เจาะแนวคิดแอพ 'อสม.ออนไลน์' ยกระดับสาธารณสุขยุคดิจิทัล

หลังแอพพลิเคชั่น “อสม.ออนไลน์” คว้ารางวัลชนะเลิศการพัฒนาอย่างยั่งยืน ที่ส่งเสริมกระบวนการทำงาน การเรียนรู้และสุขภาพ ประจำปี 2560 (WSIS 2017 Prizes Winner) จากสหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ (ไอทียู) และองค์การสหประชาชาติ (ยูเอ็น) นับเป็นอีกหนึ่งรางวัลที่น่าสนใจ เพราะเกิดจากอาสาสมัครสาธารณสุขกว่า 1 ล้านคน ที่มีจิตอาสาช่วยดูแลสุขภาพของประชาชนทั่วประเทศ เป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาไทยแลนด์ 4.0 ด้วยการสร้างนวัตกรรมดิจิทัลเพื่อคุณภาพชีวิตคนไทย

นายสมชัย เลิศสุทธิวงค์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บมจ.แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส (เอไอเอส) กล่าวว่า บริษัทเห็นถึงความสำคัญการนำเทคโนโลยีสื่อสารไปช่วยเหลือการทำงานของหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) กับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ที่ต้องลงพื้นที่ปฏิบัติงานในลักษณะให้บริการสาธารณสุขผสมผสาน คือ ทั้งด้านสร้างเสริมสุขภาพ การควบคุม และป้องกันโรค การรักษาพยาบาล และการฟื้นฟูสภาพ ซึ่งต้องสามารถบริการได้ตลอด 24 ชั่วโมง โดยเฉพาะ อสม.ต้องลงพื้นที่เยี่ยมสุขภาพชาวบ้านที่อยู่ในความรับผิดชอบ 10-15 หลังคาเรือนต่ออสม.1 คน เพื่อดูแลสุขภาพขั้นพื้นฐาน และเฝ้าระวังโรคภัยที่มาตามฤดูกาล

รวมถึงติดตามสถานการณ์โรคระบาดในพื้นที่ ดูแลชาวบ้านทั่วไป และคนไข้ติดเตียงที่ไม่สามารถเดินทางไปยังโรงพยาบาลได้ หญิงตั้งครรภ์และเด็กแรกเกิด ต้องตอบข้อสงสัยต่างๆ เรื่องสุขภาพแก่ชาวบ้านได้ โดยภายหลังการลงพื้นที่ของ อสม.แล้ว ต้องทำบันทึกรายงานสถานการณ์สุขภาพของคนในชุมชนต่อ รพ.สต.ทุกเดือน ส่งผลให้งานสาธารณสุขที่เป็นเชิงรุกมีความสำคัญ และต้องส่งเสริมให้ผู้ปฏิบัติงานและคนในชุมชนมีข้อมูลความรู้ที่ถูกต้อง นำไปปฏิบัติได้อย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ ดังนั้นการเข้าถึงข้อมูล และการสื่อสารที่รวดเร็ว และถูกต้องแม่นยำ ทันสถานการณ์จึงสำคัญมาก


เครือข่ายออนไลน์ด้านสุขภาพ
แอพพลิเคชั่น อสม.ออนไลน์ นับเป็นเครือข่ายสังคมออนไลน์ เครื่องมือสำคัญที่ช่วยส่งเสริม และสนับสนุนให้การทำงานของหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ และรพ.สต.กับ อสม.มีประสิทธิภาพมากขึ้น เนื่องจาก อสม.จะมีข้อมูลข่าวสารที่ครบถ้วน และทันต่อเหตุการณ์สำหรับใช้ในการปฏิบัติงานลงพื้นที่ สามารถเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคในพื้นที่รับผิดชอบได้ทันท่วงที การบริหารจัดการภายในหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ และรพ.สต.มีประสิทธิภาพมากขึ้น ด้วยเป็นแอพพลิเคชั่นที่ตอบโจทย์กลุ่มผู้ใช้งาน เนื่องจากมีการลงพื้นที่ไปศึกษาวิถีชีวิตในการทำงาน และพฤติกรรมการทำงานของ หน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ รพ.สต.และอสม.เพื่อนำข้อมูลที่ได้ไปเป็นแนวทางในการพัฒนาแอพพลิเคชัน

จุดเด่นเน้นการใช้งานที่ง่าย ไม่ซับซ้อน เหมาะกับวิถีชีวิตแบบไทยๆ เป็นเมนูภาษาไทยทั้งหมด ส่งข้อความได้หลากหลายรูปแบบทั้งข้อความตัวอักษร ภาพ เสียง และวิดีโอคลิป และจัดเรียงเป็นหมวดหมู่ข้อมูลที่ชัดเจน พัฒนาต่อยอดแอพพลิเคชั่นอยู่ตลอดเวลา

