สะพานมิตรภาพไทย – ลาว: สะพานแห่งโอกาสและความร่วมมือ | World Wide View

มิตรภาพที่แนบแน่นระหว่างไทยกับ สปป. ลาว ไม่ได้เกิดขึ้นจากความใกล้ชิดด้านภาษาและวัฒนธรรมเท่านั้น แต่เป็นผลจากการเชื่อมโยงเครือข่ายคมนาคมระหว่างประเทศมาอย่างต่อเนื่องด้วย โดยเฉพาะสะพานมิตรภาพไทย-ลาว ทั้ง 4 แห่ง ที่เริ่มเปิดใช้งานแห่งแรกเมื่อปี 2537 ซึ่งล้วนเป็นสัญลักษณ์ที่สะท้อนความตั้งใจของทั้งสองประเทศที่จะส่งเสริมการแลกเปลี่ยนทางการค้า การลงทุน การท่องเที่ยว และการเดินทางไปมาหาสู่ระหว่างประชาชนที่เป็นดั่งญาติสนิท ทำให้แม่น้ำโขงกลายเป็นสายน้ำแห่งความเชื่อมโยงระหว่างไทยกับ สปป. ลาว

ไทยกับ สปป. ลาว มีชายแดนที่ยาวประมาณ 1,800 กิโลเมตร โดยใช้แม่น้ำโขงเป็นเขตแดนมากกว่าครึ่งหนึ่ง สะพานมิตรภาพทุกแห่งได้นำประโยชน์โดยตรงมาสู่พี่น้องบริเวณชายแดนเลียบแม่น้ำโขง ในแต่ละปี มูลค่าการค้าชายแดนซึ่งส่วนใหญ่ขนส่งผ่านสะพานมิตรภาพมีสัดส่วนกว่าร้อยละ 98 ของการค้าไทย-ลาว

ส่วนการเดินทางข้ามแดนของประชาชนก็สะดวกสบายมากขึ้น เมื่อปี 2567 มีนักท่องเที่ยวไทยไป สปป. ลาว และนักท่องเที่ยวลาวมาไทย รวมกว่า 2 ล้านคน โดยทั้งสองประเทศมีเป้าหมายจะเพิ่มจำนวนนักท่องเที่ยวให้ถึง 3 ล้านคนต่อปีด้วย

นอกจากนั้น สะพานมิตรภาพยังเป็นจุดเชื่อมต่อไปยังประเทศอื่น ๆ ในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง ผ่านโครงข่ายถนนใน สปป. ลาว ที่ช่วยลดระยะเวลาการขนส่งสินค้าจากไทยไปยังเวียดนามและภาคใต้ของจีน สอดคล้องกับนโยบายของ สปป. ลาว ที่จะเปลี่ยนประเทศจาก Land-locked เป็น Land-linked เช่น สะพานมิตรภาพแห่งที่ 4 เชียงของ - ห้วยทราย ที่ช่วยให้ขนส่งสินค้าจากเชียงรายผ่านถนน R3 ใน สปป. ลาว ไปมณฑลยูนนานได้รวดเร็วขึ้น

ย้อนไปกว่า 30 ปีที่แล้ว ปฐมบทของความเชื่อมโยงไทย-ลาว เกิดขึ้นเมื่อพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็นองค์ประธานในพิธีเปิดสะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 1 (หนองคาย-เวียงจันทน์) ร่วมกับนายหนูฮัก พูมสะหวัน ประธานประเทศแห่ง สปป. ลาว เมื่อปี 2537 หลังจากที่ พล.อ.ชาติชาย ชุณหะวัณ นายกรัฐมนตรี ได้ตกลงกับฝ่ายลาวในระหว่างการเยือน สปป. ลาว อย่างเป็นทางการว่าจะสร้างสะพานข้ามแม่น้ำโขงร่วมกัน และต่อมา รัฐบาลออสเตรเลียได้สนับสนุนงบประมาณก่อสร้าง สะพานมิตรภาพแห่งแรกเป็นสะพานเดียวที่มีรางรถไฟ มีขบวนรถไฟให้บริการจากสถานีกรุงเทพอภิวัฒน์ไปสถานีคำสะหวาดในเวียงจันทน์ สะพานประวัติศาสตร์แห่งนี้ จึงเป็นเสมือนประตูเชื่อมไทยกับ สปป. ลาว ที่คึกคัก ทั้งในแง่ของการค้าขาย การลงทุน และการเดินทางไปมาหาสู่ของประชาชนไทย - ลาว และนักท่องเที่ยวจากประเทศอื่น ๆ

ภายหลังจากการเปิดใช้งานสะพานมิตรภาพแห่งที่ 1 แล้ว ไทย และ สปป. ลาว ได้ก่อสร้างสะพานมิตรภาพข้ามแม่น้ำโขงอีก 3 แห่ง ได้แก่ สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2 เชื่อมจังหวัดมุกดาหารกับแขวงสะหวันนะเขต สะพานมิตรภาพแห่งที่ 3 เชื่อมจังหวัดนครพนมกับแขวงคำม่วน และสะพานมิตรภาพแห่งที่ 4 เชื่อมจังหวัดเชียงรายกับแขวงบ่อแก้ว และในวันที่ 25 ธันวาคม ที่จะถึงนี้ ทั้งสองประเทศจะร่วมกันจัดพิธีเปิดสะพานมิตรภาพไทย-ลาวแห่งที่ 5 (บึงกาฬ-บอลิคำไซ) อย่างเป็นทางการ ซึ่งจะทำให้ 5 จังหวัดจาก 8 จังหวัด ที่ติดแม่น้ำโขงของไทย มีสะพานมิตรภาพข้ามแม่น้ำโขง ได้แก่ เชียงราย หนองคาย บึงกาฬ นครพนม และมุกดาหาร นอกจากนี้ อาจไม่ค่อยมีคนทราบนักว่า ที่ จ. เลย ก็มีสะพานมิตรภาพข้ามแม่น้ำเหืองที่ อ.ท่าลี่ ตรงข้ามแขวงไซยะบูลี ซึ่งอำนวยความสะดวกให้การค้าและการเดินทางได้ดีเช่นกับสะพานมิตรภาพอื่น ๆ

ในวันนี้ ซึ่งเป็นวันครบรอบ 75 ปี การสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตไทย-ลาว สะพานมิตรภาพทุกแห่งได้พิสูจน์แล้วว่า แม้จะถูกสร้างขึ้นมาด้วยเหล็กและคอนกรีตที่ไม่มีชีวิต แต่กลับเป็นส่วนสำคัญที่เชื่อมโยงจิตใจของผู้คนสองฝั่งโขง และได้สร้างโอกาสที่ช่วยให้การเดินทาง การค้า และการลงทุน และได้เปลี่ยนชายแดนไทย-ลาวให้กลายเป็นพื้นที่แห่งศักยภาพ ยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน เปิดประตูเศรษฐกิจสู่อนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง และขับเคลื่อนความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นของไทยและ สปป. ลาว ให้ก้าวหน้าต่อไปอย่างไม่หยุดยั้ง ภายใต้วิสัยทัศน์เรื่องความเชื่อมโยงที่มีร่วมกัน