กมธ.มั่นคงฯ ถก 5 ปมชายแดน จี้ลาก 'ฮุน เซน' อาชญากรสงครามขึ้นศาลโลก

เมื่อวันที่ 1 ส.ค. 2568 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า วานนี้ (31 ก.ค.) นายรังสิมันต์ โรม สส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน (ปชน.) ในฐานะประธานคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ความมั่นคงแห่งรัฐ กิจการชายแดนไทย ยุทธศาสตร์ชาติ และการปฏิรูปประเทศ สภาผู้แทนราษฎร  ได้จัดการประชุมเพื่อหารือประเด็นสำคัญเกี่ยวกับผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมจากความขัดแย้งระหว่าง ไทย-กัมพูชา การติดตามกลไกแก้ไขปัญหา และการปราบปรามแก๊งคอลเซ็นเตอร์

โดยนายรังสิมันต์ เปิดเผยเนื้อหาในการประชุมเกี่ยวกับ สถานการณ์ไทย-กัมพูชา จำนวน 5 ประเด็น ได้แก่

1.สถานการณ์ผู้ประสบภัยจากความขัดแย้งและมาตรการเยียวยา จากการลงพื้นที่ของคณะกรรมาธิการที่จังหวัดสุรินทร์ ณ ศูนย์พักพิงผู้ประสบภัยจากการปะทะระหว่างไทยกับกัมพูชาจำนวน 8 แห่ง พบว่าประชาชนเริ่มปรับตัวกับการใช้ชีวิตในศูนย์พักพิงชั่วคราวได้บ้างแล้ว แต่ยังคงกังวลเกี่ยวกับทรัพย์สิน มาตรการชดเชยเยียวยาจากภาครัฐ และการฟื้นฟูเยียวยาจิตใจ คณะกรรมาธิการจึงมีภารกิจติดตามการดำเนินงานของภาครัฐในการจัดการกรณีพิพาท รวมถึงเสนอแนวทางแก้ไข

2.ประเด็นการใช้โดรนและยุทโธปกรณ์ป้องกัน คณะกรรมาธิการแสดงความกังวลกรณีที่มีการระบุถึงการใช้โดรนของกองทัพกัมพูชาในการปะทะที่ผ่านมาจนทำให้กำลังพลไทยเสียชีวิต เบื้องต้นสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) ได้ประสานงานกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (สตช.) เพื่อขอรับการสนับสนุนข้อมูล กำลังเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญ และยุทโธปกรณ์ต่อต้านโดรน (Anti-drone) ยืนยันว่าฝ่ายทหารไทยก็มียุทโธปกรณ์และความเชี่ยวชาญในการป้องกันการโจมตีจากโดรนเช่นกัน ซึ่งสามารถระบุที่มา ผู้ครอบครอง และใช้อุปกรณ์ระงับการโจมตีได้

3.แนวทางปฏิบัติด้านมนุษยธรรมต่อชาวกัมพูชาในไทย คณะกรรมาธิการยังแสดงความกังวลเกี่ยวกับแนวทางปฏิบัติด้านมนุษยธรรมต่อชาวกัมพูชาในไทย สืบเนื่องจากเอกสารบันทึกข้อความของโรงพยาบาลในจังหวัดอุบลราชธานีที่ถูกเผยแพร่ เกี่ยวกับแนวปฏิบัติในการรักษาพยาบาลชาวกัมพูชาในพื้นที่ชายแดน ซึ่งอาจกระทบต่อภาพลักษณ์ของประเทศไทย และสูญเสียความชอบธรรมในเวทีเจรจาระหว่างประเทศจากการเลือกปฏิบัติด้านมนุษยธรรมและละเมิดข้อตกลงระหว่างประเทศ
สภาความมั่นคงแห่งชาติได้รับข้อสังเกตจากคณะกรรมาธิการเพื่อปรับแก้ไข นอกจากนี้ยังมีมาตรการสำรวจข้อมูลผู้ได้รับผลกระทบจากการสู้รบเพื่อกำหนดนโยบายรองรับ เช่น แนวทางการปรับลดภาษีผู้ประกอบธุรกิจกิจการชายแดน และการชดเชยเยียวยาผ่านกองทุนยุติธรรมของกระทรวงยุติธรรม

