ผอ. IAEA ชี้ โรงงานนิวเคลียร์อิหร่านยังไม่สิ้นซาก คาดฟื้นคืนได้ไม่กี่เดือน

ราฟาเอล กรอสซี ผู้อำนวยการหน่วยงานกำกับดูแลนิวเคลียร์ของสหประชาชาติ (ยูเอ็น) เผยว่า การโจมตีโรงงานนิวเคลียร์อิหร่านของสหรัฐไม่ได้สร้างความเสียหายต่อโครงการนิวเคลียร์ทั้งหมด และเตหะรานอาจเริ่มการเสริมสมรรถนะยูเรเนียมอีกครั้ง “ภายในเวลาไม่กี่เดือน” ซึ่งขัดแย้งกับคำกล่าวอ้างของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ที่ว่า สหรัฐทำให้ความพยายามของเตหะรานถอยหลังไปหลายทศวรรษ

ความเห็นของราฟาเอล กรอสซี สนับสนุนการประเมินเบื้องต้นของหน่วยข่าวกรองกระทรวงกลาโหมสหรัฐ ซึ่งรายงานเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า การโจมตีฐานนิวเคลียร์สำคัญของอิหร่านของสหรัฐเมื่อสัปดาห์ก่อน ยังไม่ได้ทำลายส่วนประกอบหลักของโครงการนิวเคลียร์ และน่าจะทำให้โครงการล่าช้าไปเพียงไม่กี่เดือนเท่านั้น

แม้ว่าการประเมินทางการทหารและข่าวกรองขั้นสุดท้ายจะยังไม่ออกมา แต่ประธานาธิบดีทรัมป์ยังคงอ้างซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่าเขา “ทำลายล้างโครงการนิวเคลียร์ของเตหะรานจนหมดสิ้นแล้ว”

กรอสซี ผู้อำนวยการทั่วไปของสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (IAEA) เผยในรายการ “Face the Nation with Margaret Brennan” ของ CBS ว่า แนวทางแบบนาฬิกาทรายหรือแนวทางที่ปล่อยให้โครงการอาวุธทำลายล้างสูงพัฒนาไปจนถึงจุดที่ผ่าน “คอขวดวิกฤติ” แล้วจะควบคุมได้ยาก หรือสามารถนำไปสู่การผลิตอาวุธได้อย่างรวดเร็วนั้น "ไม่ใช่ความคิดที่ดี"

“พวกเขามีศักยภาพอยู่ พวกเขาอาจมีเครื่องหมุนเหวี่ยงหลายชุดที่ปั่นและผลิตยูเรเนียมเสริมสมรรถนะได้ภายในเวลาไม่กี่เดือน หรือน้อยกว่านั้น แต่เหมือนที่ผมพูดไป พูดตรงๆ ก็คือ เราไม่อาจอ้างได้ว่าทุกอย่างหายไปและไม่มีอะไรอยู่ที่นั่น” กรอสซีกล่าว

“ชัดเจนว่ามีความเสียหายร้ายแรง แต่ไม่ใช่ความเสียหายทั้งหมด” กรอสซีย้ำ และกล่าวต่อว่า “อิหร่านมีศักยภาพที่นั่น ทั้งในด้านอุตสาหกรรมและเทคโนโลยี ดังนั้น หากพวกเขาต้องการ พวกเขาก็จะสามารถเริ่มทำสิ่งนี้ได้อีกครั้ง”

นอกจากนี้ กรอสซียังบอกกับซีบีเอสนิวส์ด้วยว่า IAEA คัดค้านแรงกดดันที่ให้หน่วยงานออกมาประกาศว่า อิหร่านมีอาวุธนิวเคลียร์หรือใกล้จะมีอาวุธก่อนการโจมตีหรือไม่

“เราไม่เห็นโครงการที่มุ่งเป้าไปในทิศทางนั้น (อาวุธนิวเคลียร์) แต่ในขณะเดียวกัน พวกเขาก็ไม่ได้ตอบคำถามสำคัญๆ ที่ยังรอการพิจารณาอยู่” กรอสซี กล่าว

