นั่งตุ๊กตุ๊กท่องกรุง ‘พนมเปญ’
รถตุ๊กตุ๊ก หรือ ชาวกัมพูชาเรียกว่า รีโมก (remork) เป็นหนึ่งในยานพาหนะที่สะดวกสบายในการนั่งรถกินลมชมเมืองหลวงของกัมพูชา นักท่องเที่ยวสามารถใช้บริการผ่านแอพพลิเคชั่นแกร็บได้เลย
ก่อนปักหมุดว่าอยากจะไปเที่ยวเจาะลึกกันที่ไหน เราไปนั่งรถตุ๊กตุ๊กชมเมืองพนมเปญกันสักรอบก่อนจะดีไหม นักท่องเที่ยวหลายคนแนะนำให้ใช้บริการผ่านแอพพลิเคชั่นแกร็บตุ๊กตุ๊ก (แน่นอนว่ามีทั้งมอเตอร์ไซค์และแท็กซี่ด้วย) ตัดปัญหาเรื่องการต่อรองราคา แถมยังระบุราคาให้รู้ล่วงหน้า เราสามารถจ่ายเงินผ่านแอพฯ หรือ จ่ายเงินสดได้ตามสะดวก (แนะนำให้พกเงินดอลลาร์สหรัฐใบเล็กไป)
เนื่องจากเราเข้าพักที่โรงแรมโรสวูด พนมเปญ ทางโรงแรมมีบริการทัวร์ตุ๊กตุ๊กให้ฟรีในรัศมี 2.5 กม. ก่อนถึงเวลานัดหมายกับคุณโตมรสารถีผู้นำเที่ยว เราขอเริ่มต้นการสำรวจพนมเปญผ่านนิทรรศการศิลปะ IKHON : Khmer Icons ที่จัดแสดงอยู่บริเวณอาร์ตแกลเลอรี่ชั้น 35 ของโรงแรมก่อน
นิทรรศการจัดแสดงผลงานของศิลปินร่วมสมัย 9 คน มีทั้งชาวยุโรป กัมพูชา และไทย แต่ละคนสะท้อนภาพลักษณ์ของกัมพูชาในมุมมองของตนเอง มีทั้งภาพถ่าย งานจิตรกรรม และสื่อผสม
ผลงานของ Ponleu ศิลปินชาวเสียมราฐชวนเรายิ้มไปกับสัญลักษณ์มือของนางอัปสราที่สื่อถึง สันติภาพ และความรัก
ในขณะที่ Lucas Varro ศิลปินชาวอังกฤษ ชวนเราไปสัมผัสกับเสน่ห์อันลึกลับของปราสาทขอมในภาพถ่ายขาวดำ
ส่วน TUM ศิลปินชาวไทยนำเสนอเรื่องราวของบุคคลระดับไอคอนที่รู้จักกันทั่วโลกผ่านงานจิตรกรรมในสไตล์ป็อบอาร์ต
แกลลอรี่จัดแสดงนิทรรศการหมุนเวียนทุกสองเดือน ถ้าใครมาเยือนพนมเปญแล้วอยากชมนิทรรศการศิลปะร่วมสมัย แวะมาชมกันได้ จากแกลเลอรี่เดินมายังลอบบี้มีงานศิลปะหลายชิ้นจัดแสดงให้ชม พร้อม Qr code อธิบายผลงานแต่ละชิ้น
วัดพนม คือจุดหมายต่อไปที่อยู่ไม่ไกลจากโรงแรม คุณโตมรส่งเราที่หน้าวัดแล้วจะจอดตุ๊กตุ๊กรออยู่ด้านหน้าวัด ชื่อวัดพนม เดิมเรียกกันว่าวัดพนมเดือนเพ็ญ ตามชื่อของยายเพ็ญ (เปญ) ผู้สร้าง
มีเรื่องเล่ากันว่าเมื่อคราวที่น้ำในโตนเลสาบเอ่อท่วมเมือง เศรษฐีนีชื่อยายเพ็ญไปพบพระพุทธรูป 4 องค์ และรูปเคารพพระวิษณุ 1 องค์ ซ่อนอยู่ในกอต้นไม้ที่น้ำพัดพา
ยายเพ็ญจึงสร้างวัดขึ้นบนเนินเขา (พ.ศ.1916) เพื่อประดิษฐานพระพุทธรูปและเทวรูป วัดจึงได้ชื่อว่า พนมเดือนเพ็ญ หมายถึงวัดบนเนินเขาที่สร้างโดยยายเพ็ญ (เปญ) อันเป็นที่มาของชื่อเมืองพนมเปญในเวลาต่อมา ส่วนชื่อวัดในเวลาต่อมาเรียกขานกันสั้น ๆ ว่า วัดพนม
