ในหลวง-ราชินี เสด็จฯ ไปในพิธีบายศรีทูลพระขวัญ ณ จังหวัดเชียงใหม่ 

วันนี้ (26 มกราคม 2568) เวลา  17.14 นาฬิกา  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ประทับเครื่องบินพระที่นั่ง เสด็จพระราชดำเนินถึงยังท่าอากาศยานทหาร กองบิน 41 อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่  โดยมี กองทหารเกียรติยศ, ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่, อธิบดีผู้พิพากษาภาค 5, แม่ทัพภาคที่ 3, ผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 5, รองผู้บังคับการกองบิน 41 และข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ฝ่ายต่าง ๆ เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท รับเสด็จ 

จากนั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ประทับรถยนต์พระที่นั่ง เสด็จพระราชดำเนินไปยัง พระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ อำเภอเมืองเชียงใหม่

 
 โดยระหว่างเส้นทางเสด็จพระราชดำเนิน มีการแสดงรำฟ้อน จากสตรีชาวจังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 900 คน  ถวายพระพรแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี โดยการแต่งกายด้วยชุดพื้นเมือง ซึ่งเป็นศิลปะวัฒนธรรมและประเพณีโบราณของชาวล้านนา

​​​​​​​

เวลา 17.52 นาฬิกา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินถึงพระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ อำเภอเมืองเชียงใหม่ ในการนี้  ทรงวางพานพุ่มดอกไม้ ทรงวางพวงมาลัย ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อยถวายราชสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ ซึ่งเป็นพระบรมราชานุสาวรีย์ ของพระมหากษัตริย์สามพระองค์ คือ พญามังราย, พญางำเมือง, และพ่อขุนรามคำแหงมหาราช,  ทรงกราบ

 ต่อจากนั้น เสด็จเข้าพลับพลาพิธี พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้ พลอากาศตรี เจ้าวัฒนัน ณ ลำพูน เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายสูจิบัตรแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และเจ้าแสงตะวัน ณ เชียงใหม่ เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายสูจิบัตรแด่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี   จากนั้น ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ กราบบังคมทูลรายงานความเป็นมาของพิธีบายศรีทูลพระขวัญ  จัดขึ้นเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567 ซึ่งเจ้านายฝ่ายเหนือ 5 สกุล (ณ เชียงใหม่, ณ ลำพูน, ณ ลำปาง, ณ น่าน, และ ณ เชียงตุง) มูลนิธินวราชดำริอนุรักษ์ฝ่ายเหนือ และจังหวัดเชียงใหม่ ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต ประกอบพิธีบายศรีทูลพระขวัญ แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี
 

โอกาสนี้ ทอดพระเนตรริ้วขบวนฟ้อนเชิญบายศรีทูลพระขวัญพร้อมเครื่องราชสักการะ และพุ่มดอกไม้ของเจ้านายฝ่ายเหนือ ประกอบด้วย  กังสดาล, วงกลองชุม, ขบวนตุงช่อ 10 คู่, ฟ้อนเจ้านายฝ่ายเหนือ ฝ่ายชาย 5 คู่,  ฟ้อนเจ้านายฝ่ายเหนือ ฝ่ายหญิง  8 คู่, ขบวนหัวหมู เครื่องคาว เครื่องหวาน  ขบวนเครื่องสักการะล้านนา 5 คู่  และขบวนพานพุ่มดอกไม้ 5 สกุล
 จากนั้น เจ้าศรีรัตน์ ณ ลำปาง ร่ายนำคำทูลพระขวัญ  และนายสนั่น ธรรมธิ สำนักศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ขับนำคำทูลเชิญพระขวัญพิธีบายศรีสู่ขวัญ เป็นวัฒนธรรมโบราณของกลุ่มชนในแถบภูมิภาคลุ่มน้ำโขง มีความเชื่อในเรื่องของ “ขวัญ” ซึ่งสถิตอยู่ในร่างกายของสิ่งมีชีวิต สำหรับมนุษย์แล้วมีขวัญสถิตอยู่ทั้งหมด 32 ขวัญ   ในล้านนาเรียกว่า “พิธีฮ้องขวัญ” หรือ “พิธีสู่ข้าวเอาขวัญ” เพื่อเสริมสร้างขวัญให้แข็งแรง และความเป็นสิริมงคล โดยมีเครื่องสักการะที่ใช้ประกอบพิธีที่สำคัญคือ “บายศรี” เป็นพานบรรจุเครื่องสังเวยให้กับขวัญ  ในการจัดพิธีสำหรับพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์  เรียกว่า “พิธีบายศรีทูลพระขวัญ”
 