การใช้งานปัจจุบันเปิดให้ทุกเครือข่ายใช้งานได้ ดาวน์โหลดที่กูเกิล เพลย์ สำหรับผู้ใช้บริการในเครือข่าย เอไอเอส สามารถใช้แอพพลิเคชั่น อสม.ออนไลน์ โดยไม่เสียค่าอินเทอร์เน็ตในการเชื่อมต่อ จำนวนหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ และรพ.สต.ที่มีการเปิดใช้งานแอพพลิเคชัน อสม.ออนไลน์ปัจจุบัน เปิดให้ใช้งานแล้วประมาณ 253 แห่งในทั่วทุกภูมิภาคแบ่งเป็น ภาคเหนือ 40 แห่ง, ภาคกลาง 72 แห่ง, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 75 แห่ง, ภาคตะวันออก 15 แห่ง และภาคใต้ 51 แห่ง และยังคงมีหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ และรพ.สต.ที่สนใจใช้งานติดต่อมาอย่างต่อเนื่อง

ลงพื้นที่จริง
นางวิไล เคียงประดู่ ผู้ช่วยกรรมการผู้อำนวยการอาวุโส ส่วนงานประชาสัมพันธ์ เอไอเอส กล่าวว่า เอไอเอสได้พัฒนานวัตกรรมเทคโนโลยีดิจิทัล เข้ามายกระดับการใช้ชีวิตคนไทยทุกคน เพื่อดูแลชุมชน และสังคม มุ่งเน้นการพัฒนาทุกส่วนสู่ความยั่งยืน เนื่องจากสิ่งหนึ่งที่พบในการทำงานร่วมกับชุมชน คือ งานสาธารณสุขชุมชนมีความสำคัญ และจำเป็นต่อชีวิตของคนในชุมชน โดยเฉพาะพื้นที่ที่ห่างไกลในถิ่นทุรกันดาร ให้สามารถเชื่อมโยงการสื่อสารในยุคดิจิทัลได้ เนื่องจากเชื่อว่าเทคโนโลยีดิจิทัล จะเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยอำนวยความสะดวกให้ชีวิตของคนไทยก้าวไปอีกขั้น สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลในการขับเคลื่อนประเทศไปสู่ไทยแลนด์ 4.0

"แอพพลิเคชั่น อสม.ออนไลน์ เป็นเครื่องมือเพื่อส่งเสริมการทำงานในการติดต่อสื่อสารระหว่างหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ รพ.สต. และอสม.ยกระดับคุณภาพการทำงาน การสื่อสารให้บุคลากรด้านสาธารณสุขชุมชนดียิ่งขึ้น" 

จัดประกวดเฟ้น “สมาร์ทอสม.”
นอกจากนี้ ยังมีการจัดโครงการประกวดการใช้งานแอพพลิเคชั่น “อสม.ออนไลน์” เพื่อส่งเสริมและสนับสนุน หน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ และเครือข่าย อสม.ให้เกิดการงานแอพพลิเคชันที่แพร่หลายขึ้น ส่งเสริมความรู้ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในงานสาธารณสุขชุมชนเชิงรุกแก่ อสม. สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาล ทั้งสนับสนุนให้เกิดหน่วยบริการสาธารณสุขระดับปฐมภูมิและเครือข่าย อสม.ต้นแบบ ที่มีการนำแอพพลิเคชั่นนี้ ไปบูรณาการทำงานด้านรักษาพยาบาล ส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค และฟื้นฟูสุขภาพ เพื่อดูแลประชาชนในชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพของทุกจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อให้ประชาชน ชุมชนได้รับการดูแลสุขภาวะ โดยอสม.อย่างรวดเร็วผ่านแอพพลิเคชั่น อสม.ออนไลน์

รางวัลการประกวดจะเป็นเงินสนับสนุนให้ “ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุข” ที่อยู่ในเครือข่ายของหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิที่ผ่านเกณฑ์การตัดสิน เพื่อให้ชมรมฯนำไปใช้ในการส่งเสริมการทำงานของ อสม. และ การจัดบริการด้านสาธารณสุขมูลฐาน ตลอดจนการสนับสนุนการจัดกิจกรรมและบริการของหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ แบ่งรางวัลเป็น 2 ระดับ คือ 1. รางวัล ดีเด่น ระดับประเทศ 10 รางวัล รางวัลละ 100,000 บาท 2.รางวัล ดีเด่น ระดับจังหวัด ทั้ง 77 จังหวัด จังหวัดละ 2 รางวัล รางวัลละ 40,000 บาท

เปิดรับสมัครเข้าร่วมโครงการตั้งแต่เมื่อวันที่ 15 มิ.ย.-31 ส.ค.2560 ช่วงระยะเวลาการใช้งาน อสม.ออนไลน์ ที่นำมาพิจารณาให้คะแนน วันที่ 1 ก.ย.-30 พ.ย.2560 เปิดรับรายงานผลงานเชิงคุณภาพวันที่ 15-30 พ.ย. 2560 ประกาศผู้ชนะโครงการวันที่ 25 ธ.ค.2560

สำหรับการส่งผลงานเข้าประกวดและเงื่อนไขนั้น ต้องเป็นหน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ มีการใช้งานแอพพลิเคชัน อสม.ออนไลน์ อย่างน้อย 3 เดือน ต้องเปิดใช้งานก่อนวันที่ 1 ก.ย.2560 หน่วยบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ ต้องส่งรายงานผลงานเชิงคุณภาพ กรอกแบบฟอร์มส่งผลงานเข้าประกวด และอัพโหลดผลงาน ทางwww.ais.co.th/aorsormor ได้