ภายในวัดเต็มไปด้วยผู้คนหนาตา หลายคนนำผลไม้ อาหาร และดอกไม้ มาสักการะพระพุทธรูปรวมไปถึงรูปเคารพยายเพ็ญเพื่อขอพรให้มีชีวิตที่รุ่งเรืองมีโชคมีลาภ
ในขณะที่ลานรอบวัดพนมที่ห้อมล้อมไปด้วยต้นไม้ใหญ่ร่มรื่น ทำหน้าที่เป็นทั้งสวนสาธารณะและลานกิจกรรมของเมือง มีคนมาเดินออกกำลังกาย เราเดินไปจนถึงด้านหลังพบคาเฟ่ตั้งอยู่ท่ามกลางความเงียบสงบ ได้แต่คิดว่าถ้าวันรุ่งขึ้นพอมีเวลาจะแวะมานั่งจิบกาแฟเพลิน ๆ
กลับมาขึ้นรถตุ๊กตุ๊กแล้วเดินทางต่อ คุณโตมรขับรถโฉบให้เห็นสถานีรถไฟที่ทาสีขาวตัดด้วยสีน้ำเงินดูเท่ชวนมองจนต้องขอแวะถ่ายรูปสักหน่อย จากนั้นค่อยไปต่อกันที่ ตลาดกลาง (Central Market) ศูนย์รวมสรรพสินค้าที่มีสถาปัตยกรรมแบบอาร์ตเดคโกเป็นที่สะดุดตา
ด้วยรูปทรงโดมที่มีปีกแยกออกเป็นสี่ด้าน ออกแบบโดยสถาปนิกชาวฝรั่งเศส Jean Desbois สร้างขึ้นเมื่อปี 2480 ต่อมาได้รับการบูรณะขึ้นใหม่ในช่วงปี 2552 – 2554 ด้วยทุนสนับสนุนจากสำนักงานพัฒนาฝรั่งเศส (French Development Agency)
รูปทรงอาคารภายนอกที่ว่าดึงดูดสายตาแล้ว ด้านในยิ่งมากกว่า เราจะเดินเข้าตลาดจากปีกไหนของอาคารก็ได้ ทุกเส้นทางจะมาบรรจบกันที่กึ่งกลางของโดมพอดี
การเดินช้อปปิ้งทีนี่จึงไม่มีหลง เพราะทันทีที่รู้สึกว่าหลงให้เดินกลับมาที่จุดศูนย์กลางของอาคาร ซึ่งเป็นโซนที่ขายเครื่องประดับเงิน - ทอง หยก
ส่วนเสื้อผ้า เครื่องใช้ไฟฟ้า และอื่น ๆจะแยกกันไปตาม 4 ปีก ร้านค้ามีการซอยพื้นที่เป็นทั้งงานช่างทอง ช่างเงิน ช่างตัดเย็บเสื้อผ้า ร้านทำผม ร้านอาหาร การใช้ชีวิตของผู้คนในตลาดเต็มไปด้วยสีสันที่เราสนใจ เช่นเดียวกับการถ่ายรูปภายในโดมที่มีเส้น แสง และสีที่มีเสน่ห์เหลือล้น
พ้นออกจากตลาด คุณโตมรพาเราลัดเลาะไปตามเส้นทางเลียบแม่น้ำโตนเลสาบ บริเวณนี้เป็นทั้งสวนสาธารณะและจุดลงเรือท่องเที่ยวชมแม่น้ำของกรุงพนมเปญ อาคารพาณิชย์ในย่านนี้จึงเป็นที่ตั้งของคาเฟ่ ร้านอาหาร ที่นักท่องเที่ยวนิยมมานั่งผ่อนคลาย
ตุ๊กตุ๊กแล่นมาถึงพระบรมราชวังจตุมุขสิริมงคล หรือพระราชวังหลวง ในช่วงบ่ายคล้อยทำให้เรามีเวลาน้อยเกินไปที่จะเข้าชมพระราชวังหลวง รวมไปถึงพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ที่ต้องใช้เวลานานในการชื่นชมศิลปะวัตถุที่กล่าวกันว่ามีมากกว่า 5,000 ชิ้น
