ส่องปมดราม่า "จีนเปิดประเทศ" เมื่อนักเดินทางจีน ถูกเลือกปฏิบัติ?

มาตรการจำกัดการเดินทางที่หลายประเทศบังคับใช้หลังจากจีนกลับมาเปิดประเทศเต็มรูปแบบ อาจส่งผลกระทบต่อกลุ่มที่กำลังจองทริปท่องเที่ยว ถึงแม้ไม่ใช่การจงใจกลั่นแกล้ง แต่บางประเทศก็ไม่ปล่อยให้นักเดินทางจากจีนจำนวนมากเข้าประเทศได้ง่าย ๆ

สำนักข่าวซีเอ็นบีซีรวบรวมคำสัมภาษณ์จากบรรดานักเดินทางชาวจีนที่ออกไปต่างประเทศครั้งแรกในรอบ 3 ปีนับตั้งแต่โรคโควิด-19 ระบาดใหญ่ไปทั่วโลก และต้องเผชิญกับสิ่งที่พวกเขาเรียกว่า “การเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม”

“แน่นอน ฉันคิดว่ามันไม่แฟร์เลย” ความรู้สึกจากใจพลเมืองจีนคนหนึ่งที่ใช้นามสมมติว่า “บอนนี” เผยกับซีเอ็นบีซี “แต่ขณะเดียวกัน เราก็เข้าใจสิ่งที่เกิดขึ้น”

- นักเดินทางชาวจีนหิ้วกระเป๋าเดินทาง ขณะเตรียมไปต่างประเทศที่สนามบิน (ภาพ: AFP) -

จนถึงขณะนี้มีกว่า 10 ประเทศที่ประกาศใช้กฎใหม่สำหรับนักเดินทางที่มาจากจีนแผ่นดินใหญ่ เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว สหภาพยุโรป (อียู) ออกข้อแนะนำให้ประเทศสมาชิกบังคับตรวจโควิดนักเดินทางจีนทุกคนก่อนเข้าประเทศ

• เลือกปฏิบัติหรือไม่

อย่างไรก็ตาม ชอน เรน กรรมการผู้จัดการบริษัทวิจัยตลาด “ไชนา มาร์เก็ต กรุ๊ป” บอกกับซีเอ็นบีซีว่า การตรวจโควิดไม่ใช่ปัญหา แต่ปัญหาคือนโยบายเหล่านี้พุ่งเป้าตรงไปที่ชาวจีนแผ่นดินใหญ่

ด้าน มันซูร์ โมฮัมเหม็ด ชาวแอฟริกาใต้ซึ่งอาศัยในจีน ก็เห็นด้วยในประเด็นนี้ “การตรวจโควิดในจีนค่อนข้างสะดวกและราคาถูก ดังนั้น การตรวจโควิดจะไม่กระทบแผนเที่ยวของผมแน่นอน”

อย่างไรก็ตาม โมฮัมเหม็ด เสริมว่า เขารู้ว่าเพื่อน ๆ และเพื่อนร่วมงานชาวจีนที่มีความรักชาติหลายคน จะเลี่ยงเดินทางไปประเทศเหล่านั้นในเวลานี้ เนื่องจากแนวปฏิบัติที่บังคับตรวจโควิดเฉพาะผู้เดินทางเข้าประเทศที่มาจากจีน ถือเป็นการเลือกปฏิบัติ

“แน่นอน ทางการจีนกำหนดให้นักเดินทางจากต่างแดนมีผลตรวจโควิดเป็นลบก่อนเข้าประเทศและใช้กฎนี้มา 3 ปีแล้ว แต่ความแตกต่างคือ ผู้เดินทางทุกคนรวมถึงคนสัญชาติจีน ที่จะเข้าประเทศ จะต้องปฏิบัติตามกฎเดียวกัน”

• คนจีนแห่ไปประเทศไหน

เกา ตัน หญิงชาวจีนบอกกับซีเอ็นบีซีว่า เธอกำลังวางแผนเดินทางไปมณฑลชิงไห่เป็นครั้งแรกในรอบกว่า 2 ปี แต่จะยังอยู่ในประเทศต่อไป และเธอเองก็ยังไม่ได้เช็กนโยบายการเดินทางของประเทศอื่น ๆ

ขณะที่พลเมืองจีนอีกหลายคนต่างจองทริปไปต่างประเทศ แต่บางคนก็เลือกไปจุดหมายปลายทางที่อาจไม่ใช่ตัวเลือกแรก ๆ สำหรับชาวจีน เช่น ญี่ปุ่นและเกาหลีใต้

“เมื่อจีนบอกว่าจะเปิดประเทศในเดือน ม.ค. เพื่อน ๆ ผมทุกคนก็บอกว่าจะไปญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ แต่พวกเขาขอวีซ่าไม่ได้ เลยตัดสินใจไปประเทศไทยแทน” บอนนีเผย

