งานและอนาคต (จบ)

การเปลี่ยนแปลงของโลกธุรกิจสร้างงานใหม่ๆ ให้เกิดขึ้นตามมามากมายดังที่เกริ่นไว้ใน Think out of The Box ฉบับที่แล้วมีด้วยกัน 7 สาขาอาชีพนั่นคือนักวิทยาศาสตร์ข้อมูล หรือ Data Scientist งานด้านปัญญาประดิษฐ์ บิ๊กดาต้า กลยุทธ์การตลาด ระบบอัตโนมัติ พนักงานขายในช่องทางใหม่ และการปรับองค์กรสู่ดิจิทัลหรือ Digital Transformation

ต่อกันในสาขาอาชีพที่ 8 คือด้านความปลอดภัยไซเบอร์ เพราะยิ่งการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัลแพร่หลายมากขึ้น ก็ย่อมมีคนที่แสวงหาโอกาสจากการเจาะระบบส่วนบุคคลเพื่อโจรกรรมข้อมูลและสินทรัพย์ต่างๆ ผ่านระบบออนไลน์มากขึ้น เช่นในเวลานี้ที่บ้านเรากำลังเผชิญกับการหลอกขโมยข้อมูลส่วนตัวผ่าน การฟิชชิ่งก่อให้เกิดการสูญเสียเป็นจำนวนมาก

สาขาที่ 9 คือนักพัฒนาซอฟต์แวร์ ไม่ว่าจะเป็นแพลตฟอร์มใดทั้งระบบคอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน ฯลฯ เพราะทุกระบบล้วนต้องการคนเขียนโปรแกรมเพิ่มขึ้นรองรับการใช้งานที่สูงขึ้นเป็นประวัติการณ์ โดยแนวโน้มดังกล่าวผลักดันให้ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์ต้องมองให้ไกลถึงฐานผู้ใช้ทั่วโลก ไม่ต้องจำกัดตัวเองอยู่เฉพาะในประเทศเท่านั้น

ในรอบปีที่ผ่านมาเราจะเห็นแอพพลิเคชั่นจำนวนมากที่มีฐานผู้ใช้เพิ่มขึ้นจำนวนมหาศาลจนสร้างรายได้ให้กับผู้พัฒนากลายเป็นมหาเศรษฐีได้อย่างไม่ทันตั้งตัวเช่นติ๊กต็อกและซูม ซึ่งไม่จำกัดว่าต้องเป็นแอพพลิเคชันด้านบันเทิงหรือการประชุม แต่อะไรก็ตามที่ตอบสนองวิถีชีวิตของผู้ใช้ได้ก็ล้วนมีโอกาสสำเร็จเหมือนกันทั้งหมด

สาขาที่ 10 คือด้านการศึกษา แต่เป็นรูปแบบของการเรียนรู้สิ่งใหม่หรือ Re-education เพื่อให้รองรับกับการเปลี่ยนไปของโลกธุรกิจ เพราะทุกวันนี้เราไม่อาจใช้ความรู้เดิม ๆ ที่เคยเรียนรู้มาใช้ประโยชน์ในโลกดิจิทัลที่มีการเปลี่ยนแปลงแทบจะทุกวินาที

นั่นจึงหมายความว่าเราจำเป็นต้องติดตามแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ และต้องมองให้ออกว่าอีก 5 ปีข้างหน้าโลกจะเปลี่ยนไปในทิศทางใด และต้องปรับตัวนำการเปลี่ยนแปลงเหล่านั้นด้วยการเรียนรู้สิ่งใหม่ที่จะมีผลต่องานที่เราทำในอนาคต

เมื่อมีงานที่กำลังจะเป็นดาวรุ่งในอนาคต ก็ต้องมีงานที่กำลังจะเป็น “ดาวร่วง” คือหมดความสำคัญลงจนถึงขั้นล้มหายตายจากไปเพราะไม่มีความต้องการคนทำงานดังต่อไปนี้แล้วนั่นคือ 

ลำดับที่ 1 พนักงานบันทึกข้อมูล ซึ่งเราเห็นแนวโน้มมาสักพักแล้วว่าการคีย์ข้อมูลด้วยคนนั้นมีความถูกต้องแม่นยำสู้การใช้เทคโนโลยีการแปลงภาพจากการสแกนหรือ OCR (Optical Character Recognition) ไม่ได้