อย่างไรก็ดีการนั่งรถตุ๊กชื่นชมบรรยากาศภายนอกก็เป็นประโยชน์อย่างมากในการวางแผนการท่องเที่ยวพนมเปญในเวลาต่อไป
คุณโตมรขับรถพาเราผ่านอาคารหลังหนึ่งที่เราร้องขอให้ช่วยจอดหน่อย คุณโตมรรีบเลี้ยวรถทันควันพลางอธิบายว่าที่นี่คือ หอประชุมจตุมุข (Chaktomuk Conference Hall) เป็นทั้งหอประชุมและโรงละครขนาด 850 ที่นั่ง ออกแบบโดย วัณณ์ โมลีวัณณ์ สถาปนิกชาวกัมพูชาที่ได้รับทุนจากรัฐบาลกัมพูชาไปศึกษาทางด้านสถาปัตยกรรมที่ Ecole Nationale Superieure des Beaux-Arts ประเทศฝรั่งเศส แล้วกลับมารับหน้าที่เป็นสถาปนิกคนสำคัญในช่วง พ.ศ.2498 – 2513
อาคารหลังคาทรงแหลมที่ดูภายนอกเหมือนหลังคาทรงจั่วนี้ แท้จริงแล้วเป็นการออกแบบรูปทรงอาคารให้เหมือนกับพัด ถ้าตามไปดูภาพมุมสูงในกูเกิ้ลคุณจะเห็นถึงรูปทรงทางสถาปัตยกรรมที่สวยงามและมีความล้ำสมัยมากทีเดียว และเพราะสถานที่แห่งนี้เองทำให้เราต้องกลับไปค้นคว้าเรื่องราวของสถาปนิกท่านนี้ซึ่งฝากฝีมือทางด้านสถาปัตยกรรมไว้หลายแห่งถึงขนาดมีทัวร์ชมผลงานของ วัณณ์ โมลีวัณณ์ กันเลยทีเดียว
อย่างไรก็ดีคุณโตมรใจดีพาเรานั่งรถไปชม วิมานเอกราช อีกหนึ่งผลงานการออกแบบของคุณวัณณ์ ที่ฝากไว้ในปี 2501 อนุสรณ์สถานแห่งนี้สร้างขึ้นเพื่อแสดงความเป็นอิสรภาพ การหลุดพ้นจากการเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส มีรูปทรงคล้ายดอกบัวสื่อความหมายของดอกไม้ที่บานอยู่ในใจของชาวกัมพูชา
ตลาดกลางคืน (Night Market) เป็นจุดสุดท้ายในการเยี่ยมชม ซึ่งตรงกับเวลาที่ร้านค้าเริ่มวางแผง เราเดินผ่านส่วนที่ขายเสื้อผ้า ข้าวของเครื่องใช้ เข้าไปถึงโซนอาหารที่ดูคึกคัก เสื่อหลากสี โต๊ะตัวเตี้ยๆ พร้อมรอรับลูกค้าแล้ว
ส่วนอาหารการกินมีทั้งอาหารตามสั่ง ส้มตำ เครื่องดื่ม ขนม สั่งแล้วมานั่งรอรับประทานกันบนเสื่อได้ตามอัธยาศัย ดูเหมือนว่าไนท์มาร์เก็ตของที่นี่จะเน้นไปทางของกินมากกว่าแหล่งช้อปปิ้งกลางคืนดังที่ใจเราคิดไปเอง
การได้กระโดดขึ้นลงรถตุ๊กตุ๊กไปชมสถานที่ท่องเที่ยวในกรุงพนมเปญ แม้ว่าจะเป็นการสำรวจเมืองแบบกว้าง ๆ ไม่ได้เจาะลึก แต่ก็ทำให้เราได้สัมผัสกับวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในกรุงพนมเปญได้พอสังเขป พร้อมด้วยข้อมูลที่ช่วยให้เราวางแผนไปเที่ยวต่อแบบเจาะจงได้อย่างตรงใจ
ภาพ : อนุตรา อึ้งสุประเสริฐ