ส่วนเรนบอกว่า ขณะนี้ เหล่านักเดินทางจีนกำลังมุ่งหน้าไปสิงคโปร์และไทย เพราะทั้งสองประเทศต่างต้อนรับนักท่องเที่ยวจีน

ในบรรดาจุดหมายปลายทางยอดนิยมที่ชาวจีนค้นหาในโลกออนไลน์หลังรัฐบาลประกาศเปิดประเทศอีกครั้ง มีเพียงไทยและสิงคโปร์ที่ไม่ได้บังคับใช้มาตรการคุมเข้มใหม่กับนักเดินทางจากจีน

- ประเทศไทยติดอันดับ 1 ในลิสต์จุดหมายปลายทางที่ชาวจีนนิยมค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตมากที่สุด ระหว่าง 26 ธ.ค.65 ถึง 5 ม.ค.66 (ข้อมูลจาก Trip.com Group) -

ข้อมูลจากทริปดอทคอม กรุ๊ป (Trip.com Group) เผยว่า ความสนใจค้นหาข้อมูลเที่ยวบินไปต่างประเทศจากจีนแผ่นดินใหญ่ เพิ่มขึ้น 83% ในช่วง 11 วันหลังมีประกาศจากทางการจีนเมื่อปลายเดือน ธ.ค.

นอกจากนี้ ในช่วงเวลาเดียวกันความสนใจค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับไทยและสิงคโปร์ เพิ่มขึ้นถึง 176% และ 93% ตามลำดับ

• แค้นฝังหุ่นบางประเทศเป็นพิเศษ

การประกาศกลับมาเปิดประเทศของจีน สร้างความประหลาดใจให้กับหลายฝ่าย เพราะมีขึ้นในช่วงที่ยอดติดเชื้อในประเทศยังคงพุ่งสูง

ขณะที่จำนวนเตียงผู้ป่วยที่รายงานในช่วงปลายเดือน ธ.ค. อยู่ในระดับเกือบเต็มความสามารถที่โรงพยาบาลท้องถิ่นรองรับได้ ส่วนภาพรวมของการระบาดก็ไม่ชัดเจน เนื่องจากรัฐบาลจีนได้ยกเลิกรายงานยอดผู้เสียชีวิตจากโควิด-19 รายวัน และปรับหลักเกณฑ์นับผู้เสียชีวิตจากโควิดอย่างเป็นทางการให้แคบลง

ความเคลื่อนไหวเหล่านี้และการขาดความโปร่งใสในภาพรวม ทำให้เกิดข้อกังขาเกี่ยวกับความแม่นยำของข้อมูลตัวเลขโควิดอย่างเป็นทางการของจีน

อย่างไรก็ดี เรนให้ความเห็นว่า บรรดานักเดินทางจีนต่างรู้สึก “โกรธมาก” กับเกาหลีใต้ และ “โกรธแค้นยิ่งกว่า” กับญี่ปุ่น เกี่ยวกับกฎเกณฑ์ที่พวกเขาเชื่อว่าเป็นการเลือกปฏิบัติเฉพาะชาวจีน

ทั้งสองประเทศประกาศว่าจะไม่เพิ่มเที่ยวบินจากจีน และจะจำกัดจำนวนสนามบินที่เที่ยวบินจากจีนสามารถลงจอดได้ ขณะเดียวกัน ผู้มาเยือนจากจีนจะต้องทำการตรวจหาเชื้อโควิดแบบ PCR ทั้งก่อนและหลังเดินทางออกจากประเทศต้นทางด้วย

ในสัปดาห์นี้ ทางการเกาหลีใต้ประกาศแผนระงับวีซ่าระยะสั้นสำหรับนักเดินทางจากจีน ขณะที่สถานทูตจีนในกรุงโซลตอบโต้ด้วยการประกาศระงับวีซ่าระยะสั้นสำหรับนักท่องเที่ยวชาวเกาหลี และขู่ว่าจะมีการปรับมาตรการอีก ให้สอดคล้องกับเกาหลีใต้ที่มีมาตรการเลือกปฏิบัติต่อจีน

อย่างไรก็ตาม ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคเกาหลีปฏิเสธข้อกล่าวหาว่าเลือกปฏิบัติ และเปิดเผยกับซีเอ็นบีซีว่า กฎนี้บังคับใช้กับทั้งผู้ถือสัญชาติเกาหลีใต้และสัญชาติอื่น ๆ ที่เดินทางจากจีน ไม่ใช่มาตรการที่เลือกปฏิบัติจากเชื้อชาติ

ขณะที่สำนักนายกรัฐมนตรีของญี่ปุ่นยังไม่แสดงความเห็นต่อเรื่องนี้ แต่ตัวแทนจากสถานทูตญี่ปุ่นในสิงคโปร์บอกกับซีเอ็นบีซีว่า ญี่ปุ่นดำเนินการออกวีซ่าท่องเที่ยวให้กับชาวจีนตามปกติ

----------------

อ้างอิง: CNBC