แรงงานกัมพูชาไหลไปมาเลฯ 20,000 vs 1 ล้านคนในไทย ใครได้ใครเสีย | กันต์ เอี่ยมอินทรา

ท่ามกลางความขัดแย้งระหว่างไทยและกัมพูชาที่ไม่มีทีท่าว่าจะยุติในเร็ววัน รัฐบาลไทยก็มีทีท่าแข็งขันว่าจะไม่ต่ออายุวีซ่าทำงานของคนกัมพูชาที่หมดอายุ พร้อมกับกระแสข่าวที่ว่ามาเลเซียจะเปิดรับแรงงานกัมพูชา คำถามที่คนไทยทุกคนน่าจะอยากรู้คือ

1) แล้วประเทศเรายังสามารถพัฒนาการเติบโตทางเศรษฐกิจได้หรือไม่

2) แล้วกัมพูชาจะกระทบหนักแค่ไหน

ในภาพใหญ่ ไทยเราพึ่งพาแรงงานต่างชาติมากอยู่ สถิติทางการนั้นพบว่าเราใช้แรงงานต่างชาติถึง 3.8 ล้านคน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นแรงงานจากเมียนมา กัมพูชา ลาวและเวียดนาม ตามลำดับ แรงงานเหล่านี้มาทำงานที่คนไทยไม่อยากทำ เช่น ก่อสร้าง เก็บขยะ แม่บ้าน เกษตรกรรม ประมง รวมไปถึงภาคบริการและในโรงงานต่างๆ แรงงานเหล่านี้ไม่ได้มาแย่งงานคนไทย

แรงงานที่ถูกกฎหมายในไทยจะได้รับค่าจ้างขั้นต่ำ และความคุ้มครองทางกฎหมายอื่นๆ อาทิ ประกันสังคม ประกันสุขภาพ ทั้งนี้ยังไม่รวมถึงแรงงานที่ผิดกฎหมายซึ่งเชื่อว่าก็มีจำนวนเรือนล้าน  ไทยเราเป็นประเทศที่ไม่ได้มีกฎหมายคนเข้าเมืองเข้มงวดมาก แถมค่อนข้างใจกว้าง อะลุ้มอล่วยให้แรงงานเหล่านี้ทำงานในไทยได้ ด้วยหลักคิดที่ว่าไทยเรายังต้องการแรงงานอีกมาก

เจาะลงมาที่แรงงานกัมพูชา มีตัวเลขทางการระบุไว้ที่ 520,000 คน ก่อนจะเกิดความขัดแย้ง และปัจจุบันลดลงเหลือ 407,000 คน แต่เชื่อว่าแท้จริงแล้วมีคนกัมพูชาทำงานในไทยถึง 1 ล้านคน ดังนั้นหากตัวเลขนี้หายไป จะเกิดผลกระทบทางเศรษฐกิจ แต่ใช่ว่าจะเป็นปัญหาที่แก้ไม่ได้ เพราะไทยเราก็เริ่มดีลนำเข้าแรงงานจากประเทศต่างๆ อาทิ ศรีลังกา และการดีลหาแรงงานก็ไม่ได้เกินความสามารถของรัฐบาล ถ้ามีความจำเป็นจริง

มาเลเซีย คือ หนึ่งในประเทศที่มีข้อตกลงด้านแรงงานกับกัมพูชา และข้อตกลงแรงงานนี้ก็มีมาเกือบ 3 ปีแล้ว จากสถิติก่อนข้อตกลงระหว่างกัมพูชาและมาเลเซียจะเกิดขึ้นในปี 2023 นั้น มีแรงงานกัมพูชาในมาเลเซียเพียง 20,000 คน ซึ่งเทียบไม่ได้เลยกับจำนวนแรงงานเรือนแสนเรือนล้านที่อยู่และทำงานในไทย

การจ้างงานคนกัมพูชาในมาเลเซียก็ไม่ได้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ถึงแม้มาเลเซียจะมีค่าแรงขั้นต่ำที่สูงและมากกว่าไทย คือ เดือนละ 1,700 ริงกิด (13,224 บาท) ต่อเดือน หรือวันละ 543 บาท แต่ก็ไม่มีกฎหมายคุ้มครองแรงงานไร้ทักษะ และค่ากินค่าอยู่ค่าใช้จ่ายที่มาเลเซียก็สูงกว่าไทย ยังไม่ต้องพูดถึงกฎหมายที่เข้มงวด วัฒนธรรมอิสลาม ต่างจากไทยที่กฎหมายอ่อน มีอิสระเสรีมากกว่า ไม่นับรวมความเป็นคนไทยที่โอบอ้อมอารีมีน้ำใจ

ดังนั้นการที่มาเลเซียจะรับคนกัมพูชาเข้าไปทำงานในมาเลเซียนั้น แทบจะไม่กระทบกับไทยเลย หากใช้สถิติและข้อเท็จจริงตอบ เพราะการเพิ่มจำนวนแรงงานกัมพูชาในมาเลเซียนั้นเป็นปัญหาเชิงโครงสร้าง ถึงค่าแรงจะสูงแต่หักลบกับค่ากินอยู่แล้วมันไม่คุ้มเท่ากับทำงานในไทย แต่ข่าวนี้ อย่างมากที่สุดก็แค่เครื่องมือใช้บลัฟกันในทางการเมือง

กัมพูชาจะกระทบอย่างหนักหากไทยไม่ผ่อนปรนเรื่องแรงงาน โอกาสคือยากมากหรือแทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่จะหาตลาดแรงงานจำนวน 1 ล้านคน ทดแทนแรงงานกัมพูชาในไทย ขณะที่ไทยเราก็จะกระทบเช่นกัน เข้าทำนองหยิกเล็บก็เจ็บเนื้อ แต่หากมองจากข้อเท็จจริง และอุปทานแรงงานของโลก ไทยเรามีทางเลือกมากกว่ากัมพูชา ดังนั้นเราจะเจ็บน้อยกว่ามากๆ