‘สรรพสามิต’ ผนึก ปตท.-บางจาก-จุฬา โชว์ ‘ภาษีคาร์บอน’ จูงใจใช้น้ำมันสะอาด

“สรรพสามิต“ นำร่องผู้ค้าปลีกน้ำมัน ”ปตท.-บางจาก“ โชว์กลไกภาษีคาร์บอน จูงใจผู้บริโภคปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปสู่การใช้น้ำมันปล่อยคาร์บอนต่ำ พร้อมผนึกคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาฯ ศึกษากลุ่มตัวอย่าง 3,500 ราย
วันที่ 3 ก.พ.2568 นายเผ่าภูมิ โรจนสกุล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง เปิดเผยว่า กรมสรรพสามิต คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บริษัท ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก จำกัด (มหาชน) (OR) และบริษัท บางจาก คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) ร่วมลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) ในการขับเคลื่อนและสนับสนุนการส่งเสริมการรับรู้ภาษีคาร์บอนและพฤติกรรมการใช้พลังงานอย่างยั่งยืน เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้พลังงานสู่สังคมคาร์บอนต่ำ
โดยความร่วมมือดังกล่าวจะเป็นการนำร่องให้ผู้ค้าปลีกน้ำมัน OR และบางจาก มีการแสดงปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสำหรับผู้บริโภคในการเติมน้ำมันแต่ละครั้งบนหน้าจอแสดงผล รวมทั้งมีการบันทึกข้อมูลทำให้ผู้บริโภคเชื่อมโยงพฤติกรรมการใช้น้ำมัน โดยจะเริ่มการสื่อสารตั้งแต่วันที่ 1 มี.ค.2568
"โดยการเติมน้ำมันแต่ละครั้ง ประชาชนจะรับทราบว่ามีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เท่าใดจากจำนวนน้ำมันที่เติม ซึ่งคาดว่าจะส่งผลให้ผู้บริโภคเกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้น้ำมันที่สะอาดขึ้น หรือน้ำมันที่มีสัดส่วนเอทานอลเพิ่มขึ้น หรือเป็นไบโอดีเซลที่มีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์น้อยกว่า"
นอกจากนี้ ความร่วมมือกับคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีเป้าหมายหลักคือส่งเสริมความเข้าใจเรื่องภาษีคาร์บอนให้แก่ผู้บริโภค โดยกำหนดกลุ่มตัวอย่างวิจัยประมาณ 3,500 ราย จากสมาชิกบัตรบางจากกรีนไมล์ส ภายในระยะเวลา 3 เดือน เพื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์ ประเมินผลสัมฤทธิ์ของการส่งเสริมความเข้าใจเกี่ยวกับภาษีคาร์บอน และใช้เป็นแนวทางในการกำหนดนโยบายด้านสิ่งแวดล้อมและพลังงานในอนาคต
ปัจจุบัน การจัดเก็บภาษีคาร์บอนอยู่ระหว่างการตรวจพิจารณาร่างกฎกระทรวงการคลัง ของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา โดยคาดว่าจะมีผลบังคับใช้ภายในเดือน ก.พ.นี้
ทั้งนี้ ภาษีคาร์บอนจะเป็นกลไกราคาคาร์บอนภาคบังคับแรกของประเทศไทย ตามที่คณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติเมื่อวันที่ 21 ม.ค.2568 อนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงการคลัง กำหนดพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิต (ฉบับที่..) พ.ศ. .... โดยกำหนดหลักเกณฑ์สำหรับกลไกราคาคาร์บอนในพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิตที่จัดเก็บจากสินค้าน้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมัน กำหนดให้มีกลไกราคาคาร์บอนในโครงสร้างภาษีสรรพสามิต
โดยสามารถคำนวณได้จากค่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Emission Factor) ซึ่งเป็นค่าที่สามารถคำนวณได้ทางวิทยาศาสตร์คูณกับราคาคาร์บอน (Carbon Price) ที่ 200 บาทต่อตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าซึ่งภาครัฐเป็นผู้กำหนด