กรอสซียังเน้นย้ำถึงความจำเป็นที่ IAEA จะต้องได้รับอนุญาตให้เข้าถึงอิหร่านเพื่อประเมินกิจกรรมเกี่ยวกับนิวเคลียร์ และบอกว่าอิหร่านได้เปิดเผยข้อมูลให้กับหน่วยงานนี้มาตลอด จนกระทั่งเมื่อไม่นานนี้ที่อิสราเอลและสหรัฐโจมตีอิหร่าน

อย่างไรก็ตาม ยังมีบางสิ่งที่อิหร่านยังไม่ได้ชี้แจงให้หน่วยงานทราบ ก็คือ การพบร่องรอยของยูเรเนียมในสถานที่บางแห่งของอิหร่าน ซึ่งไม่ใช่ในสถานที่ที่อิหร่านประกาศไว้ และอิหร่านยังไม่ได้ให้คำตอบในเรื่องนี้

การประเมินเบื้องต้นของกระทรวงกลาโหม ระบุว่า เตหะรานอาจเคลื่อนย้ายยูเรเนียมเสริมสมรรถนะบางส่วนออกจากพื้นที่ก่อนที่จะถูกโจมตี แต่ทรัมป์ยืนกรานว่าไม่ได้มีการเคลื่อนย้ายใดๆ เกิดขึ้น

ซีเอ็นเอ็นได้ขอความเห็นจากทำเนียบขาวเกี่ยวกับคำกล่าวอ้างของกรอสซี และเจ้าหน้าที่ของสหรัฐคนหนึ่งได้อ้างถึงความเห็นของผอ. IAEA ที่กล่าวไว้ก่อนหน้านี้ว่า โรงงานเกิดความเสียหายในระดับที่ร้ายแรงมาก

เจ้าหน้าที่คนดังกล่าว เผยอีกว่า

“อิหร่านไม่มีระบบป้องกันทางอากาศ ดังนั้น ความคิดที่ว่าพวกเขาสามารถเริ่มสร้างโครงการอาวุธนิวเคลียร์ขึ้นมาใหม่ได้นั้นเป็นเรื่องไร้สาระ อย่างที่ประธานาธิบดี (โดนัลด์ ทรัมป์) เคยกล่าวไว้ อิหร่านจะไม่มีวันได้อาวุธนิวเคลียร์มาครอบครอง”

ความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลและอิหร่านที่กินเวลานาน 12 วันเริ่มขึ้นเมื่อต้นเดือนมิ.ย. เมื่ออิสราเอลเปิดฉากโจมตีอิหร่านอย่างที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน โดยอ้างว่ามีเป้าหมายเพื่อป้องกันไม่ให้เตหะรานพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ ขณะที่อิหร่านยืนกรานว่าโครงการนิวเคลียร์ของตนมีวัตถุประสงค์เพื่อสันติ

จากนั้นสหรัฐได้โจมตีฐานปฏิบัติการนิวเคลียร์สำคัญของอิหร่าน 3 แห่ง ด้วยระเบิดบังเกอร์บัสเตอร์และโทมาฮอว์ก หลังจากนั้นอิหร่านและอิสราเอลก็บรรลุข้อตกลงหยุดยิง ขณะที่ขอบเขตความเสียหายของโครงการนิวเคลียร์อิหร่านยังคงเป็นที่ถกเถียงกันอย่างดุเดือดจนถึงตอนนี้

ด้านกองทัพสหรัฐได้เผยข้อมูลใหม่เกี่ยวกับการวางแผนโจมตีในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา แต่ยังไม่ได้เสนอหลักฐานใหม่ใดๆ เกี่ยวกับประสิทธิผลของการโจมตีโครงการนิวเคลียร์อิหร่าน

อ้างอิง: CNN