ลุ้น..ไทยเบียดเวียดนามแย่งอันดับส่งออกข้าวปี 66

ปี 2565 ไทยกลับมาเป็นผู้ส่งออกข้าวอันดับ 2 ของโลกอีกครั้ง เบียดเวียดนามคู่แข่งสำคัญไปเป็นผู้ส่งออกอันดับ 3 จากที่รั้งอันดับ 2 โดยไทยส่งออกข้าวปริมาณ 7.69 ล้านตันเพิ่มขึ้น22.2%  ขณะที่ประเทศอินเดียยังคงยึดอันดับ 1 ผู้ส่งออกข้าวโลกอย่างเหนียวแน่น ด้วยปริมาณการส่งออกปริมาณ 21.94ล้านตัน เพิ่มขึ้น8.2%   

ทั้งนี้ในปี 2566 ไทยคาดว่าจะส่งออกข้าวถึง 8 ล้านตัน โดยปัจจัยหลักสำคัญมาจากค่าเงินบาท  ล่าสุดการส่งออกข้าวในเดือนม.ค.2566 ทั้งปริมาณและมูลค่าพุ่งสูงมาก โดยไทยส่งออกข้าวได้ 805,518 ตัน  มูลค่า  14,277.39 ล้านบาท   โดยปริมาณและมูลค่าเพิ่มขึ้น 75.20% และ 78.76%  ตามลำดับเมื่อเทียบกับเดือนม.ค.65 ที่ส่งออกได้ 459,773 ตัน  มูลค่า 7,956 ล้านบาท  ซึ่งเป็นผลมาจากการส่งมอบที่มีต่อเนื่องจากช่วงปลายปี 65 ประกอบกับ ช่วงปลายปี ค่าเงินบาทที่อ่อนค่า ทำให้ราคาข้าวไทยแข่งขันได้กับข้าวของคู่แข่ง ส่งผลให้มีคำสั่งซื้อจำนวนมากในช่วงปลายปี   

นายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย  กล่าวว่า มีความเป็นได้ที่จะส่งออกได้ถึง 8.5 ล้านตัน จากความต้องการข้าวของประเทศผู้นำเข้ายังมีมาอย่างต่อเนื่อง และได้รับแรงงหนุนราคาจะแข่งขันได้จากบาทอ่อน  อย่างไรก็ตามสิ่งที่ต้องจับตาจากนี้คือ การเมืองไทยหลังการเลือกตั้ง โดยเฉพาะนโยบายที่เกี่ยวหากรัฐบาลใหม่ใช้นโยบายบิดเบือนราคาข้าวให้สูงเกินจริง เช่น นโยบายจำนำข้าวหรือไม่ หากราคาข้าวบิดเบือนสูงเกินจริง ก็จะกระทบกับยอดส่งออกข้าวปีนี้ให้ปรับลดลงแน่นอน 

ส่วนคู่แข่งนั้นมองว่า น่าจะมีการส่งออกลดลงเพราะต้องการรักษาเสถียรภาพข้าวในภายในประเทศ เช่น อินเดียคาดว่าจะเหลือเพียง14-15 ล้านตัน ส่วนเวียดนามต้องการใช้ภายในประเทศเพิ่มขึ้น คาดว่าจะส่งออกลดลง จาก 7.1ล้านตัน เหลือ 6 ล้านตัน 

ด้านมุมมองของทูตพาณิชย์ หรือผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ กรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม “นางสาวธนียา ฟูเจริญ วิเคราะห์ข้อมูลการส่งออกข้าวของเวียดนาม ซึ่งเป็นคู่แข่งสำคัญของไทย ว่า  เวียดนามเป็นประเทศอันดับต้นๆ ในด้านการส่งออกข้าว ปัจจุบันสินค้าข้าวของเวียดนามเป็นสินค้าที่มีศักยภาพสูงใน การส่งออก เนื่องจากมีการพัฒนาคุณภาพมากขึ้น โดยในปี2565 เวียดนามส่งออกข้าวประมาณ 7.2 ล้านตัน มีมูลค่า 3,490 ล้านดอลลาร์ นอกจากนี้เวียดนามมีข้อได้เปรียบกว่าประเทศอื่นฯ ในการส่งออกข้าว เนื่องจากได้รับสิทธิพิเศษจากข้อตกลง การค้า เช่น EVFTA, UKVFTA, CPTPP ช่วยให้เวียดนามสามารถดึงส่วนแบ่งตลาดในประเทศต่างๆมากขึ้น  

