มังกรไฮเทค(2)

ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึกของ “อะเมซอน(Amazon)” นั้นไม่ได้จำกัดการใช้งานอยู่เฉพาะในแวดวงธุรกิจ เพราะด้วยความสามารถของมันทำให้หน่วยงานด้านความมั่นคงของสหรัฐอเมริกามองเห็นโอกาสในการใช้เทคโนโลยีอนาไลติกส์กับงานด้านข่าวกรองเพื่อป้องกันภัยจากผู้ก่อการร้ายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ด้วยความละเอียดอ่อนในการวิเคราะห์ข้อมูลที่จับเอาพฤติกรรมของผู้ใช้มาตีแผ่ทุกซอกทุกมุม ในแง่ธุรกิจ คือการคาดเดาหรือพยากรณ์ความต้องการของลูกค้าในอนาคตซึ่งล้วนเป็นที่หมายปองของนักการตลาดทุกคน แต่สำหรับหน่วยงานด้านความมั่นคงแล้ว ข้อมูลเดียวกันนั้นสามารถบ่งบอกได้ว่าใครมีพฤติกรรมเสี่ยงที่จะกลายเป็นผู้ก่อการร้ายที่จำเป็นต้องจับตาดูอย่างใกล้ชิด

รายได้จากข้อมูลอนาไลติกส์ เอไอ รวมถึงบริการคลาวด์ของอะเมซอนจึงสามารถสร้างรายได้จนเป็นสัดส่วนสูงถึง 73% ของรายรับทั้งหมด เพราะความต้องการใช้ในทุกอุตสาหกรรมที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อย ซึ่งแนวโน้มดังกล่าว ก็เกิดขึ้นกับเทนเซ็นต์ในประเทศจีนเช่นเดียวกัน

เพราะฐานผู้ใช้จำนวนเกือบ 2 พันล้านคนจากวีแชท และ คิวคิว(QQ) ทำให้เทนเซนต์เก็บข้อมูลลูกค้าได้มโหฬารในทุกๆ วัน ขณะเดียวกันสามารถต่อยอดไปให้บริการการเงินใน “วีแบงก์(WeBank)” และธุรกิจอื่นๆ ได้จำนวนมากซึ่งหน่วยงานภาครัฐก็ได้ใช้ประโยชน์จากข้อมูลของเทนเซนต์เช่นเดียวกัน

หันมาดูเฉพาะแง่ธุรกิจ เราจะเห็นว่าบริการมากมายที่เท็นเซนต์มีให้กับผู้ใช้นั้นถูกต่อขยายได้ด้วยจำนวนผู้สร้างคอนเทนต์ในเครือมากกว่า 7 ล้านคน ซึ่งสามารถเข้ามาสร้างธุรกิจ สร้างรายได้ให้กับตัวเองได้บนแพลตฟอร์มเช่นเดียวกับผู้พัฒนาแอพในแอพสโตร์ของแอ๊ปเปิ้ล

ระบบนิเวศทางธุรกิจของเทนเซนต์จึงเข้มแข็งมาก มีบริษัทต่าง ๆ รวมถึงผู้พัฒนาอิสระทำรายได้เป็นกอบเป็นกำ ความต้องการทำธุรกรรมภายในแพลตฟอร์มของเทนเซนต์จึงเกิดขึ้น ทำให้วีแบงก์ขยายตัวอย่างรวดเร็วด้วยจำนวนลูกค้าที่เกิดขึ้นใน 3 ปีแรกถึง 80 ล้านคนโดยให้บริการผ่านระบบออนไลน์เท่านั้น

วีแบงก์ให้บริการสินเชื่อรายย่อยตั้งแต่ประมาณ 5 หมื่นบาท – 1.5 ล้านบาท โดยวงเงินที่ลูกค้าใช้มากที่สุดอยู่ระหว่าง 4– 5 หมื่นบาท อัตราดอกเบี้ยมากกว่า 10% ขึ้นอยู่กับความเสี่ยงของลูกค้าแต่ละคนซึ่งจะมีฐานข้อมูลเก็บไว้ทั้งหมด

คนหนุ่มสาวเพิ่งเรียนจบและอยากได้สินเชื่อเพื่อใช้มัดจำค่าเช่าคอนโดมิเนียมหรืออพาร์ตเมนต์ ก็สามารถเข้ามาใช้บริการได้โดยมีอัตราดอกเบี้ยตั้งแต่ 12-18% โดยใช้เวลาพิจารณาวงเงินราว ๆ 3-5 วินาทีเท่านั้น ดาต้าอนาไลติกส์ เป็นกลไกหลักในการวิเคราะห์สินเชื่อ

เพราะข้อมูลจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต ไม่ว่าจะเป็นความสนใจในข้อมูลข่าวสารในเว็บไซต์ต่างๆ ประวัติการแสดงความคิดเห็น ความมีส่วนร่วมในโซเชียลมีเดียต่างๆ สามารถนำมาใช้ทำโซเชียลสกอร์(Social Score) เพื่อให้คะแนนและพิจารณาสินเชื่อรายบุคคลได้ทันที

การให้สินเชื่อในรูปแบบเช่นนี้ดูแล้วน่าจะมีความเสี่ยงสูงกว่าธนาคารในปัจจุบันที่เราคุ้นเคยกับการยื่นเอกสารทางการเงิน เช่นสลิปเงินเดือน หนังสือรับรองรายได้ หรือสเตทเมนต์ เพราะดูแล้วไม่น่ามีอะไรเป็นหลักฐานเป็นชิ้นเป็นอันแต่กลับกลายเป็นว่าการให้สินเชื่อในรูปแบบออนไลน์ของเทนเซนต์มีหนี้เสียอยู่ในอัตราเพียง 0.6% เท่านั้น

ที่สำคัญวีแบงค์ยังไม่มีต้นทุนในการดำเนินธุรกิจเหมือนกับธนาคารทั่วไปที่ต้องเปิดสาขา จ้างพนักงานจำนวนมากฯลฯ เพราะให้บริการผ่านออนไลน์เป็นหลัก ในขณะที่ลูกค้าก็ล้วนใช้จ่ายอยู่ภายในแพล็ตฟอร์มของตัวเอง ผลกำไรจึงรั่วไหลไปที่อื่นน้อยมาก

รูปแบบการให้บริการของวีแบงค์จึงแตกต่างจากบริการธนาคารออนไลน์ของประเทศในฝั่งตะวันตกโดยเฉพาะสหรัฐอเมริกา ซึ่งย่างก้าวของประเทศจีนในทุกวันนี้อยู่ในสายตาของนักธุรกิจไทยตลอดเวลาเพราะคนไทยกับคนจีนนั้นมีพื้นฐานหลายๆ อย่างคล้ายคลึงกันมาก