คำต่อคำ"จีน"ร้อง"ดับเบิลยูทีโอ"กล่าวโทษสหรัฐผิดกฎการค้า

องค์การการค้าโลก (ดับเบิลยูทีโอ) เผยแพร่เอกสาร ที่จีนได้ร้องขอให้ดับเบิลยูทีโอเริ่มกระบวนการปรึกษาหารือ(consultations) สืบเนื่องจากมาตรการภาษีศุลกากรใหม่ที่สหรัฐใช้กับสินค้าที่มาจากจีน (แหล่งกำเนิด) โดยคำร้องดังกล่าวได้ถูกส่งถึงสมาชิกองค์การการค้าโลกแล้วเมื่อวันที่ 5 ก.พ. 2025ที่ผ่านมา

ข้อร้องเรียนดังกล่าวอ้างอิงตาม ประกาศของสหรัฐที่ออกมาเมื่อ 1 ก.พ. 2025 ว่าด้วย คำสั่งฝ่ายบริหารเกี่ยวกับการใช้มาตรการภาษีศุลกากรเพิ่มเติม 10% สำหรับสินค้าที่มาจากจีน ซึ่งประกาศนี้ อิงตามข้อบังคับใช้ภายใต้มาตรา 1702(a)(1)(B) ของพระราชบัญญัติอำนาจทางเศรษฐกิจฉุกเฉินระหว่างประเทศ (IEEPA) ผ่านความพยายามที่จะบอกว่าเหตุผลการออกมาตรการดังกล่าวว่าเป็นเรื่อง“ฉุกเฉินของชาติ”ที่เกี่ยวข้องกับการที่สารโอปิออยด์สังเคราะห์ไหลบ่าเข้ามาในสหรัฐ ดังนั้น ผลิตภัณฑ์ทั้งหมดของจีนตามที่กำหนดโดยประกาศของ Federal Register จะต้องเสียภาษีศุลกากรเพิ่มเติม 10% ตามมูลค่าสินค้า (valorem rate) โดยมีผลบังคับใช้ในวันที่ 4 ก.พ.2025

โดยการกำหนดมาตรการที่นำไปสู่การขึ้นภาษีศุลกากรเพิ่มเติม 10% และมาตรการอื่นๆที่เกี่ยวข้องทั้งการขอคืนภาษีและข้อปฏิบัติที่ไม่ต้องเสียภาษีขั้นต่ำ (de minimis)ตามที่ระบุไว้ใน มาตรา 2(f) และ 2(g) ของคำสั่งฝ่ายบริหาร ตามลำดับ 

ข้อบังคับดังกล่าวนี้ พบว่า อ้างอิงอย่างไม่มีมูลความจริงและเป็นเท็จต่อจีนซึ่งมีผลของคำสั่งนำไปสู่การบังคับใช้กับผลิตภัณฑ์ทั้งหมดที่มีแหล่งกำเนิดในจีน 

ยิ่งไปกว่านั้น ภาษีศุลกากรเพิ่มเติม 10% ที่บังคับใช้ยังเกินกว่าอัตราผูกพันของสหรัฐในตารางสัมปทานและข้อผูกพันที่แนบมากับ GATT ปี 1994(Schedule of Concessions and Commitments annexed to the GATT 1994) ดังนั้น มาตรการที่เป็นปัญหาเหล่านี้ไม่เพียงแต่ละเมิดกฎของดับเบิลยูทีโอ เท่านั้น แต่ยังมีลักษณะเลือกปฏิบัติและกีดกันทางการค้าอีกด้วย

“ทั้งนี้คาดว่า มาตรการที่เป็นปัญหาต่างๆที่ได้ออกมาแล้ว อาจมีการแก้ไขเพิ่มเติม หรือขยายเงื่อนไขข้อบังคับเพิ่ม หรือแม้แต่อาจมีการกำหนดมาตรการในลักษณะเดียวกันนี้อีกในภายหลัง”เอกสารระบุ 

โดยจีนย้ำอีกว่า มาตรการต่างๆไม่สอดคล้องกับพันธกรณีของสหรัฐ ภายใต้บทบัญญัติต่อไปนี้ของ GATT 1994 และ ยังผิดต่อมาตรา I:1 ของ GATT 1994 เนื่องจากเป็นมาตรการที่ไม่สามารถขยายขึ้นเพื่อใช้กับจีนได้ทันทีและไร้เงื่อนไขการผ่อนปฏิบัติเพราะมีข้อบทตามกฎดับเบิลยูทีโอที่ ระบุว่า “ข้อได้เปรียบ สิทธิประโยชน์( favour) สิทธิพิเศษ หรือเอกสิทธิ์คุ้มครอง” ที่สหรัฐให้ไว้นั้น เกี่ยวข้องกับอัตราภาษีศุลกากร การคิดค่าธรรมเนียมใดๆ ที่เรียกเก็บจากหรือเกี่ยวข้องกับ” การนำเข้าผลิตภัณฑ์ที่มาจากดินแดนของสมาชิกดับเบิลยูทีโอด้วย 