ทั้งนี้เมื่อวันที่  28 ก.พ. 2556 เว็ปไซต์  https://vietnamnews.vn รายงานว่า  ปี2566 การส่งออกข้าวของเวียดนามคาดการณ์ว่า จะได้รับประโยชน์จากเงื่อนไขที่เอื้ออำนวยหลายประการ รวมถึง อุปสงค์ทั่วโลกที่สูงถึง 7 ล้านตัน

กระทรวงเกษตรของสหรัฐอเมริกาคาดการณ์ว่า การค้าข้าวทั่วโลกในปี2566 จะลดลงประมาณ 4 %  เมื่อเทียบกับปีก่อน ผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่คาดว่าจะมีการส่งออกที่ลดลง ได้แก่ อาร์เจนตินา บราซิล กัมพูชา จีน สหภาพยุโรป อินเดีย ลาว มาเลเซีย ปากีสถาน ปารากวัย รัสเซีย เซเนกัล แทนซาเนีย ตุรกีอุรุกวัย และสหรัฐอเมริกา โดยคาดว่า อินเดียและปากีสถาน อาจจะลดลงมากที่สุด โดยลดลงประมาณ 2.1 ล้านตัน เนื่องจากผลผลิตที่ลดลงและนโยบายรักษาเสถียรภาพตลาดภายในประเทศ  

ขณะที่สำนักงานส่งเสริมการค้าต่างประเทศภายใต้กระทรวงอุตสาหกรรมและการค้า มองว่า  ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพ ภูมิอากาศและภัยแล้งในสหรัฐอเมริกา ยุโรป และจีนจะทำให้เกิดความเสี่ยงต่อภาวะขาดแคลนสินค้า นอกจากอุปสงค์ทั่วโลกที่ เพิ่มขึ้นแล้ว คุณภาพที่ดีขึ้นส่งเสริมให้ความต้องการนำเข้าข้าวเวียดนามจากต่างประเทศเพิ่มมากขึ้น  โดยนาย Nguyen Ngoc Nam ประธานสมาคมอาหารเวียดนาม กล่าวว่า ในช่วงครึ่งแรกของปี2566 ปริมาณการส่งออกจะอยู่ที่ 6.5 - 7 ล้านตัน ความต้องการนำเข้าในตลาดดั้งเดิม เช่น ฟิลิปปินส์และแอฟริกาจะยังคงทรงตัว เนื่องจากกำลังเพิ่มการกักตุนอาหาร 

จากข้อมูลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า ปีนี้ การส่งออกข้าวของเวียดนามมีแนวโน้มเติบโตมาก ซึ่งน่าจะเป็นคู่แข่งสำคัญของไทย เพราะมีปัจจัยเกื้อหนุนหลายอย่างและมีข้อได้เปรียบ โดยเฉพาะค่าเงิน พันธุ์ข้าวที่ตรงต่อความต้องการของตลาด และแต้มต่อจากข้อตกลงการค้าเสรีต่างๅ  ซึ่งปีนี้ไทยมองเป้าไว้ที่  8 ล้านตัน ก็ไม่น่าจะเป็นเรื่องที่ยากเกินไปมากนัก เพราะตลาดตะวันออกกลางกลับมาซื้อข้าวไทยเพิ่มขึ้น ประกอบกับเงินบาทหากไม่แข็งค่าจนเกินไปก็น่าจะเป็นแรงหนุนการส่งออกข้าวไทยและสามารถแข่งขันกับคู่แข่งอย่างเวียดนามได้อย่างสูสี