‘ภาษีใหม่’ สหรัฐเก็บไทย ถอดรหัสที่มาตัวเลขมหัศจรรย์ | กันต์ เอี่ยมอินทรา

สั่นสะท้านไปทั่วโลกทันทีที่ทรัมป์ ประกาศขึ้นกำแพงภาษี ที่กระทบทุกประเทศไม่เว้นแม้แต่พันธมิตรที่ใกล้ชิด

ที่สุดของสหรัฐอย่าง อังกฤษ ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ สิงคโปร์ ฟิลิปปินส์ ซาอุดีอาระเบียและยูเออี ถึงแม้ว่าประเทศจะสำคัญในเชิงภูมิรัฐศาสตร์อย่างมากต่อสหรัฐ เพราะที่ตั้งนั้นไม่เพียงเป็นการถ่วงดุลมหาอำนาจที่เป็นคู่แข่งของสหรัฐอย่างจีนและรัสเซีย แต่ยังรวมถึงป้องปรามคู่ปรับของสหรัฐอย่างเกาหลีเหนือ และในภูมิภาคตะวันออกกลาง

ไม่ต้องพูดถึงประเทศไทยเราที่แต่ก่อนมีความสำคัญอย่างมาในเชิงภูมิรัฐศาสตร์ของโลก ในช่วงสงครามเย็นที่สหรัฐใช้เราเป็นฐานในการป้องปรามคอมมิวนิสต์ที่แพร่จากจีนลงมายังเวียดนามและลาว ไทยถูกใช้เป็นเบี้ยหลักในการทัดทานทฤษฎีโดมิโน ที่เชื่อว่าถ้าไทยกลายเป็นคอมมิวนิสต์แล้ว จะเสมือนเป็นโดมิโนตัวแรกที่ส่งผลให้อีกหลายๆ ประเทศกลายเป็นคอมมิวนิสต์

แต่การขึ้นภาษี ล่าสุดของสหรัฐต่อไทย ที่ถือว่าอยู่ในระดับสูง เมื่อเทียบกับกลุ่มพันธมิตรที่ใกล้ชิดที่สุดของสหรัฐในปัจจุบันที่โดนกันที่ 10% นั้น พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าสหรัฐให้ความสำคัญต่อไทยลดลง เช่นเดียวกับที่ไทยลดการเกรงใจสหรัฐมากขึ้น ทั้งในกรณีส่งชาวอุยกูร์กลับจีน หรือแม้กระทั่งล่าสุดที่มีการออกหมายจับนักวิชาการพลเมืองสหรัฐในไทย

ถึงขณะนี้ยังไม่มีใครรู้ว่า บทสรุปของการขึ้นภาษีทั่วโลกของสหรัฐนี้จะลงเอยเช่นไร เราจะเลือกการตอบโต้แบบแข็งกร้าวเช่นจีน หรือเลือกที่จะหมอบพินอบพิเทาแบบเวียดนามที่ล่าสุดเสนอทลายกำแพงภาษีลงเหลือ 0% หรือเลือกที่จะรวมกลุ่มกันเพื่อต่อรองแบบที่ยุโรป และสิงคโปร์ กับมาเลเซียเสนอให้อาเซียนรวมตัวกัน เพราะผลประโยชน์นั้นมหาศาลเหลือเกิน

ตัวเลขที่ทรัมป์ตั้งภาษีใหม่ขึ้นมานี้นั้น ก็ไม่ได้พิสดารเกินความเข้าใจ สำนักข่าวบลูมเบิร์กได้แกะสูตรการคำนวณออกมาแล้วว่า คือ ยอดการค้าเกินดุล หารด้วย ยอดส่งออก แล้วจึงหารด้วย 2 ซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นนักเศรษฐศาสตร์ก็รู้ เป็นวิธีการคำนวณที่แปลกประหลาด ไม่มีเหตุผลที่ดีในการรองรับตัวเลขเหล่านี้เลย แต่นั่นไม่ใช่ประเด็น

เพราะประเด็นคือ การกระตุ้นให้ประเทศเหล่านี้ รู้สึกเดือดเนื้อร้อนใจ และรีบเร่งเข้ามาทำการเจรจากับสหรัฐ ซึ่งสหรัฐเชื่อว่าตอนนี้กำลังมีแต้มต่อ ทั้งการขึ้นภาษีใหม่นี้ก็เป็นการทำคะแนนเอาใจคนอเมริกันซึ่งลึกๆ เชื่อว่าตัวเองเป็นเจ้าโลก เป็นคนกำหนดเกม กำหนดกติกาของโลก

เทคนิคนี้ไม่ใช่เทคนิคใหม่ที่ทรัมป์เพิ่งจะทำ เพราะเมื่อเดือนก่อนทรัมป์ก็เพิ่งประกาศขึ้นภาษีเม็กซิโกและแคนาดา รวมถึงกดดันปานามาเพื่อมิให้บริษัทสัญชาติจีนเข้ามาบริหาร และทรัมป์ก็ทำสำเร็จทั้งกรณีของปานามา และอีกสองประเทศเพื่อนบ้านที่จำต้องเข้าเจรจากับสหรัฐเพื่อยื้อถ่วงวันประกาศขึ้นภาษีจนกว่าการเจรจาจะสำเร็จ

หากวิเคราะห์ตามหลักเศรษฐศาสตร์ การประกาศขึ้นราคาสินค้าหรือภาษีนั้นจะทำให้เกิดการกักตุนสินค้า ซึ่งตัวเลขการส่งออกของไทยในไตรมาสแรกน่าจะออกในอีกไม่กี่วันนี้ และเชื่อว่าตัวเลขน่าจะดันขึ้นสูง เพราะจะมีการผลักดันกักตุนสินค้า และรัฐบาลควรใช้เวลาไม่เกิน 3 เดือนในการแก้ไขปัญหานี้ เพื่อให้ตัวเลขการส่งออกดีดกลับมาในไตรมาสที่ 3 เพื่อชดเชยส่วนต่างที่จะหายไปอย่างแน่นอนในไตรมาสที่ 2 นี้