อย. บรรจุ 'ไซทิซีน' ยาเลิกบุหรี่ เข้าสู่บัญชียาหลักฯ ใช้สิทธิบัตรทอง เบิกได้ฟรี

สืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2567 เป็น "วันมะเร็งโลก" นายแพทย์วิทิต สฤษฎีชัยกุล รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เปิดเผยว่า มะเร็งปอดเป็น 1 ใน 5 ของมะเร็งที่พบบ่อยในคนไทย ซึ่งสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากการสูบบุหรี่ โดยผู้ที่สูบบุหรี่จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งปอดมากกว่าผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ 20-30 เท่า ซึ่งทำให้เกิดค่าใช้จ่ายในการรักษาโรคมะเร็งที่ค่อนข้างสูงและเป็นภาระของทั้งผู้ป่วยและภาครัฐ

ดังนั้น การเพิ่มการเข้าถึงยาอดบุหรี่ให้สามารถเบิกจ่ายได้ในระบบหลักประกันสุขภาพผ่านบัญชียาหลักแห่งชาติ จะเป็นการลดปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งปอดสำหรับผู้ที่ต้องการเลิกสูบบุหรี่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โดยคณะอนุกรรมการพัฒนาบัญชียาหลักแห่งชาติ ได้พิจารณาทบทวนรายการยากลุ่มรักษาภาวะติดนิโคตินหรือยาอดบุหรี่ พบว่า ยาแผนปัจจุบันที่ใช้อยู่บางรายการมีราคาแพง มีอาการข้างเคียงสูง ทำให้เกิดปัญหาในการเข้าถึงยาของผู้ป่วย
 

 

ดังนั้น จึงได้คัดเลือกยาเม็ดไซทิซีน (cytisine) เข้าสู่บัญชียาหลักแห่งชาติ ในบัญชียาพื้นฐาน (บัญชี ก) สำหรับรักษาภาวะติดนิโคติน เนื่องจากเป็นยาที่มีข้อมูลการใช้ในต่างประเทศมานาน มีความปลอดภัยสูง ผลข้างเคียงน้อย และราคาไม่แพง

นอกจากนี้ อย.ยังได้อนุมัติทะเบียนตำรับยา เลขทะเบียน 1A 15006/66 (NC) (ชื่อการค้า Cytisine GPO) รูปแบบยาเม็ดสำหรับกิน ผลิตโดยองค์การเภสัชกรรม พร้อมปลดจากยาควบคุมพิเศษเป็นยาอันตราย ส่งผลให้สามารถจำหน่ายยาได้ในร้านยา และสามารถเบิกจ่ายได้ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ  โดยประชาชนไม่ต้องจ่ายเงินเอง ขอให้ประชาชนมั่นใจ อย. มุ่งมั่นในการดำเนินงานให้ประชาชนเข้าถึงยาป้องกันและรักษาโรคที่มีประสิทธิภาพในราคาที่เหมาะสม

อย่างไรก็ตามเมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2566 องค์การเภสัชกรรม ได้เปิดเผยความคืบหน้าการ วิจัยพัฒนายาเม็ด "ไซทิซีน" ยาเลิกบุหรี่ ว่า ประเทศไทย มียา 5 รายการ ที่ใช้สำหรับเลิกบุหรี่ ได้แก่
 

1. ยาเม็ด Varenicline
2. ยาเม็ด Bupropion
3. นิโคตินทดแทน (Nicotine replacement therapy)
4. ยาเม็ด nortriptyline
5. ยาชงสมุนไพรหญ้าดอกขาว

ปัจจุบันมีเพียงยา 2 รายการ ที่บรรจุอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ได้แก่ ยาเม็ด nortriptyline และยาชงสมุนไพรหญ้าดอกขาว

ดังนั้น เพื่อเป็นการช่วยผู้ที่ติดบุหรี่ให้เข้าถึงยาเลิกสูบบุหรี่ที่มีประสิทธิภาพ และช่วยลดการเกิดโรคดังกล่าว องค์การเภสัชกรรม ได้วิจัยและพัฒนายาเลิกสูบบุหรี่ชนิดใหม่ คือ ยาเม็ด ไซทิซิน จีพีโอ (1.5 มิลลิกรัม) เป็นรายแรกในประเทศไทย

สำหรับยาเม็ดไซทิซิน จีพีโอ โดยองค์การเภสัชกรรม ร่วมมือกับ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ศึกษาวิจัยทางคลินิกในมนุษย์ ผลการวิจัยมีความปลอดภัย และมีประสิทธิผลดี ซึ่งอยู่ระหว่างการขออนุมัติทะเบียนจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ประเภทยาควบคุมพิเศษ ที่จำหน่ายได้ในสถานพยาบาลเท่านั้น

หากเปลี่ยนมาใช้ยาเม็ดไซทิซิน จีพีโอ มาใช้ในการรักษาแทนการรักษาในปัจจุบันที่ใช้ยาเม็ด Varenicline  จะทำให้ประหยัดงบประมาณค่ายาต่อคอร์ส และลดระยะเวลาในการรักษาได้ 3-4 เท่า รวมทั้งลดการนำเข้ายาจากต่างประเทศได้ประมาณ 12 ล้านบาท ต่อปี โดยองค์การเภสัชกรรม จะเริ่มผลิตจำหน่ายยาในเดือน มกราคม 2567

การมียาเลิกบุหรี่คุณภาพดีและราคาถูก ผลิตได้เองโดยองค์การเภสัชกรรม จึงนับเป็นก้าวย่างสำคัญของการเลิกบุหรี่ในประเทศไทยที่จะช่วยให้คนไทยมีสุขภาพที่ดีขึ้นต่อไป