จีนประกาศให้ไทย 1 ใน 10 ประเทศร่วมภารกิจฉางเอ๋อ-8 สำรวจดวงจันทร์

ศ.ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เป็นผู้แทนประเทศไทยร่วมเปิดงาน “วันอวกาศแห่งชาติจีน” ณ นครเซี่ยงไฮ้ สาธารณรัฐประชาชนจีน ซึ่งจัดโดยองค์การอวกาศแห่งชาติจีน (CNSA)

พร้อมนำสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NARIT และสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA เข้าร่วมจัดแสดงนิทรรศการในโอกาสครบรอบ 50 ปี ความสัมพันธ์ทางการทูตไทย-จีน

โดยมี ดร. ปกรณ์ อาภาพันธุ์ ผู้อำนวยการ GISTDA และ ดร.วิภู รุโจปการ รองผู้อำนวยการ NARIT เข้าร่วม

ในงานนี้ ไทยยังได้รับการประกาศให้เป็น 1 ใน 10 ประเทศที่ได้นำอุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์ของไทยร่วมในโครงการฉางเอ๋อ-8 ที่กำลังเตรียมส่งขึ้นสู่อวกาศเพื่อสำรวจพื้นผิวดวงในปี 2029

โอกาสนี้ ประเทศไทยยังได้รับเกียรติให้เป็นประเทศเดียวที่ร่วมกล่าวเปิดงาน โดย ศ.ดร.ศุภชัย กล่าวว่า ในนามของประเทศไทยรู้สึกเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้ร่วมเฉลิมฉลองครบรอบ 10 ปี วันอวกาศแห่งชาติจีน

และภาคภูมิใจที่ได้เป็นพันธมิตรกับองค์การอวกาศแห่งชาติจีน ในการพัฒนาเครื่องมือวิจัย MATCH (Moon-Aiming Thai-Chinese Hodoscope) ซึ่งจะติดตั้งบนยานฉางเอ๋อ-7 เพื่อศึกษาสภาพแวดล้อมดวงจันทร์

ถือเป็นก้าวสำคัญของประเทศไทยในเวทีอวกาศนานาชาติ และนับเป็นผลงานชิ้นแรกของนักวิจัยไทยในภารกิจสำรวจห้วงอวกาศลึก ความร่วมมือครั้งนี้ยังสะท้อนถึงความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างไทย-จีนในวาระครบรอบ 50 ปีทางการทูต 

แสดงให้เห็นว่าความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมสามารถเป็นสะพานเชื่อมโยงความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศ

พร้อมสร้างแรงบันดาลใจให้กับนักวิจัย วิศวกร และเยาวชนรุ่นใหม่ในการร่วมกันสำรวจอวกาศเพื่ออนาคตของมนุษยชาติ

นอกจากนี้ ภายในงานยังมีการประกาศความร่วมมือระหว่างประเทศเกี่ยวกับภารกิจสำรวจดวงจันทร์และอวกาศห้วงลึก (International Lunar Research Station: ILRS) ซึ่งประเทศไทยได้รับคัดเลือกให้เป็น 1 ใน 10 ประเทศที่จะได้เข้าร่วมภารกิจฉางเอ๋อ 8 (Chang’e-8)  

โดยไทยได้เตรียมส่งอุปกรณ์ปฏิบัติภารกิจวิทยาศาสตร์ ได้แก่ ALIGN (Assessing Lunar Ion-Generated Neutrons) ไปกับยานลงจอดดวงจันทร์ปี 2029 

อุปกรณ์ดังกล่าว NARITได้พัฒนาร่วมกับมหาวิทยาลัยมหิดล เป็นอุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์ สำหรับวิเคราะห์ปริมาณนิวตรอนที่ปลดปล่อยจากพื้นผิวดวงจันทร์ เพื่อตรวจหาแหล่งน้ำ แร่ธาตุ และองค์ประกอบสำคัญอื่น ๆ ที่จำเป็นต่อการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในอนาคต

ถือเป็นก้าวสำคัญที่ช่วยเสริมองค์ความรู้เกี่ยวกับทรัพยากรดวงจันทร์ที่อาจนำไปใช้สนับสนุนโครงการสำรวจอวกาศห้วงลึกในระยะยาว

สำหรับนิทรรศการของประเทศไทยที่นำไปจัดแสดงในครั้งนี้ ประกอบด้วย นิทรรศการเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ผู้ทรงอุปถัมภ์ และทรงผลักดันความร่วมมือด้านดาราศาสตร์ และวิทยาศาสตร์อวกาศระหว่างประเทศไทยและจีนให้เกิดขึ้นในหลายโครงการสำคัญ 

อาทิ โครงการความร่วมมือไทย-จีน ด้านการสำรวจอวกาศห้วงลึก การจัดแสดงอุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์ของไทยที่เข้าร่วมในภารกิจสำรวจดวงจันทร์ฉางเอ๋อ 7 และ 8 ของจีน

การเข้าร่วมเครือข่ายการแทรกสอดระยะไกล (Very-long-baseline interferometry: VLBI) ของจีน และเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS ของไทย-จีน 

ความร่วมมือกับจีนในด้านการสำรวจระยะไกลและเทคโนโลยีดาวเทียม เช่น ศูนย์ภูมิสารสนเทศสิรินธร (SCGI) โครงการ THEOS-2 และบทบาทของประเทศไทยในฐานะผู้ใช้ระบบดาวเทียมนำทางเป่ยโต่วในต่างประเทศรายแรก

ความพยายามเหล่านี้ร่วมกันสะท้อนถึงความมุ่งมั่นร่วมกันในการสร้างนวัตกรรมอวกาศ การแลกเปลี่ยนความรู้ และการพัฒนาอย่างยั่งยืน 

งานวันอวกาศแห่งชาติจีนตรงกับวันที่ 24 เมษายน ของทุกปี โดยปีนี้นับเป็นการครบรอบ 10 ปีของ "วันอวกาศจีน" จัดขึ้นภายใต้แนวคิด “ดวงจันทร์สว่างขึ้นเหนือทะเล ดวงดาวส่องแสงเต็มฟ้า” สื่อความหมายถึง การที่มนุษยชาติร่วมแบ่งปันความสำเร็จในการสำรวจอวกาศ 

และสะท้อนแนวคิดของจีนในการใช้ประโยชน์จากอวกาศอย่างสันติ และส่งเสริมการสร้างประชาคมโลกที่มีอนาคตร่วมกัน มีผู้แทนประเทศต่าง ๆ และองค์กรอวกาศจากนานาชาติ เข้าร่วมกว่า 41 ประเทศ

ในปีนี้ไทยได้รับเชิญพิเศษในฐานะประเทศเกียรติยศ (Guest Country of Honor) ในการจัดแสดงการศิลปวัฒนธรรมไทยในรูปแบบ “การแสดงโขน” ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา

ถ่ายทอดเรื่องราว รามายณะ หรือ รามเกียรติ์ (罗摩衍那) และ ฉางเอ๋อแห่งจันทรา (月之嫦娥) โดย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ วิทยาลัยเพาะช่างและโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร (ฝ่ายมัธยม) และร่วมจัดแสดงผลงานด้านดาราศาสตร์และอวกาศ ภายใต้ความร่วมมือไทย-จีน.