จีนหวัง‘รถไฟสีเงิน’กระตุ้นสูงวัยท่องเที่ยว-ใช้จ่าย

โครงการนี้ต้องการกระตุ้นให้ประชากรสูงวัยที่เพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็วออกเดินทางและใช้จ่ายมากขึ้น ในช่วงที่จีนประสบปัญหาเด็กเกิดลดลงแถมเศรษฐกิจยังซบเซา

ซีเอ็นเอ็นรายงานอ้างข้อมูลจากหนังสือพิมพ์โกลบอลไทม์สของทางการจีนว่า ตู้โดยสารของรถไฟขบวนใหม่ถูกตกแต่งเพื่อความสะดวกสบายของนักเดินทางสูงวัย มีอุปกรณ์อำนวยความสะดวกครบครัน อาทิ ราวจับ ขวดบรรจุอ็อกซิเจน และปุ่มเรียกฉุกเฉิน 

ไม่เพียงเท่านั้นบนขบวนรถยังมีพี่เลี้ยงและเจ้าหน้าที่แพทย์คอยดูแลรักษาอาการเจ็บป่วยเบื้องต้นและสั่งยาฉุกเฉิน

กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงการท่องเที่ยว และกระทรวงอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องเผยว่า “รถไฟสีเงิน” จะให้บริการทั่วประเทศภายในปี 2027 แผนปฏิบัติการระบุว่า จะมีการกระตุ้นให้หลายภาคส่วนเข้ามาลงทุนรวมถึงภาคเอกชน และอนุญาตให้ผู้ดำเนินการกำหนดราคาได้ตามความต้องการของระบบตลาด

ด้านนิกเคอิเอเชียรายงานว่า กลุ่มการรถไฟจีน (ซีเอสอาร์จี) ขึ้นชื่อเรื่องการลงทุนเชิงรุก  ขยายบริการรถไฟความเร็วสูงอย่างรวดเร็วทุกๆ ปี แต่เมื่อเกินความต้องการของตลาด บริษัทต้องแบกหนี้กว่า 8.25 แสนล้านดอลลาร์เมื่อสิ้นปี 2023

ทั้งนี้ จีนเป็นประเทศที่มีโครงข่ายรถไฟกว้างใหญ่ไพศาลเชื่อมมณฑลหนาวจัดทางภาคเหนือใกล้ไซบีเรียไปถึงภูมิประเทศเชิงเขาเขตร้อนชายแดนเวียดนาม ปีที่แล้วรถไฟจีนให้บริการผู้โดยสารกว่า 4 พันล้านคนตรงข้ามกับแอมแทรค (Amtrak) บริษัทรถไฟแห่งชาติสหรัฐที่ในปีงบประมาณล่าสุดขนส่งผู้โดยสารแค่ 32.8 ล้านคน ถือเป็นสถิติสูงสุดแล้ว

และใช่ว่าจะเพิ่มขบวนรถอย่างเดียว เพื่อให้สอดรับกับแผนการ“รถไฟสีเงิน” ทางการจีนเรียกร้องแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวกเพื่อให้นักท่องเที่ยวสูงอายุเข้าถึงได้ง่ายขึ้น พร้อมเชิญแบรนด์อาหารและกลุ่มนักแสดงมาให้บริการบนรถไฟขบวนใหม่ด้วย 

หลายสิบปีมาแล้วที่แรงงานชาวจีนสิ้นสุดชีวิตการทำงานขณะที่อายุยังไม่มาก ผู้ชายที่ 60 ปี และผู้หญิงเร็วสุดที่ 50 ปี แม้ปีที่แล้วรัฐบาลประกาศแผนเลื่อนอายุเกษียณออกไป

“คนชรา โดยเฉพาะคนเกษียณ มีทั้งเวลาและเงินสำหรับเดินทาง” จาง หลิงหยุน อาจารย์และบรรณาธิการบริหารหนังสือพิมพ์Tourism Tribune กล่าวกับโกลบอลไทม์ส

