ประวัติวันอาสาฬหบูชา 2568 ดูวิธีเวียนเทียน บทสวดมนต์ วันพระใหญ่

"กรุงเทพธุรกิจ" พาพุทธศาสนิกชนทุกท่านมาร่วมทำความเข้าใจ "ประวัติวันอาสาฬหบูชา 2568" วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ที่ตรงกับ วันพฤหัสบดีที่ 10 กรกฎาคม 2568 (ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8) วันที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง "ปฐมเทศนา" หรือ "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" โปรดปัญจวัคคีย์ จุดเริ่มต้นที่ทำให้เกิด "พระรัตนตรัย" ครบองค์ 3 เป็นครั้งแรกในโลก 

วันนี้เราจะมาเจาะลึกความสำคัญของ วันอาสาฬหบูชา พร้อมแนะนำ วิธีเวียนเทียนที่ถูกต้อง และ บทสวดมนต์เสริมสิริมงคล รวมถึงข้อควรรู้เกี่ยวกับการ เข้าวัดทำบุญ และ เวลาถวายเพล เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้เตรียมตัวปฏิบัติธรรมในวันพระใหญ่นี้ได้อย่างสมบูรณ์

วันอาสาฬหบูชา 2568 ตรงกับวันไหน? ทำไมวันนี้จึงสำคัญ

วันอาสาฬหบูชา ปีพุทธศักราช 2568 ตรงกับ วันพฤหัสบดีที่ 10 กรกฎาคม ซึ่งเป็น วันเพ็ญ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติ วันนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในพุทธศาสนา เพราะเป็นวันครบรอบเหตุการณ์สำคัญ 3 ประการ

วันแรกที่พระพุทธเจ้าแสดงปฐมเทศนา

หลังจากตรัสรู้ พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดง "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" ซึ่งเป็นพระธรรมเทศนากัณฑ์แรก แด่ปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี เพื่อเปิดทางสู่การหลุดพ้นจากทุกข์

วันที่เกิดพระอริยสงฆ์องค์แรก

ภายหลังการแสดงปฐมเทศนา พระโกณฑัญญะ หนึ่งในปัญจวัคคีย์ ได้ "ดวงตาเห็นธรรม" บรรลุโสดาปัตติมรรค และขอบวชเป็นพระภิกษุรูปแรกในพระพุทธศาสนา

วันที่พระรัตนตรัยครบองค์ 3

การกำเนิดของพระสงฆ์องค์แรก ทำให้พระรัตนตรัยอันประกอบด้วย พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ครบถ้วนบริบูรณ์เป็นครั้งแรก ถือเป็นจุดเริ่มต้นของพุทธศาสนาอย่างแท้จริง

"วันธรรมสวนะ" วันแห่งการฟังธรรมและปฏิบัติบูชา

คำว่า "วันธรรมสวนะ" หมายถึง วันประชุมของพุทธศาสนิกชนเพื่อปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนา โดยเฉพาะการถือศีลและฟังธรรม วันธรรมสวนะมีกำหนดตามปฏิทินจันทรคติ เดือนละ 4 วัน ได้แก่ วันขึ้น 8 ค่ำ, วันขึ้น 15 ค่ำ (วันเพ็ญ), วันแรม 8 ค่ำ และวันแรม 15 ค่ำ

วันอาสาฬหบูชาจัดเป็นหนึ่งใน "วันพระใหญ่" ที่พุทธศาสนิกชนนิยมเข้าวัดทำบุญ ถือศีล และฟังธรรม เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต ประเพณีวันธรรมสวนะนี้มีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย โดยเริ่มจากพระเจ้าพิมพิสารได้กราบทูลพระพุทธองค์ให้มีวันรวมกันสนทนาธรรมเช่นเดียวกับศาสนาอื่น ๆ ทำให้เกิดเป็นวันสำคัญที่พุทธศาสนิกชนจะได้มารวมตัวกันเพื่อศึกษาและปฏิบัติธรรม

ย้อนรอย "วันอาสาฬหบูชา" ในประเทศไทย จุดเริ่มต้นสำคัญ

หลายคนอาจไม่ทราบว่า พิธีบูชาในเดือน 8 หรือวันอาสาฬหบูชานั้น ไม่ได้มีการจัดขึ้นในประเทศที่นับถือพุทธเถรวาทมาตั้งแต่แรกเริ่ม จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2501 คณะสังฆมนตรี ของประเทศไทย ได้มีมติอย่างเป็นทางการ ให้เพิ่ม "วันอาสาฬหบูชา" เป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาในประเทศไทย ตามคำแนะนำของพระธรรมโกศาจารย์ (ชอบ อนุจารี)

โดยได้มีการออกประกาศสำนักสังฆนายก เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2501 กำหนดให้วันอาสาฬหบูชาเป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนา และจัดให้มีพิธีกรรมทางศาสนาขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทย เทียบเท่ากับ "วันวิสาขบูชา" ซึ่งเป็นวันสำคัญสูงสุดทางพระพุทธศาสนา ทำให้วันนี้กลายเป็นอีกหนึ่งวันที่พุทธศาสนิกชนชาวไทยให้ความสำคัญและร่วมกันประกอบพิธีบุญอย่างต่อเนื่อง

กิจกรรมวันอาสาฬหบูชา 2568 ทำบุญ-เวียนเทียน เสริมสิริมงคล

ในวันอาสาฬหบูชา พุทธศาสนิกชนชาวไทยนิยมทำบุญตักบาตรในช่วงเช้า และตลอดทั้งวันจะมีการบำเพ็ญบุญกุศลอื่น ๆ เช่น

• ไปวัดรับศีล
• งดเว้นการทำบาปทั้งปวง
• ถวายสังฆทาน
• ให้อิสระทาน (ปล่อยนก ปล่อยปลา)
• ฟังพระธรรมเทศนา

 

กิจกรรมที่สำคัญที่สุดในช่วงเย็นคือการ "เวียนเทียน" รอบพระอุโบสถ ซึ่งตามปกติแล้ววัดต่าง ๆ จะจัดให้มีการทำวัตรสวดมนต์ก่อนเวียนเทียน โดยส่วนใหญ่นิยมเวียนเทียนอย่างเป็นทางการโดยมีพระภิกษุสงฆ์นำในเวลาประมาณ 20.00 น.