4.บทบาทของประเทศที่สามในการเจรจาไทย-กัมพูชา กระทรวงการต่างประเทศ (กต.) ชี้แจงว่าเป็นการเชิญจากจีน และได้ส่งที่ปรึกษาเข้าร่วม โดยเนื้อหาหลักคือจีนเน้นย้ำให้ทั้งสองฝ่ายเคารพข้อตกลงหยุดยิงที่เจรจากันที่มาเลเซียเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคมที่ผ่านมา กระทรวงการต่างประเทศยืนยันว่าเป็นแนวทางที่ดีสำหรับไทยที่จะนำไปสู่การเจรจาแบบทวิภาคีที่ไทยยึดถือและนำเสนอต่อเวทีนานาชาติมาโดยตลอด ซึ่งสอดรับกับบันทึกความเข้าใจปี 2543 ที่ไทยใช้ในการเจรจาข้อพิพาทกับประเทศเพื่อนบ้านมาโดยตลอด และยืนยันกับคณะกรรมาธิการว่าการเจรจาที่มาเลเซียเป็นการเจรจาเฉพาะกรณีหยุดยิง ไม่เกี่ยวข้องกับการเจรจาเรื่องเขตแดน

5.ข้อเสนอแนะเรื่องกลไกการเจรจาและบทบาท ICC คณะกรรมาธิการเสนอแนะให้รีบจัดทำแนวทางและเร่งดำเนินการให้มี ทีมสังเกตการณ์ที่มีผู้แทนทางการทูตติดตามสถานการณ์ในพื้นที่ชายแดนฝั่งไทย ตามข้อตกลงที่มาเลเซียโดยเร็ว เพื่อให้ประเทศที่สามเห็นสถานการณ์ข้อเท็จจริงจากฝั่งไทยด้วย ซึ่งจะส่งเสริมการเจรจาระหว่างประเทศที่ไทยจะได้รับประโยชน์ ลำพังเพียงการสื่อสารจากไทยอาจไม่เพียงพอ เพราะภายหลังการหยุดยิงยังมีการปะทะเกิดขึ้นอีก และทางกัมพูชาได้ให้ผู้ช่วยทูตทหารลงพื้นที่สู้รบเพื่อสังเกตการณ์ ซึ่งสะท้อนความล่าช้าของไทยในเวทีระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศกำลังดำเนินการในเรื่องนี้ และมีรายชื่อประเทศที่จะเชิญลงพื้นที่ชายแดนแล้วกว่า 20 ประเทศ

นอกจากนี้ ผลจากความขัดแย้งที่เกิดขึ้น คณะกรรมาธิการตั้งข้อสังเกตว่ากลไกทวิภาคียังเพียงพอหรือไม่ จึงเสนอให้นำข้อพิพาทนี้เข้าสู่ ศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court - ICC) แม้ไทยจะไม่ได้ลงสัตยาบันรับรองในข้อที่เกี่ยวข้องกับผู้นำประเทศก็ตาม แต่ในข้อที่เกี่ยวข้องกับอาชญากรรมสงครามยังสามารถใช้ได้ เนื่องจากมีข้อมูลข่าวสารที่ชัดเจนว่า สมเด็จฯ ฮุน เซน เป็นผู้บัญชาการรบเอง และเป้าหมายการโจมตีเป็นพลเรือนและโรงพยาบาลในไทยตามภาพข่าวที่ปรากฏ ไทยสามารถนำประเด็นนี้เข้าสู่ ICC เพื่อหาข้อยุติความขัดแย้งได้ รวมถึงประเด็นอาชญากรรมข้ามชาติกรณีแก๊งคอลเซ็นเตอร์ตามแนว ชายแดนไทย-กัมพูชา ก็สามารถนำเข้า ICC ได้เช่นกัน เพื่อเพิ่มอำนาจในการเจรจาต่อรองของไทยในการยุติความขัดแย้งและการสู้รบที่กำลังเกิดขึ้น สภาความมั่นคงแห่งชาติและกระทรวงการต่างประเทศรับข้อเสนอในประเด็นอาชญากรรมข้ามชาติไปพิจารณาและศึกษาผลกระทบด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศก่อน และจะให้ความชัดเจนต่อไป เนื่องจากเป็นประเด็นอ่อนไหว

ส่วนความคืบหน้าการปราบปรามแก๊งคอลเซ็นเตอร์นั้น นายรังสิมันต์ ระบุว่า คณะกรรมาธิการได้ติดตามความคืบหน้าการดำเนินงานปราบปรามแก๊งคอลเซ็นเตอร์ที่มีฐานปฏิบัติการอยู่ในกัมพูชา โดย กสทช. ชี้แจงว่า ปัจจุบันได้มีการจำกัดอินเทอร์เน็ตให้อยู่เฉพาะพื้นที่ประเทศไทยแล้ว ประสานงานกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติในการดักจับและปิด IP ที่มีพิรุธหรือคาดการณ์ว่าเป็นแก๊งคอลเซ็นเตอร์กว่า 1 แสน IP ดักจับการขยายสัญญาณผ่านโดรน และประชาสัมพันธ์ไม่ให้ประชาชนใช้อินเทอร์เน็ตจากสัญญาณโรมมิ่งจากฝั่งกัมพูชา ทีมงานโอเปอเรเตอร์ดักจับการเคลื่อนไหวทางโทรศัพท์ที่มีการโทรผิดปกติ เช่น โทรซ้ำๆ เพื่อดำเนินการปิดเบอร์โทรศัพท์ การดำเนินการระงับการให้บริการอินเทอร์เน็ตในกัมพูชาผ่านผู้ให้บริการไทย ถูกระงับสัญญาณไปแล้วตั้งแต่วันที่ 12 มิถุนายน จากการตัดสายสัญญาณและปิดเซิร์ฟเวอร์ของทางฝั่งกัมพูชาเอง

