เปิดเส้นทาง TOR ประมูลขุดถ่านหินแม่เมาะ 'พล.ท.เจียรนัย' เสนอแก้ เสนอเบรก กฟผ.

จากกรณีที่ นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน มีคำสั่งด่วนที่สุด ถึงผู้ว่าการการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ให้ระงับการดำเนินการใดๆ เกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้างงานจ้างเหมาขุด-ขนถ่านหินที่เหมืองแม่เมาะสัญญาที่ 8/1 

ทั้งนี้เป็นการจัดซื้อจัดจ้างโดย “วิธีพิเศษ” ในวงเงินงบประมาณ 7,250 ล้านบาทของ บริษัท สหกลอิควิปเมนท์ จำกัด (มหาชน) หรือ SQ ผู้ชนะโครงการไว้ก่อน จนกว่าจะมีการตรวจสอบข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องให้แล้วเสร็จ นั้น

แหล่งข่าวจาก กระทรวงพลังงาน กล่าวกับ "กรุงเทพธุรกิจ" ว่า การดำเนินการดังกล่าวเริ่มจากการที่ พล.ท.เจียรนัย วงศ์สอาด กรรมการ กฟผ.ยื่นหนังสือคัดค้านการอนุมัติผลประมูล ในการประชุมคณะกรรมการบริหาร กฟผ.เดือน พ.ย.2567 ก่อนที่ บริษัท อิตาเลียนไทย ดีเวล๊อปเมนต์ จำกัด (มหาชม) หรือ ITD จะยื่นอุทธรณ์

นอกจากนี้ การประชุมคณะกรรมการบริหารของ กฟผ.วันที่ 8 ก.ค.2567 ได้พิจารณากรอบร่างขอบเขตของงาน (Terms of Reference) และเงื่อนไขการจัดซื้อจัดจ้างที่สำคัญ การจ้างเหมาขุด-ขนดินและถ่านหินแม่เมาะสัญญาที่ 8/1 

สำหรับการประชุมดังกล่าว พล.ท.เจียรนัย เป็นผู้เสนอว่าไม่เห็นด้วยกับกรณี กฟผ.เลือกใช้วิธีการจ้างเหมาขุด-ขนดินและถ่าน ที่เหมืองแม่เมาะแบบเฉพาะเจาะจงรายเดียว เพราะเกรงว่า กฟผ.อาจถูกร้องเรียนจากบริษัทอื่นที่พร้อมจะดำเนินงานและอาจถูกตรวจสอบจากหน่วยงานภายนอก 

อีกทั้ง เมื่อพิจารณาตามข้อมูลที่ฝ่ายบริหารได้นำเสนอจะเห็นว่า ปัจจุบันมีบริษัทที่พร้อมจะดำเนินงานจ้างเหมาขุด-ขนดินและถ่าน มากกว่า 1 ราย กฟผ.ควรจ้างเหมาขุด-ขนถ่านที่เหมืองแม่เมาะ โดยใช้วิธีประกวดราคาเพื่อให้กระบวนการจัดซื้อจัดจ้างเป็นไปอย่างถูกต้อง และเกิดความเป็นธรรมต่อผู้เสนอราคา

ดังนั้น คณะกรรมการ กฟผ.จึงเปิดให้มีการแข่งขัน 2 ราย โดยนำกรอบร่าง TOR ดังกล่าวเสนอคณะกรรมการบริหารฯ เพื่อพิจารณา ใหม่ โดย ITD ซึ่งเป็นผู้รับจ้างเหมาขุด-ขนดินและถ่านที่เหมืองแม่เมาะ สัญญาที่ 9 มีหนังสือถึง กฟผ.ว่ามีความพร้อมทำงานเพิ่มเติม และคณะกรรมการ กฟผ.จึงมีมติเห็นชอบให้มีบริษัทเข้ารับงานประมูลโครงการดังกล่าวมากกว่า 1 ราย 

รวมทั้งฝ่ายบริหารได้เสนอขอยกเลิกมติคณะกรรมการบริหารฯ ในการประชุมเมื่อวันที่ 20 พ.ค. 2567 และควรดำเนินการจ้างเหมาขุด-ขนดินและถ่านที่เหมืองแม่เมาะ โดยใช้วิธีประกวดราคา รวมทั้งดำเนินการปรับปรุงกรอบร่าง TOR ด้วยความรอบคอบเพื่อไม่ให้เกิดประเด็นเรื่องการกีดกันทางการค้า

แหล่งข่าวจาก กฟผ.กล่าวว่า ภาวะราคาค่าไฟแพงทำให้การขุดขนถ่านหินจึงมีความจำเป็น เพราะ กฟผ.ต้องเร่งรัดงานในส่วนการส่งมอบถ่านลิกไนต์ให้โรงไฟฟ้าแม่เมาะให้เร็วขึ้นตามปริมาณการใช้งานที่เพิ่มขึ้น โดยต้องเร่งดำเนินการสัญญาใหม่ให้แล้วเสร็จเพื่อส่งมอบถ่านลิกในตให้โรงไฟฟ้าแม่เมาะได้อย่างต่อเนื่องตั้งแต่เดือน พ.ย. 2567 เป็นต้นไป

“บอร์ดมองว่าน่าจะมีผู้รับจ้างมากกว่า 2 ราย หากไม่นับผู้รับจ้างสัญญาที่ 8 และสัญญาที่ 9 น่าจะส่งผลให้ กฟผ.ได้ราคางานที่ต่ำกว่าเดิมได้ จึงพิจารณาให้ความเห็นชอบกรอบร่าง TOR และเงื่อนไขการจัดซื้อจัดจ้างที่สำคัญของงานนี้ โดยวิธีพิเศษ”

อย่างไรก็ตาม ได้มีการถกเถึยงถึงประเด็นที่ว่า หากจะจ้างโดยวิธีประกวดราคาเพื่อจัดหาผู้รับจ้างใหม่ อาจส่งผลให้โรงไฟฟ้าแม่เมาะมีถ่านลิกไนต์ไม่พอต่อการใช้งานภายหลังสินสุดสัญญาที่ 8 

ทั้งนี้ เนื่องจากข้อจำกัดที่ว่า ผู้รับจ้างใหม่จะเริ่มทำงานได้ เมื่อผู้รับจ้างสัญญาที่ 8 ได้รื้อถอนเครื่องจักรออกจากพื้นที่ภายหลังสิ้นสุดสัญญา ซึ่งน่าจะดำเนินการแล้วเสร็จหลังสิ้นสุดสัญญา 3 เดือน หรือในช่วงเดือน ก.พ.2569 

หลังจากนั้น ผู้รับจ้างใหม่จะต้องดำเนินการติดตั้งและทดสอบเครื่องจักรอีก 12-15 เดือน จึงจะดำเนินงานตามสัญญาใหม่เพื่อส่งมอบถ่านลิกไนต์ได้ตั้งแต่เดือนมีนาคม 2570 เป็นต้นไป ซึ่งไม่ทันต่อความต้องการใช้งานของ กฟผ.จึงต้องดำเนินการด้วยวิธีพิเศษดังกล่าว

“ผมก็งงเหมือนกันว่า พล.ท.เจียรนัย เป็นคนเสนอให้ใช้วิธีเปรียบเทียบราคาจากหลายผู้ประกอบการและ กฟผ.ก็ดำเนินการตามข้อเสนอนี้ แต่ พล.ท.เจียรนัย กลับทำหนังสือถึง นายพีระพันธุ์ ให้สอบสวนว่าวิธีการดังกล่าวน่าจะไม่ชอบด้วยกฎหมาย” แหล่งข่าว กล่าว