ใช้ดอลลาร์ดีตรงไหน? ทำไมประธานาธิบดีอาร์เจนตินาอยากทิ้งเปโซ

มิลเลอิ คนนอกแวดวงการเมืองผู้มีแนวคิดขวาจัด ตั้งใจจัดการเงินเฟ้อที่พุ่งสูงถึง 140% ส่งผลให้เศรษฐกิจอาร์เจนตินาเข้าสู่วิกฤติร้าวลึก แต่การหันไปใช้เงินดอลลาร์หลายประเทศในละตินอเมริกาเคยทำมาก่อน ไม่ว่าจะเป็นทางการหรือไม่เป็นทางการ ด้วยหวังสร้างโอกาสใหม่ทางเศรษฐกิจและการเงินมีเสถียรภาพ ที่อาจไม่เกิดขึ้นหากใช้สกุลเงินท้องถิ่นอย่างเดียว

สำนักข่าวเอเอฟพีรวบรวมตัวอย่างประเทศในภูมิภาคนี้ที่ใช้เงินดอลลาร์ พร้อมด้วยวิธีการและเหตุผล

เอกวาดอร์

ใช้เงินดอลลาร์ตั้งแต่เดือน มี.ค.2000 หวังแก้วิกฤติธนาคารที่สร้างความเสียหายถึง 5 พันล้านดอลลาร์ ประชาชนหลายหมื่นคนล้มละลาย ราคาสินค้าที่เพิ่มขึ้นรุนแรงส่อเค้าเร่งเงินเฟ้อพุ่งจนฉุดไม่อยู่

เอกวาดอร์ประกาศใช้เงินดอลลาร์หลังวันหยุดธนาคาร พร้อมๆ กับอายัดเงินฝากครึ่งหนึ่งของทั้งหมด มาตรการเร่งด่วนนี้ได้ผล เงินเฟ้อลดลงอย่างรวดเร็ว แถมยังเข้าสู่ภาวะเงินฝืดเป็นช่วงๆ คาดว่าปีนี้เงินเฟ้อเอกวาดอร์อยู่ที่ 3.1%

เอลซัลวาดอร์

เงินดอลลาร์กลายเป็นสกุลเงินทางการเมื่อวันที่ 1 ม.ค.2001 ประธานาธิบดีฟรานซิสโก ฟลอเรส ให้เหตุผลว่า เปลี่ยนเพื่อให้เอลซัลวาดอร์ดึงดูดการค้าการลงทุนจากต่างประเทศได้มากขึ้น ลดความเสี่ยงเงินอ่อนค่า และเปิดทางให้ธนาคารท้องถิ่นเสนอสินเชื่อได้ดีขึ้น

แต่นักเศรษฐศาสตร์อิสระอย่างซีซาร์ วิลลาโลนา มองว่า การใช้เงินดอลลาร์ส่งผลเสียตามมา ทำให้ค่าครองชีพสูง

“เอลซัลวาดอร์ไม่มีนโยบายการเงิน (ของตนเอง) เพราะเราต้องขึ้นอยู่กับนโยบายการเงินสหรัฐ”

ปี 2021 เอลซัลวาดอร์ใช้บิตคอยน์อย่างเป็นทางการ ส่วนหนึ่งของนโยบายประธานาธิบดีนายิบ บูเคเล

ปี 2022 เงินเฟ้อเอลซัลวาดอร์ทะลุ 7.32% แต่คาดว่าปีนี้จะลดลงเหลือ 3.3%

ปานามา

ปานามาใช้ดอลลาร์อย่างเป็นทางการมานานกว่าประเทศอื่นๆ ในละตินอเมริกา ควบคู่กับเงินสกุลท้องถิ่น โดยปานามาใช้ดอลลาร์มาตั้งแต่ปี 1904 หลังเป็นเอกราชจากโคลอมเบียได้ไม่นาน และเป็นช่วงที่สหรัฐเริ่มขุดคลองปานามา

เงินท้องถิ่นสกุลบัลโบอามีเฉพาะเหรียญกษาปณ์เท่านั้นไม่มีธนบัตร และมีแต่ภาครัฐเท่านั้นที่ใช้เพื่อวัตถุประสงค์ทางบัญชี ส่วนเงินเฟ้อของปานามาปกติปีละไม่ถึง 3%

เวเนซุเอลา ใช้ดอลลาร์โดยพฤตินัย

กระบวนการใช้ดอลลาร์ในเวเนซุเอลาไม่ค่อยเป็นทางการ

ปี 2018 เวเนซุเอลาเผชิญเงินเฟ้อสูงมาก หลังประธานาธิบดีนิโคลัส มาดูโร ได้รับเลือกตั้งกลับมาใหม่แต่หลายประเทศไม่ยอมรับ ทางการผ่อนคลายการควบคุมการแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศลงมาบ้าง เพื่อรับมือกับวิกฤติผลพวงสกุลเงินโบลิวาร์ขาดแคลน

เฮนเกล การ์เซีย นักเศรษฐศาสตร์จากอัลบุสดาตา เผยว่า การใช้ดอลลาร์โดยพฤตินัยของเวเนซุเอลามาจากหลายปัจจัย ทั้งเงินเฟ้อสูง และสถานการณ์บีบบังคับ เช่น วิกฤติไฟฟ้า

เมื่อไม่มีไฟฟ้า การชำระเงินด้วยบัตรทำไม่ได้ และเมื่อไม่มีเงินโบลิวาร์มากพอสำหรับชำระค่าสินค้าและบริการ เงินดอลลาร์จึงเป็นตัวเลือกที่ดี

สุดท้ายแล้วเวเนซุเอลารอดพ้นจากภาวะเงินเฟ้อสูงมากได้ในปี 2022 แต่ยังคงมีอัตราเงินเฟ้อสูงที่สุดในโลกประเทศหนึ่งอยู่ดี จนกระทั่งเดือน ก.ย.ที่ผ่านมาตัวเลขกลับไปสูงที่ 317%

นักเศรษฐศาสตร์กล่าวถึงความย้อนแย้งที่เงินดอลลาร์สัญลักษณ์ “จักรวรรดินิยมอเมริกา” กลับกลายเป็นสกุลเงินที่ใช้กันมากที่สุดในเวเนซุเอลา

เศรษฐกิจสองสกุลเงิน

ในละตินอเมริกาบางประเทศอย่างเปรูและอุรุกวัย ดอลลาร์ใช้สำหรับสินค้าและบริการบางชนิด เช่น ค่าเช่าบ้าน อสังหาริมทรัพย์ ยานพาหนะ เครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้าน กดเงินจากตู้เอทีเอ็มและใช้เปิดบัญชี แต่สกุลเงินทางการในการทำธุรกรรมสำหรับรัฐบาลยังคงเป็นเงินท้องถิ่น