วิธีเวียนเทียนที่ถูกต้องและบทสวดมนต์เสริมบุญ

การเวียนเทียนเป็นหนึ่งในกิจกรรมสำคัญที่พุทธศาสนิกชนจะได้ร่วมกันแสดงความเคารพต่อพระรัตนตรัย เพื่อให้การเวียนเทียนเป็นไปอย่างถูกต้องและได้บุญกุศลอย่างเต็มที่ ควรปฏิบัติตามขั้นตอนดังนี้

การเตรียมตัวก่อนเวียนเทียน

• ชำระร่างกายและจิตใจ: อาบน้ำชำระร่างกายให้สะอาด ทำจิตใจให้เบิกบาน และแต่งกายให้สุภาพเรียบร้อย เหมาะสมกับสถานที่
• เตรียม 3 ของไหว้สำคัญ: เตรียม ดอกไม้ 1 คู่, ธูป 3 ดอก และเทียน 1 เล่ม สำหรับบูชา
• ไหว้พระประธานก่อน: เมื่อไปถึงวัด ควรเข้าไปสักการะพระพุทธรูปที่เป็นพระประธานในพระอุโบสถก่อน แล้วจึงออกมาตั้งแถวเตรียมตัวเวียนเทียนด้านนอก

ขั้นตอนการเวียนเทียน

• จุดธูปเทียน: จุดธูปเทียน ถือไว้ในมือพร้อมดอกไม้ พนมมือขึ้น
• เวียนประทักษิณ: เดินวนรอบพระอุโบสถไปทาง ขวามือ (เวียนขวา) พร้อมสวดมนต์
• สำรวมและระมัดระวัง: ขณะเดินเวียนเทียน ควรสำรวมกาย วาจา ใจ และรักษาระยะห่างจากผู้อื่น เพื่อไม่ให้ธูปเทียนโดนกันจนเกิดอันตราย
• วางดอกไม้ธูปเทียน: หลังจากเวียนเทียนครบ 3 รอบ ให้นำดอกไม้ธูปเทียนไปปักบูชาตามจุดที่ทางวัดจัดเตรียมไว้

บทสวดมนต์เวียนเทียน

ในแต่ละรอบของการเวียนเทียน จะมีการสวดมนต์ระลึกถึงพระรัตนตรัย ดังนี้

เวียนเทียน รอบที่ 1 (ระลึกถึงพระพุทธ)

อิติปิ โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วิชชาจะระณะสัมปันโน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร ปุริสสะทัมมะสาระถิ สัตถา เทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ

เวียนเทียน รอบที่ 2 (ระลึกถึงพระธรรม)

สวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปัสสิโก โอปะนะยิโก ปัจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญญูฮีติ

เวียนเทียน รอบที่ 3 (ระลึกถึงพระสงฆ์)

สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อุชุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ญายะปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สามีจิปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลา เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเณยโย อัญชะลีกะระณีโย อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ

เข้าวัดทำบุญวันอาสาฬหบูชา 2568 ข้อควรรู้เรื่องการถวายเพล

สำหรับพุทธศาสนิกชนที่ต้องการเข้าวัดทำบุญในช่วงเช้าของวันอาสาฬหบูชา 2568 (วันพฤหัสบดีที่ 10 กรกฎาคม) ควรทราบถึงกิจวัตรของพระภิกษุสงฆ์เกี่ยวกับเรื่องอาหารและเวลาถวายเพลดังนี้

• ช่วงเช้า: พระภิกษุจะออกบิณฑบาตตามกิจของสงฆ์
• ภัตตาหารเช้า: พระภิกษุจะฉันภัตตาหารเช้าระหว่างเวลาประมาณ 07.00 - 08.00 น.
• ภัตตาหารเพล (อาหารกลางวัน): พระภิกษุจะฉันภัตตาหารเพล ระหว่างเวลาประมาณ 11.00 - 12.00 น. โดยกิจของสงฆ์คือ จะไม่ฉันอาหารเมื่อล่วงเลยเกินเวลาเที่ยงไปแล้ว

ดังนั้น หากพุทธศาสนิกชนประสงค์จะถวายภัตตาหารเพลแด่พระภิกษุสงฆ์ ควรนำอาหารไปถวายภายในช่วงเวลาดังกล่าว

วันอาสาฬหบูชา 2568 เป็นอีกหนึ่งวันสำคัญยิ่งที่พุทธศาสนิกชนจะได้ร่วมกันน้อมรำลึกถึงพระคุณของพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ รวมถึงร่วมกันปฏิบัติธรรมเพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตและครอบครัว ขอเชิญชวนทุกท่านร่วมกิจกรรมทางพระพุทธศาสนาในวันพระใหญ่นี้โดยพร้อมเพรียงกัน