ขณะที่การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคยืนยันว่า กัมพูชาไม่ได้ใช้ไฟฟ้าจากไทยแล้วตั้งแต่วันที่ 24 มิถุนายน แต่เป็นทางฝั่งกัมพูชาที่ระงับการใช้ไปเองโดยการขาดการชำระค่าไฟฟ้าโดยไม่ได้บอกเลิกสัญญา ทำให้ปัจจุบันมีค่าไฟค้างชำระอยู่ที่ 16 ล้านบาท หากไม่ชำระภายในวันที่ 4 สิงหาคมนี้ จะถือว่าเป็นการยกเลิกสัญญาจ่ายไฟทันที คณะกรรมาธิการเสนอแนะให้ใช้วิธีการเดียวกันกับการตัดไฟฟ้าแก๊งคอลเซ็นเตอร์ในพื้นที่เมียนมา เนื่องจากหากกัมพูชาต่อสัญญาไฟฟ้าหรืออินเทอร์เน็ตอีก ก็จะทำให้แก๊งอาชญากรรมกลับมาดำเนินงานได้อีก

ส่วนสภาความมั่นคงแห่งชาติยืนยันว่า ได้อนุมัติการตัดไฟฟ้าและอินเทอร์เน็ตแล้วตั้งแต่วันที่ 27 มิถุนายนที่ผ่านมา และจะประสานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ดำเนินการให้ชัดเจนต่อไป

คณะกรรมาธิการและภาคประชาสังคมมูลนิธิ Emanuel แสดงความกังวลว่าปัญหาแก๊งคอลเซ็นเตอร์เป็นอาชญากรรมข้ามชาติและการค้ามนุษย์ที่มีฐานปฏิบัติการใหญ่ที่สุดอยู่ในกัมพูชา โดยมีคนจีนเป็นหัวหน้าแก๊งค์ และได้รับการอนุญาตจากผู้มีอำนาจในกัมพูชา ปัญหามีความซับซ้อนเนื่องจากเหยื่อของแก๊งคอลเซ็นเตอร์ยังรวมถึงผู้ที่ถูกหลอกไปค้ามนุษย์และบังคับใช้แรงงานให้ก่ออาชญากรรมทางเทคโนโลยี ถูกบังคับให้เปิดบัญชีม้า เมื่อบัญชีถูกอายัดก็ถูกส่งตัวกลับไทยและยังถูกดำเนินคดีในฐานะอาชญากรในหลายกรณี

จเรตำรวจรายงานต่อคณะกรรมาธิการว่า ปัจจุบันได้มีการจัดทำข้อมูลพื้นที่ปฏิบัติการของแก๊งคอลเซ็นเตอร์แล้ว พบว่ามีมากกว่า 14 จุดในพื้นที่ชายแดน มีการดำเนินคดีส่งฟ้อง ออกหมายจับผู้ให้การสนับสนุนอสังหาริมทรัพย์ในการดำเนินกิจการของแก๊งคอลเซ็นเตอร์ รวมถึงการอายัดบัญชีต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับอาชญากรรมเส้นทางการเงิน ประสานงาน กสทช. เพื่อระงับธุรกรรมทางการเงินผ่านอินเทอร์เน็ตของแก๊งคอลเซ็นเตอร์ และศึกษาพฤติกรรม วิธีการหลอกลวงต่างๆ เพื่อเผยแพร่ให้ประชาชนไม่ตกเป็นเหยื่อ

สุดท้าย คณะกรรมาธิการมีข้อเสนอแนะให้ตำรวจใช้โอกาสที่ทางการจีนกำลังจะลงพื้นที่ทลายแก๊งคอลเซ็นเตอร์ในกัมพูชา เข้าไปมีส่วนร่วมในการปฏิบัติการเชิงรุกมากกว่าที่จะรอสนับสนุนข้อมูลหรือรอข้อสรุปจากทางการจีน อีกทั้งใช้ข้อมูลหลักฐานความเกี่ยวข้องกับอาชญากรรมข้ามชาติและการฟอกเงินของผู้มีอำนาจในกัมพูชากับแก๊งคอลเซ็นเตอร์ให้เป็นประโยชน์ต่อการเจรจาเพื่อกดดันให้เกิดการแก้ไขความขัดแย้งที่ดำเนินอยู่ระหว่างไทย-กัมพูชาโดยเร็ว โดยเฉพาะกลไก ICC