ลำดับที่ 2 คืองานเลขานุการที่ไม่มีทักษะ เพราะลำพังเพียงแค่จดบันทึกที่ประชุม จัดการนัดหมาย ส่งข้อมูลให้ผู้ร่วมประชุม ฯลฯ ล้วนเป็นงานที่ใช้คอมพิวเตอร์จัดการแทนได้เกือบทั้งหมดแล้ว ยิ่งเป็นในอนาคต ก็จะยิ่งจำเป็นต้องใช้เลขาฯ ที่เป็นคนน้อยลงเพราะคอมพิวเตอร์โดยเฉพาะระบบเอไอจะยิ่งมีประสิทธิภาพ เพิ่มมากขึ้น​

ลำดับที่ 3 เจ้าหน้าที่ทำระบบบัญชีเงินเดือน เพราะมีบริการให้เลือกใช้แทนที่มากมายทั้งระบบธนาคารออนไลน์และบริษัทฟินเทคสมัยใหม่

ลำดับที่ 4 พนักงานบัญชีขั้นพื้นฐาน ซึ่งระบบบัญชีสมัยใหม่เริ่มประยุกต์ใช้เอไอจนสามารถทำงานแทนคนได้เกือบจะสมบูรณ์แบบแล้ว ในขณะที่หน่วยราชการเช่นสรรพากรก็เริ่มรองรับเอกสารอิเล็กทรอนิกส์เพิ่มมากขึ้นเช่นกัน

ลำดับที่ 5 พนักงานในระบบสายพานการผลิต เพราะระบบหุ่นยนต์อัตโนมัติเข้ามาแทนที่เพิ่มมากขึ้น จนทุกวันนี้แต่ละโรงงานจะจ้างเฉพาะพนักงานที่มีทักษะขั้นสูงเท่านั้น

ลำดับที่ 6 พนักงานธุรการ ที่จัดการงานเอกสารแต่เพียงอย่างเดียว มีแนวโน้มสูงที่จะถูกแทนที่ด้วยระบบสำนักงานอัตโนมัติ

ลำดับที่ 7 พนักงานบริการลูกค้า ที่อาจยังไม่กระทบแบบทันทีทันใด แต่หลาย ๆ องค์กรจะหันไปหาระบบบริการลูกค้าผ่านระบบเอไอมากขึ้นเรื่อย ๆ เพราะรองรับลูกค้าได้มากกว่า เร็วกว่า และมีต้นทุนต่ำกว่า ดังที่เราจะเห็นตัวอย่างในบริษัทชั้นนำที่หันมาใช้ chatbot ให้บริการลูกค้าเพิ่มมากขึ้น

ลำดับที่ 8 ผู้จัดการด้านการปฏิบัติการ เพราะการจัดรูปแบบการทำงาน การจ่ายงานให้กับพนักงาน ไปจนถึงการประเมินผลต่าง ๆ มีระบบคอมพิวเตอร์รองรับไว้หมดแล้ว ซึ่งใช้งานได้ไม่ยากและมีประสิทธิภาพกว่ามาก

ลำดับที่ 9 ช่างซ่อม ที่แม้จะมีผู้ใช้งานอุปกรณ์ดิจิทัลเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ แต่ความจำเป็นต้องใช้ช่างซ่อมจะลดลงในอนาคตเพราะมีแนวโน้มว่าผู้ผลิตทั่วโลกจะเน้นการให้ลูกค้าเปลี่ยนสินค้ามากกว่าซ่อมแซมสินค้าแต่ละชิ้นเนื่องจากบริหารต้นทุนได้ง่ายกว่า

ลำดับที่ 10 พนักงานจดบันทึกติดตามผลการปฏิบัติการ เช่นจดบันทึกวัตถุดิบในการผลิต บันทึกจำนวนสินค้าคงคลัง ฯลฯ เพราะระบบอัตโนมัติจะจัดการให้ทั้งหมด

โอกาสที่ปีแห่งความผันผวนและเปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรงกำลังจะผ่านพ้นไป ผมก็ได้แต่หวังให้ผู้อ่านทุกท่านก้าวข้ามปีเก่านี้ไปอย่างเข้มแข็งและพร้อมรับโอกาสใหม่ๆ ที่กำลังจะมาถึงในปี 2021 นี้อย่างเต็มที่......... สวัสดีปีใหม่ครับ