• ดอลลาร์สีดอกเลา

โครงการรถไฟท่องเที่ยวเป็นความพยายามส่วนหนึ่งของรัฐบาลเพื่อ “ส่งเสริมการบริโภคภาคบริการ” สิ่งที่รัฐบาลพยายามทำกับคนหนุ่มสาว แต่เป็นไปได้ยากเมื่อการงานของพวกเขาไม่มั่นคงท่ามกลางภาคอสังหาริมทรัพย์ดิ่งเหว

คนหนุ่มสาวจีนเข้มงวดกับการใช้จ่าย ท่ามกลางการว่างงานสูงและวิตกกังวลกับอนาคต แต่เชื่อกันว่าผู้บริโภคสูงวัยที่ทำงานในช่วงเศรษฐกิจจีนเติบโตอย่างรวดเร็วมีเงินมาใช้จ่ายมากกว่า ตลาดนี้จึงถูกมองว่าเป็นตลาดที่มีโอกาสทำเงิน

 ประชากรสูงวัยจีนเพิ่มจำนวนขึ้นทุกขณะ ในปี 2024 ผู้ที่มีอายุไม่น้อยกว่า 60 ปีคิดเป็น 22% ของประชากรทั้งหมด ส่วนประชากรวัยทำงานหรือคนที่มีอายุระหว่าง 16-59 ปีกลับลดน้อยถอยลง

ปัจจุบันจีนมีรถไฟท่องเที่ยว 1,860 ขบวนทั่วประเทศ ลูกค้าหลักคือนักเดินทางกลางคนและสูงวัยที่คิดเป็น 80% ของยอดขายตั๋ว บริษัทรถไฟบางแห่งจึงหมายตาผู้โดยสารผมสีดอกเลาไปเรียบร้อยแล้ว

รถไฟขบวนหนึ่งเพิ่งออกจากเมืองเฉิงตูทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ จัดทริปห้าวันให้ผู้โดยสารสูงอายุ บนรถมีการบรรเลงเพลงพื้นเมืองและงิ้วเปี้ยนเหลียน (งิ้วเปลี่ยนหน้ากากสีสันสดใสไปตามบทเพลง)

รถไฟขบวนนี้มุ่งหน้าลงใต้ให้ผู้โดยสารได้สัมผัสวิวทุ่งดอกเรปซีดที่เมืองลั่วผิง มณฑลยูนนานและหุบเขาหม่าหลิงเหอในมณฑลกุ้ยโจว บนรถยังมีห้องคาราโอเกะ ห้องหมากรุก และพื้นที่อ่านหนังสือ

“เทียบกับขบวนอื่นๆ รถไฟขบวนนี้ทันสมัยกว่ามากในทุกๆ ด้าน มีพนักงานต้อนรับ เจ้าหน้าที่แพทย์ และตู้เสบียง มีทุกอย่าง” ผู้โดยสารนาม หลี่ ก้วงฟุ กล่าวอย่างชื่นชมกับซีเอ็นเอ็น

• อย่ามองข้ามพลังสูงวัย(ภาพจาก China Daily)

ข้อมูลจากคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติชี้ว่า เมื่อสิ้นปี 2022 หนึ่งในห้าของประชากรจีนแผ่นดินใหญ่ 1,400 ล้านคนมีอายุไม่น้อยกว่า 60 ปี และจะเพิ่มทะลุ 30% ภายใน 10 ปี

ผู้สูงอายุหลายคนเกษียณไปด้วยเงินบำนาญและมีเงินออมจำนวนมาก นั่นหมายความว่าพวกเขาคือหนึ่งในกลุ่มเป้าหมายที่หาได้ยากในหมู่ประชาชนจีนที่สามารถดึงการใช้จ่ายออกมาช่วยเศรษฐกิจของประเทศได้ ในช่วงเวลาที่วิกฤติอสังหาริมทรัพย์ยืดเยื้อและความตึงเครียดทางการค้าที่เพิ่มมากขึ้นกำลังฉุดรั้งการเติบโตของแดนมังกร