ในการนี้  พระราชทานพระบรมราชวโรกาส ให้ เจ้าวงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่ ประมุขสายสกุล ณ เชียงใหม่ ผู้แทนของเจ้านายฝ่ายเหนือ (ฝ่ายชายอาวุโส) เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท ถวายด้ายพระขวัญผูกข้อพระหัตถ์ขวาและซ้าย แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  และเจ้าวรเทวี ณ ลำพูน ผู้แทนของเจ้านายฝ่ายเหนือ (ฝ่ายหญิงอาวุโส) เฝ้าทูลละอองพระบาท ถวายด้ายพระขวัญผูกข้อพระหัตถ์ขวาและซ้าย แด่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี 
 

ในอดีต เจ้านายฝ่ายเหนือ และประชาชนชาวเชียงใหม่ ได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต ประกอบ “พิธีบายศรีทูลพระขวัญ” แด่พระมหากษัตริย์ และพระบรมวงศ์ เพื่อแสดงออกถึงความจงรักภักดี  อาทิ เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2469 พระราชชายาเจ้าดารารัศมี ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงจัดพิธีบายศรีทูลพระขวัญแด่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในโอกาสเสด็จพระราชดำเนินไปมณฑลพายัพ  ณ พลับพลาหน้าศาลากลางมณฑลพายัพ ปัจจุบันคือบริเวณลานพระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์  และเมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2501 จังหวัดเชียงใหม่ ได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตจัดพิธีบายศรีทูลพระขวัญ แด่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในโอกาสเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรภาคเหนือ และเป็นการเสด็จพระราชดำเนินไปจังหวัดเชียงใหม่ ครั้งแรกในรัชกาล 
 ก่อนเสด็จพระราชดำเนินกลับ ได้ทอดพระเนตรการแสดงชุด "เฉลิมรัชทศมราชา บรมราชจักรีวงศ์" จำนวน 4 ชุด ประกอบด้วย  ปฐมพงศ์วงศ์พิงคนคร, สานสัมพันธไมตรีทิพย์จักรจักรีวงศ์, สายใยรักสองแผ่นดิน, และร่มฟ้าบารมี ทศมราชา บรมราชจักรีวงศ์
 

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ทรงให้ความสำคัญ และทรงส่งเสริมสนับสนุนการอนุรักษ์ประเพณีและวัฒนธรรมอันดีมาแต่โบราณให้คงอยู่สืบไป โดยพิธีบายศรีทูลพระขวัญ เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567 เป็นการจัดขึ้นครั้งแรกในรัชกาล เพื่อความเป็นสิริมงคล และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ที่ทรงมีต่อพสกนิกรชาวจังหวัดเชียงใหม่และจังหวัดต่าง ๆ ในพื้นที่ภาคเหนือ ซึ่งที่ผ่านมาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ทรงห่วงใยและเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรและทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจในพื้นที่ภาคเหนือมาโดยตลอด
 

การจัดพิธีบายศรีทูลพระขวัญ เป็นเสมือนเครื่องหมายแห่งการถวายพระเกียรติ ที่แสดงถึงความจงรักภักดี และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ซึ่งเจ้านายฝ่ายเหนือ และประชาชนชาวเชียงใหม่ ได้แสดงออกต่อพระมหากษัตริย์ และพระบรมวงศานุวงศ์ มาตลอด.