซีย และ ดูไบ) ได้จัดตั้ง “Halal Industrial Park” และ “Halal Logistics Hub” เชื่อมโยงตั้งแต่ผู้ผลิตถึงผู้บริโภค ซึ่งลดต้นทุนและสร้างความเชื่อมั่นแก่ผู้ซื้อในตลาดมุสลิมโลกได้มากกว่า

“นอกจากนี้เข้าใจตลาดแฟชั่นมุสลิมแล้ว  สิ่งที่จะทำให้ไทยขึ้นมามีบทบาทเด่นในตลาดนี้ได้คือ การดึงเอาขีดความสามารถที่มีอยู่ ทั้งศักยภาพการผลิตเส้นใยพิเศษในรูปแบบต่างๆ  เช่น คุณสมบัติที่ใช้กับชุดว่ายน้ำ ที่พบว่า แฟชั่นชุดว่ายน้ำมุสลิมได้รับความนิยมในตลาดออสเตรเลียเพราะเป็นพื้นที่ที่คำนึงถึงการสัมผัสแสงแดดการแต่งตัวมิดชิดสำหรับกิจกรรมทางน้ำจึงสอดคล้องกับแนวทางแฟชั่นมุสลิม”

ดังนั้น การออกแบบและใช้วัสดุที่มีอยู่ในประเทศเพื่อสร้างความแตกต่างการเข้าตลาดแฟชั่นมุสลิมจึงเป็นแต้มต่อของไทยที่เบื้องต้นต้องคำนึงถึงฟังก์ชั่นการใช้งานที่มากกว่าแฟชั่นทั่วไป เช่น ใส่แล้วไม่ร้อน ดูแลรักษาง่าย เพราะตลาดนี้หากเป็นสินค้าที่ตรงตามความต้องการแล้วเงื่อนไขเรื่องราคาไม่ใช้ปัจจัยลำดับต้นๆ ทำให้การขับเคลื่อนอุตสากรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่มไทยมีช่องว่างในการบริหารจัดการและการเปลี่ยนผ่านเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในอนาคตต่อไป 

เบื้องต้นเพื่อส่งเสริมให้ภาคเอกชนเข้าใจและมีความพร้อมเข้าสู่โอกาสของเศรษฐกิจฮาลาล สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม(องค์การมหาชน) มอบหมายให้สถาบันฯ จัดการการขอรับส่วนลดออกงาน Grand Halal สำหรับกล่มเป้าหมายที่สนับสนุนในทุกอุตสาหกรรมที่ออกงาน Grand Halal ประกอบด้วยนิติบุคคลบุคคลธรรมดา (สสว.สนับสนุน 80%)ผู้ประกอบการจ่าย 20%

แบ่งเป็นMicro SMEการผลิต รายได้ไม่เกิน 1.8 ล้านบาทปี สสว. สนับสนุนไม่เกิน 50,000 บาท** และSmall SMEการผลิต รายได้ไม่เกิน 100 ล้านบาทปี ภาคอื่นๆ ไม่เกิน 50 ล้านบาทปี * โดย"สสว. สนับสนุนไม่เกิน100,000บาท นิติบุคคลเท่านั้น (สสว.สนับสนุน 50%)ผู้ประกอบการจ่าย 50% โดยMedium SME การผลิตรายได้ไม่เกิน 500 ล้านบาทต่อปี ภาคอื่นๆ ไม่เกิน 300 ล้านบาทปี นั้นสสว. สนับสนุนไม่เกิน 200,000 บาท