ไขปมร้อน ที่ดินวัด วัดมีที่ดินพันไร่ ได้หรือไม่ ซื้อที่มีขั้นตอน

ไขข้อสงสัย ประเด็นร้อนสังคมไทย ปม "ที่ดินวัด" วัดมีที่ดินพันไร่ ได้หรือไม่ ล่าสุด คลังสารสนเทศรัฐสภา ย้ำวัดซื้อที่ดินไม่ได้ตามใจ ต้องมีขั้นตอน หากต้องการซื้อที่มากเกินกฎหมายกำหนด ต้องขออนุญาตใครบ้าง? อุบาสก สีกา อุบาสิกา ต้องรู้ด้วย ก่อนถวายที่ดิน ให้เป็นสมบัติของวัด

ประเด็นร้อนที่สังคมไทยกำลังจับตามองอย่างใกล้ชิดในขณะนี้ คงหนีไม่พ้นเรื่อง "ที่ดินวัด" ที่กลับมาเป็นกระแสอีกครั้ง หลังมีข่าวลือสะพัดว่า "วัดดัง" บางวัดครอบครองที่ดินมากถึง 2,000 ไร่ ทำให้ประชาชนเกิดคำถามและข้อสงสัยว่าเรื่องนี้เป็นความจริงหรือไม่ และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการถือครองที่ดินของวัดนั้นมีรายละเอียดอย่างไร

ล่าสุด คลังสารสนเทศรัฐสภา โดยสำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร จึงได้ออกมาให้ข้อมูลที่น่าสนใจผ่านเพจเฟซบุ๊ก "PRT : คลังสารสนเทศรัฐสภา" เพื่อไขข้อข้องใจให้กับประชาชน โดยระบุอย่างชัดเจนว่า "วัดซื้อที่ดินไม่ได้ตามใจ ต้องมีขั้นตอน" ซึ่งเป็นการชี้ให้เห็นว่าการได้มาซึ่งที่ดินของวัดนั้นอยู่ภายใต้การควบคุมของกฎหมาย ไม่ใช่จะสามารถทำได้อย่างอิสระ
 

คลังสารสนเทศรัฐสภา ได้อธิบายขั้นตอนการได้มาซึ่งที่ดินของวัดอย่างละเอียด ไม่ว่าจะเป็นการ ซื้อ รับบริจาค หรือได้มาโดยวิธีอื่นใด วัดจะต้องยื่นเรื่องขออนุญาตจาก รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ก่อนเป็นอันดับแรก ซึ่งเป็นข้อบังคับที่หลายคนอาจยังไม่ทราบมาก่อน

นอกจากนี้ ยังมีการกำหนด จำนวนที่ดินสูงสุด ที่วัดสามารถถือครองได้ โดยปกติกฎหมายกำหนดไว้ ไม่เกิน 50 ไร่ แต่หากมีเหตุผลความจำเป็นพิเศษ วัดอาจได้รับอนุญาตให้ถือครองที่ดินเกินกว่าที่กำหนดได้

แต่หากจำนวนที่ดินที่ต้องการถือครอง เกินกว่า 100 ไร่ ขั้นตอนก็จะมีความซับซ้อนมากขึ้น โดยเฉพาะวัดที่อยู่ในต่างจังหวัด จะต้องผ่านการพิจารณาและเห็นชอบจาก สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ และ ผู้ว่าราชการจังหวัด (ซึ่งปฏิบัติราชการแทนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย) ด้วยเช่นกัน

วัดมีสถานะเป็น นิติบุคคล และสามารถมีที่ดินได้ 3 ประเภท 

เพื่อให้เข้าใจเรื่องที่ดินของวัดได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น คลังสารสนเทศรัฐสภายังได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับประเภทของที่ดินที่วัดสามารถถือครองได้ ซึ่งมีทั้งหมด 3 ประเภทด้วยกัน ได้แก่

ที่วัด ​

• ใช้ประโยชน์โดยตรงกับกิจการของวัด เช่น ที่ตั้งอุโบสถ ศาลาการเปรียญ

ที่ธรณีสงฆ์ ​

• ที่ดินที่วัดครอบครองเพื่อหารายได้เลี้ยงวัด เช่น ให้เช่าทำการค้า

ที่กัลปนา ​ 

• ที่ดินที่มีผู้ถวายให้เป็นสมบัติของวัด เพื่อใช้ตามเงื่อนไขที่กำหนด

ข้อมูลเหล่านี้จึงเป็นคำตอบสำคัญที่ช่วยคลี่คลายข้อสงสัยและสร้างความกระจ่างให้แก่สังคมว่า การได้มาซึ่งที่ดินของวัดนั้นมีกฎหมายและระเบียบที่ควบคุมอยู่ เพื่อให้การถือครองที่ดินของวัดเป็นไปอย่างถูกต้องและโปร่งใส

​
อ้างอิง : ประมวลกฎหมายที่ดิน, พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2505, หนังสือ ที่ มท 0515/ว 24645 ​ เรื่อง การขอได้มาซึ่งที่ดินของวัดวาอาราม ตามมาตรา 84 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน ลงวันที่ 10 สิงหาคม 2548 , คลังสารสนเทศรัฐสภา