'ณัฐพงษ์' ทำ จม.เปิดผนึกถึงนายกฯ ซัดรัฐบาลเหลวจัดการน้ำท่วมใต้

เมื่อวันที่ 5 ธ.ค. 2568 นายณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ สส.บัญชีรายชื่อ หัวหน้าพรรคประชาชน (ปชน.) ในฐานะผู้นำฝ่ายค้าน ในสภาผู้แทนราษฎร ทำจดหมายเปิดผนึกถึงนายกรัฐมนตรี ต่อกรณีการตั้งบอร์ดถอดบทเรียนอันเนื่องมาจากสถานการณ์อุทกภัยภาคใต้ โดยระบุว่า จากการประชุมเมื่อวานนี้ของบอร์ดถอดบทเรียน ที่นายกฯนั่งเป็นประธาน ได้มีมติแต่งตั้งอนุกรรมการทั้งหมด 5 ชุด ประกอบไปด้วย  1) อนุฯ เตรียมความพร้อม 2) อนุฯ ป้องกันและลดผลกระทบ 3) อนุฯ ภาวะฉุกเฉิน 4) อนุฯ หลังเกิดภัย และ 5) อนุฯ ประสานงาน

โดยให้เวลาทำงานถึง 3 เดือน ราวกับรัฐบาลไม่เคยรับรู้ว่าประเทศไทย มีรัฐที่ประสบความล้มเหลวในการจัดการภัยพิบัติ/สถานการณ์ฉุกเฉินมาก่อนหน้านี้หลายครั้ง ไม่ว่าจะเกิดจากตัวระบบราชการ (ทั้งจากส่วนกลาง ส่วนท้องถิ่น) ฝ่ายการเมือง หรือฝ่ายอื่นใดในอดีตก็ตาม แต่คือความล้มเหลวโดยรัฐที่ทำให้เกิดความสูญเสียที่สามารถป้องกันได้ดีกว่านี้โดยรัฐ มีบทเรียนให้ถอดกันมาก่อนหน้านี้หลายหน แต่รัฐไม่เคยเรียนรู้ เพราะรัฐบาลเลือกที่จะไม่รับรู้

นายณัฐพงษ์ ระบุว่า การตั้งบอร์ดถอดบทเรียนครั้งนี้ ก็เช่นเดียวกันครับ – ถ้านายกจะเอาเนื้องานจริง เรียกประชุมคุยงานกันหลังบ้าน ไม่กี่วัน-ไม่กี่สัปดาห์ ก็ได้ข้อสรุป นำมาผ่านเป็นมติ ครม. / ให้นายกฯ-รัฐมนตรีแต่ละกระทรวงสั่งการได้เลย สั่งแล้วติดตามผล คอยแก้ไขปัญหาในระดับปฏิบัติการ – ไม่ต้องตั้งเป็นบอร์ดประชุมกันแบบนี้ – กลไกลักษณะนี้ เอาไว้ทำในสภา ทำผ่านกลไกกรรมาธิการ มีทั้งฝ่ายค้าน ฝ่ายรัฐบาล เปิดพื้นที่ปลอดภัยให้พูดคุยกันได้เต็มที่ – หน้าที่ของฝ่ายบริหาร คือการดำเนินงานที่ยึดหลักประสิทธิภาพเป็นหลัก

"ผมจึงไม่แน่ใจว่า วัตถุประสงค์ของบอร์ดนี้ มีไว้เพื่ออะไรกันแน่? มีไว้ให้ได้พาดหัวข่าว ว่ารัฐบาลเทคแอคชันในการแก้ปัญหาเชิงระบบแล้วหรือไม่? หรือนายกอยากได้เนื้องานจริง?" นายณัฐพงษ์ ระบุ

หัวหน้าพรรค ปชน. ระบุว่า ถ้านายกฯอยากได้ตัวเนื้องาน ผมเชื่อว่ามีคนพร้อมชี้เป้าให้นายกรัฐมนตรีเข้าไปจัดการได้ทันทีหลายข้อเลยครับ เช่น

1) เรื่องระบบการคาดการณ์ และระบบการเตือนภัย: เอาให้ชัด ใครมีอำนาจในการกดปุ่มการแจ้งเตือนภัยแต่ละประเภท – กดปุ่มแล้วทุกอย่างต้องไปถึงประชาชนโดยอัตโนมัติ ไม่ใช่ผ่านเอกสารราชการที่ส่งผ่านสายบังคับบัญชาขึ้นไปขออนุมัติกันในกลุ่มไลน์

