คิกโคแมน Kikkoman พลังการออกแบบ พลังการสร้างแบรนด์
ทำไมรัฐบาลไทยจึงควรมีนโยบายสร้าง global brand ลองมาดูกรณีศึกษานี้ ทำไมประเทศไทยมีอาหารอร่อยมากมายแต่ไม่มีแบรนด์ระดับโลกที่สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจมากมาย ทำไมเรามัวแต่ประกันข้าว จำนำข้าว ขายข้าวเก่า ไม่คิดสร้างแบรนด์ข้าวของไทยให้ไประดับโลก!!
สินค้าเกษตรเรา และ local ingredient เรามีศักยภาพที่สูงมาก แต่ขีดความสามารถทางการแข่งขันต่ำมาก การเพิ่มมูลค่าด้วยการสร้างแบรนด์เราก็ต่ำมากเช่นกัน
แล้วทำไม ซอสถั่วเหลือง แบรนด์คิกโคแมน (Kikkoman) ถึงมีมูลค่าหลายแสนล้าน!!
แบรนด์คิกโคแมนถือกำเนิดในประเทศญี่ปุ่น จดทะเบียนอยู่ในตลาดหลักทรัพย์ของประเทศญี่ปุ่น มีมูลค่าตามราคาตลาดที่ 270,000 ล้านบาท มีรายได้ปัจจุบัน 118,000 ล้านบาท และกำไร 7 พันล้านบาท
“ซอสของเราจะตั้งอยู่บนโต๊ะอาหารทั่วโลก” นี่คือวิสัยทัศน์ที่ผู้ก่อตั้งได้มองไว้ว่าซอสคิกโคแมนจะไม่ใช่แค่แบรนด์ในประเทศ แต่จะขยายไปทั่วโลก แล้วเขาทำอย่างไร? นอกจากสูตรการปรุงซอสถั่วเหลืองที่ยอดเยี่ยมแล้ว เขาสร้างแบรนด์ด้วยการออกแบบที่ทรงพลัง!
พลังของการออกแบบ (Power of design) ช่วยสร้างแบรนด์นี้อย่างไร? การสร้างแบรนด์ที่มองแค่การรีวิวสินค้าผ่านอินฟลู หรือซื้อ Ads ออนไลน์เวลา ไม่ใช่การสร้างแบรนด์ที่ยั่งยืน แต่เป็นการตลาดชั่วคราวเท่านั้น แต่การสร้างแบรนด์จากการออกแบบที่ยอดเยี่ยมจะช่วยสร้างพลังให้แบรนด์อย่างมาก
ซอสถั่วเหลืองธรรมดาแต่ด้วยการออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่เป็นเอกลักษณ์ พิถีพิถันและคำนึงถึงประสบการณ์ของผู้ใช้งานได้เป็นอย่างดี พลังการออกแบบนี้จึงเป็นสาระสำคัญตัวตนของแบรนด์ (essence) ที่ทำให้แบรนด์นี้กลายเป็นแบรนด์ซอสถั่วเหลืองอันดับหนึ่งของโลก
การออกแบบขวดซอสคิกโคแมน โดย เคนจิ เอกุอัน (Kenji Ekuan) หนึ่งในผลงานอันเลื่องชื่อที่สุดในปี 1961 ขวดซอสดังกล่าวมีขนาดกะทัดรัด ฝาสีแดงและใช้งานได้อย่างง่ายดาย ที่สำคัญที่สุดยังช่วยให้แบรนด์ “คิกโคแมน” โด่งดังไปทั่วโลก และกลายเป็นสัญลักษณ์ของเครื่องปรุงรส ที่ต้องเป็นส่วนหนึ่งของการประกอบอาหารญี่ปุ่นเสมอ
มีหลักการออกแบบที่ครบถ้วนโดย
1.รูปทรงการออกแบบขวดนั้น สามารถวางบนโต๊ะอาหารโดยป้องกันการเอามือปัดล้ม มีฐานที่มั่งคงแต่เบาสะดวกในการใช้งาน
2.รูปทรงมีความเป็นเอกลักษณ์ด้วยเส้นสายที่สะท้อนความเป็นเอกลักษณ์แบบญี่ปุ่น และสะดวกในการหยิบ จับ วาง
3.ขวดแก้วใสที่มองเห็นความสะอาดและน่ากินของซอส
4.ฝาที่เหยาะซอสในมื้ออาหารนั้นต้องสะดวก และไม่ทำให้หกใส่จานในปริมาณมากเกินไป
5.ฝาที่เหยาะซอสไม่ต้องมีฝาปิด ที่อาจทำให้ซอสกระเด็นใส่เสื้อผ้า
6.รูปทรงโดยรวมของขวดและฝานั้น วางปั๊บก็รู้ทันทีว่ามีกลิ่นอายจิตวิญญาณความเป็นญี่ปุ่น
ผลงานออกแบบชิ้นนี้กลายเป็นผลงานการออกแบบร่วมสมัย ที่ทรงคุณค่ามากที่สุดชิ้นหนึ่งของประเทศญี่ปุ่น และได้จัดแสดงไว้ในพิพิธภัณฑ์โมเดิร์นอาร์ตในประเทศญี่ปุ่น
จะเห็นว่าการที่แบรนด์คิกโคแมน ลงทุนกับการจ้างนักออกแบบมืออาชีพมาออกแบบขวดซอสให้ยอดเยี่ยมนั้น เป็นการใช้งบประมาณที่คุ้มค่ามากครับ เพราะขวดซอสบนโต๊ะอาหารเป็นจุดสัมผัสแบรนด์ที่สำคัญที่สุด (brand key touchpoints) หรือเรียกว่าเป็นจุดสัมผัส จุดปะทะกับลูกค้ามากที่สุด รองจากโลโก้
ดังนั้น การที่แบรนด์ลงทุนกับจุดเหล่านี้ถือเป็นการลงทุนในการสร้างแบรนด์ที่คุ้มค่า จึงทำให้ซอสถั่วเหลืองที่เหมือนจะธรรมดา กลายเป็น global brand ที่เติบโตได้อย่างยั่งยืนมาถึงทุกวันนี้.
