อุปกรณ์พ่นยารักษาโรคหืดแบบDIY

ม.ธรรมศาสตร์ คิดอุปกรณ์ช่วยพ่นยารักษาโรคหืดที่สามารถประดิษฐ์ได้ด้วยตนเอง คว้ารางวัลสิ่งประดิษฐ์ทางการแพทย์

รศ.พ.ญ.อรพรรณ โพชนุกูล คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) กล่าวว่า จากสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงเป็นปัจจัยสำคัญในการกระตุ้นให้เด็กเป็นโรคภูมิแพ้สูงขึ้น โดยภูมิแพ้ที่นำไปสู่การเสียชีวิตมีอยู่ 2 ประเภทคือ โรคภูมิแพ้ชนิดรุนแรงและโรคหอบหืด ซึ่งการรักษาโรคหอบหืดให้แก่เด็กด้วยวิธีการพ่นยาที่ผ่านมาต้องยอมรับว่า ยากลำบาก เนื่องจากเด็กไม่สามารถควบคุมการหายใจได้ แม้ปัจจุบันจะมีการนำเข้าอุปกรณ์เสริมในการพ่นยาจากต่างประเทศ แต่ราคาค่อนข้างแพงตกประมาณ 1,400-1,500 บาท

ดังนั้นจึง คิดค้นประดิษฐ์อุปกรณ์ช่วยพ่นยาชนิดทำได้ด้วยตนเองหรือ "DIY Spacer (Do it yourself)" จากขวดพลาสติกเหลือใช้ทดแทนการนำเข้าอุปกรณ์จากต่างประเทศ ซึ่งสามารถทำเองได้เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยเข้าถึงการรักษาจากอุปกรณ์ช่วยพ่นยาได้ง่ายขึ้น ราคาก็ถูกลงแต่ประสิทธิภาพไม่แตกต่าง

DIY Spacer เป็นอุปกรณ์ที่ใช้พ่นยาขยายหลอดลมแบบสูดดม (Meter Dose Inhalation-MDI) ที่มีท่อต่อ หรือ Spacer มาใช้ร่วมกับยาพ่น เป็นกระบอกที่ครอบเข้ากับใบหน้าของเด็ก และมีวาล์วเปิดปิดควบคุมทิศทางการหายใจ เพื่อให้ผู้ป่วยโรคหอบหืดสูดลมหายใจเข้า-ออก รับยาพ่นเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งนอกจากผู้ป่วยหรือสมาชิกภายในบ้านสามารถทำใช้เองได้ด้วยอุปกรณ์ที่สามารถหาได้ง่ายทั่วไปแล้วต้นทุนในการผลิตยังมีราคาเพียงแค่ 50-60 บาท เท่านั้น

"อุปกรณ์ Spacer ต้องมีวาล์วปิดเปิด โดยวาล์วจะเปิดเมื่อเด็กสูดหายใจเอาตัวยาเข้าไป แต่เมื่อเด็กหายใจออกวาล์วจะต้องปิดเพื่อไม่ให้ลมหายใจที่ปล่อยออกมาไปรวมกับตัวยาในกระบอก ซึ่งในการออกแบบทีมวิจัยนำลิ้นวาล์วในอุปกรณ์สูบน้ำด้วยมือ หรือไซฟ่อนปั๊ม มาเป็นตัวควบคุมทิศทางการไหลของลมหายใจให้ไปทางเดียว เมื่อสูดหายใจเข้าตัวยาก็จะไหลเข้าปอด และเมื่อปล่อยลมหายใจออกอากาศจะไหลออกทางช่องเปิดด้านบน ไม่ไหลกลับเข้าไปผสมกับยา ที่สำคัญขวดพลาสติกที่จะนำมาประดิษฐ์ควรเรียบและปริมาตรของท่อต่อ หรือ Spacer ไม่ควรต่ำกว่า 250 มิลลิลิตร และไม่ควรสั้นกว่า 4 เซนติเมตร เพื่อขนาดโมเลกุลของตัวละอองยาที่เหมาะสม"

ด้วยคุณสมบัติพิเศษของ DIY Spacer ทำให้ในปี 2556 อุปกรณ์ช่วยพ่นยาชนิดทำได้ด้วยตนเองหรือ "DIY Spacer (Do it yourself)" สามารถคว้ารางวัลระดับเหรียญทองเกียรติยศ ประเภท "อุปกรณ์ทางการแพทย์เพื่อผู้ป่วยด้อยโอกาส" จากงาน 41st International Exhibition of Innovations of Geneva" ณ กรุงเจนีวา สมาพันธรัฐสวิส และรางวัล Special Prize จากประเทศไต้หวัน และรางวัลเหรียญเงิน "SIIF 2012" กรุงโซล สาธารณรัฐเกาหลี "ความสำเร็จในการประดิษฐ์อุปกรณ์ช่วยพ่นยาส่วนหนึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ในการพึ่งพาตนเอง โดยไม่ต้องอาศัยสินค้านำเข้าจากต่างประเทศที่มีราคาค่อนข้างสูง" รศ.พ.ญ.อรพรรณกล่าว