2) เรื่องการป้องกันและลดผลกระทบ: แผนเผชิญเหตุ ได้ซ้อมกันอย่างจริงจังทุกแผนในทุกจังหวัดแล้วหรือยัง? – ผมตอบแทนว่ายัง ผมยกตัวอย่างจังหวัดที่ทำได้ดี คือ จังหวัดตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชา ที่อพยพประชาชนไปอยู่ศูนย์พักพิงได้อย่างมีประสิทธิภาพ – ต่างจากการจัดการปัญหาน้ำท่วมหาดใหญ่-ภาคใต้ในครั้งนี้ (และการรับมือปัญหาอุทกภัยในอีกหลายจังหวัด) ต้องบอกว่ายังขาดความชัดเจน และแต่ละจังหวัดมีมาตรฐานการปฏิบัติที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

3) เรื่องการจัดการในภาวะฉุกเฉิน: มั่นใจแล้วใช่ไหมครับว่า ในเหตุภัยพิบัติทางธรรมชาติ เช่น น้ำท่วมในครั้งนี้ ควรให้กองทัพเข้ามานั่งเป็นหัวโต๊ะจริง ๆ (เห็นอนุฯ ชุดนี้มี ผบ.ทสส. เป็นประธาน) หรือควรให้หน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญในการรับมือกับเรื่องนั้น ๆ นั่งเป็นหัวโต๊ะในการจัดการสภาวะฉุกเฉินในแต่ละเรื่อง? เช่น ในเรื่องความมั่นคง เรื่องชายแดน หรือภาวะสงคราม ค่อยให้กองทัพเข้ามาจัดการ ฯลฯ ส่วนเรื่องภัยพิบัติอื่น ๆ ให้ใช้หน่วยงานพลเรือนแทน เช่น ภัยธรรมชาติ ให้ ปภ. จัดการดีกว่าไหม?

4) การจัดการหลังเกิดภัย: ทำอย่างไรให้ระบบไม่ล้มเหลว? ตั้งแต่ระบบลงทะเบียนเงินเยียวยา ระบบสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐาน เช่น น้ำประปา ไปจนถึงระบบการจัดการขยะ ฯลฯ ที่ต้องคิดและออกแบบไว้ล่วงหน้า ทำอย่างไรให้สามารถรองรับกับความต้องการที่ผิดปกติในสถานการณ์ที่ไม่ปกติได้

5) การประสานงาน การใช้ AI และการวิเคราะห์ข้อมูล: แพลตฟอร์มกลางในการบริหารจัดการภัยพิบัติแต่ละประเภท ให้มีระบบการแลกเปลี่ยนและบูรณาการข้อมูลกันระหว่างหน่วยงาน ระหว่างภาครัฐ-เอกชน ทำให้เกิดการบริหารจัดการแบบองค์รวมได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น – เรามีระบบที่ว่านี่แล้วหรือยัง? ถ้ายัง สั่งทำเลยได้ไหม? ไม่ต้องตั้งอนุฯ ขึ้นมาศึกษา?

ผมเชื่อว่า ไม่ใช่แค่ผม ที่สามารถให้คำตอบให้กับอนุฯ แต่ละชุดได้ในทันที ว่าอะไรคือบทเรียนที่เราไม่ต้องถอดอีก เรารู้แล้วครับ ว่าปัญหาสำคัญ ๆ อยู่ที่ตรงไหนและต้องแก้อย่างไร เหลือ 2 สิ่งสุดท้ายที่นายกต้องทำในฐานะหัวหน้าฝ่ายบริหารครับ คือ

(1) รู้ว่าต้องทำอะไร? (2) รู้ว่าต้องมอบหมายงานนั้นให้ใครทำ? สั่งการ มอบหมาย ได้เลยครับ – เวลานี้ ไม่ใช่เวลาของการถอดบทเรียนซ้ำ ๆ เหมือนคนที่ไม่เคยรับรู้ เพราะถ้าตอนนี้เรายังเสียเวลามาตั้งบอร์ดถอดบทเรียนศึกษากันอยู่ ผลคือภัยพิบัติครั้งหน้ามา รัฐก็ยังคงล้มเหลวต่อไปในการรรับมือกับภัยพิบัติ/สถานการณ์ฉุกเฉิน ซึ่งจะนำมาสู่ความสูญเสียของประชาชน ที่รัฐควรปกป้องประชาชนได้ดีกว่านี้

ณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ
ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร
5 ธ.ค. 68