  นอกจากนี้หากอ้างอิงกับ มาตรา II:1(a) และ (b) ของ GATT 1994  ซึ่งเกี่ยวกับการที่สหรัฐกำหนดภาษีศุลกากรเพิ่มเติมกับผลิตภัณฑ์นำเข้าทั้งหมดที่มีต้นกำเนิดจากจีนตามที่ระบุไว้ในมาตรการข้างต้นซึ่งเกินอัตราข้อผูกมัดของสหรัฐในตารางสัมปทานและข้อผูกพันที่แนบมากับ GATT 1994 และด้วยเหตุนี้ จึงทำให้มาตรการภาษีที่สหรัฐนำมาใช้นั้นทำไม่ได้ในทางปฏิบัติต่อผลิตภัณฑ์ที่มีต้นกำเนิดจากจีน 

เหตุผลที่จีนอ้างอิงต่อดับเบิลยูทีโอยังระบุอีกว่า มาตรการที่เป็นปัญหาที่กล่าวมานี้ ดูเหมือนจะทำให้ผลประโยชน์ที่จีนควรได้รับโดยตรงหรือโดยอ้อมภายใต้ข้อตกลงองค์การการค้าโลกนั้นแทบจะเป็นศูนย์หรือได้รับลดน้อยลง

“ดังนั้นจีนสงวนสิทธิ์ที่จะยื่นร้องเรียนหรือมีข้อเรียกร้องเพิ่มเติมเกี่ยวกับปัญหานี้ ที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างการปรึกษาหารือและในการร้องขอจัดตั้งคณะอนุกรรมการที่อาจมีขึ้นในอนาคตและจีนหวังว่าจะได้รับคำตอบจากสหรัฐเกี่ยวกับคำขอนี้และพร้อมกำหนดวันที่สะดวกสำหรับทั้งสองฝ่ายสำหรับการปรึกษาหารือต่อปัญหาต่างๆร่วมกัน ”

รายงานข่าวจากดับเบิลยูทีโอ ระบุว่า สำหรับขั้นตอนการร้องขอการปรึกษา(consultations) เป็นกระบวนการหารือซึ่งถือเป็นการเริ่มต้นข้อพิพาทอย่างเป็นทางการในดับเบิลยูทีโอ แต่ให้มีการปรึกษาหารือกันก่อน โดยจะเปิดโอกาสให้คู่กรณีได้หารือข้อขัดแย้งกันและหาทางออกที่น่าพอใจโดยไม่ต้องดำเนินคดีต่อไป 

“หากการปรึกษาหารือไม่สามารถแก้ไขข้อพิพาทได้ภายใน 60 วัน ผู้ร้องเรียนสามารถขอให้คณะอนุญาโตตุลาการตัดสินคดีได้” 

สำหรับหลักฐานที่จีนใช้อ้างอิงประกอบข้อร้องเรียนได้แก่  มาตรา 1702(a)(1)(B) ของพระราชบัญญัติอำนาจทางเศรษฐกิจฉุกเฉินระหว่างประเทศ, เอกสารข้อเท็จจริง(Fact Sheet) ประธานาธิบดีโดนัลด์ เจ. ทรัมป์ กำหนดภาษีนำเข้าจากแคนาดา เม็กซิโก และจีน,

คำสั่งฝ่ายบริหารลงวันที่ 1 ก.พ.2025: การกำหนดหน้าที่ในการจัดการกับห่วงโซ่อุปทานของสารโอปิออยด์สังเคราะห์ในสาธารณรัฐประชาชนจีน,ประกาศของ Federal Register ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการแก้ไขตารางภาษีศุลกากรของสหรัฐ ตามที่อธิบายไว้ในมาตรา 2(d) ของคำสั่งฝ่ายบริหาร มีผลบังคับใช้ในวันที่ 4 ก.พ.2025

ขึ้นชื่อว่า“สงคราม”ย่อมต้องมีทั้งฝ่ายตั้งรับและโจมตีกลับ สงครามการค้าสหรัฐ-จีนก็เช่นกัน สองฝ่ายกำลังงัดอาวุธทางการค้ามาต่อสู้กันในสมรภูมิที่ชื่อว่า ดับเบิลยูทีโอ ซึ่งมีกฎระเบียบทางการค้าเป็นอาวุธ ไม่ว่าผลของสงครามการค้าครั้งนี้จะออกมาอย่างไร แต่การขับเคลื่อนเศรษฐกิจโลก กำลังตกอยู่ในเงื่อนไขแห่งความขัดแย้งที่ส่งผลกระทบที่ชัดเจนแล้วในขณะนี้คือความตกต่ำทางเศรษฐกิจโลกโดยรวมนั่นเอง