ทร.อาลัย 'ทหารเรือหญิง' คนแรก ถึงแก่กรรมด้วยวัย 97 ปี

นาวาโทหญิง มายูร บุณยรัตพันธุ์  ทหารเรือหญิงคนแรกแห่งราชนาวีไทย และคนแรกของสำนักงานเลขานุการกองทัพเรือ  ผู้ร่างกฎกระทรวงว่าด้วยระเบียบเครื่องแต่งกายทหารเรือหญิง ถึงแก่กรรมแล้วด้วยวัย 97 ปี 6 เดือน 8 วัน 

นาวาโทหญิงมายูร  บุณยรัตพันธุ์ เกิดเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2466 เป็นบุตรของ เรือเอก เมศร์กับ นางเยื้อน บุณยรัตพันธุ์   สมรสกับ นาวาตรี จรัส  จรัสกุล  มีบุตรธิดา 3 คน คือ นางจุฬามาศ  จรัสกุล  พลเรือตรีหญิง จันทรวิมล จรัสกุล  และ นายจิรยศ จรัสกุล    นาวาโทหญิง มายูร บุญยรัตพันธ์ุ    เป็นนักเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา รุ่นที่ 1 เลขประจำตัว 2 (เลขประจำตัว 1 คือ ชอุ่ม ปัญจพรรค์)   จบการศึกษาจาก คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย   เมื่อจบการศึกษา ได้เข้าทำงานที่กระทรวงกลาโหม เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2487 ในตำแหน่งประจำสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม (เป็นทหารเรือหญิงคนแรกของกองทัพเรือ) ต่อมาได้ไปช่วยปฏิบัติราชการที่กรมเสมียนตราทำหน้าที่ดูแลการร่างหนังสือของปลัดกระทรวงและรัฐมนตรีรวมทั้งการจดบันทึกการประชุม จนถึงปี พ.ศ. 2497 ได้ขอย้ายมารับราชการที่กองทัพเรือเพราะปรารถนาจะเจริญรอยตามบิดาและน้าชายที่เป็นทหารเรือ โดยโอนย้ายจากสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม มาอยู่กองทัพเรือตั้งแต่ปี 2498 โดยทำงานที่สำนักงานปลัดทัพเรือ (สำนักงานเลขานุการกองทัพเรือในปัจจุบัน) 

           

หลังจากรับราชการในกองทัพเรือ 5 ปี  นาวาโทหญิง มายูร ได้ย้ายกลับไปอยู่กระทรวงกลาโหม เป็นหัวหน้าแผนกระเบียบการกรมสารบรรณ กระทรวงกลาโหม ได้เลื่อนยศเป็นนาวาโทเมื่ออายุ 45 ปี  ซึ่งต้องแปรสภาพไปเป็นข้าราชการพลเรือน (สมัยนั้นทหารหญิงตั้งครรภ์, หรืออาย  45 ปี หรือเป็นนาวาเอกเต็มขั้น  จะต้องถูกปรับเป็นข้าราชการพลเรือน)  ต่อมาได้ไปประจำสำนักผู้บัญชาการทหารสูงสุด   ตำแหน่งสุดท้ายของ นาวาโทหญิง มายูร อยู่ในกรมการศึกษาวิจัย ( กรมยุทธศึกษาทหาร กองบัญชาการกองทัพไทยในปัจจุบัน  )  ก่อนลาออกจากราชการเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2525   

       

นาวาโทหญิง มายูร เป็นผู้เสนอเปลี่ยนเครื่องแบบทหารเรือหญิงจากเดิมเป็นชุดสีกากีเหมือนเครื่องแบบทหารเรือชายใส่ถุงเท้าสั้นรองเท้าเหมือนทหารชายใช้หมวกแก๊ป ซึ่งท่านเห็นว่าไม่สวยงาม  พลเรือโท พิษณุ ณ ถลาง   ปลัดทัพเรือ  ในขณะนั้นได้แนะให้นำเครื่องแบบชุดเล็กของทหารเรืออเมริกามาเป็นแบบอย่างเป็นชุดติดกันสีขาวผูกโบว์ยาวที่คอ   โดยท่านได้นำมาดัดแปลงเป็นท่อนบนใช้เสื้อสีขาวคอบัวปลายปกแหลมผูกโบว์สั้นท่อนล่างเป็นกระโปรงสีน้ำเงินติดกระดุมทหารเรือเมื่อออกงานใช้กระโปรงขาวรองเท้ายาวถุงเท้ายาวชุดใหญ่ก็มีเสื้อนอกใส่รองเท้าส้นสูงสูงไม่เกิน 2 นิ้วครึ่ง  นอกจากนั้น  นาวาโทหญิง มายูร ยังเป็นผู้ร่างระเบียบเครื่องแบบของทหารเรือหญิง  และผ่านการพิจารณาของสภากลาโหมออกเป็นกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบทหารเรือหญิงปี พ.ศ. 2494  
 

นอกจากนั้น นาวาโทหญิง มายูร ยังเคยเป็นผู้นำขบวนทหารหญิงในการสวนสนามเมื่อครั้งที่ จอมพลเรือหลวงยุทธศาสตร์โกศล ผู้บัญชาการทหารเรือในขณะนั้น ได้เลื่อนยศเป็นจอมพลเรือ โดยจัดให้มีการสวนสนามทั้งทหารชายทหารหญิง  และการสวนสนามก็ผ่านไปได้ด้วยดี  รวมถึงได้มีโอกาสเป็นอาจารย์พิเศษโรงเรียนนายเรือ โดยสอนวิชาการร่างหนังสือราชการ  และระเบียบงานสารบรรณ ให้แก่นักเรียนนายเรือ   

     

นาวาโทหญิง มายูร เคยเล่าถึงความภาคภูมิใจในความเป็นทหารเรือว่า ภูมิใจในเครื่องแบบทหารเรือหญิงที่ท่านเป็นผู้คิดริเริ่มออกแบบและเป็นผู้ร่างกฎกระทรวงว่าด้วยเครื่องแบบทหารเรือหญิงฉบับที่ 1 ซึ่งต่อมาก็มีการปรับปรุงแก้ไข และการได้มีส่วนร่วมในการรื้อฟื้นการจัดขบวนพยุหยาตราทางชลมารคในปี 2500 และภูมิใจที่ได้เป็นอาจารย์สอนนักเรียนนายเรือซึ่งต่อมาลูกศิษย์ของท่านหลายคนได้เป็นผู้บริหารระดับสูงของกองทัพเรือ     “ ถึงแม้จะอยู่ในกองทัพเรือน้อยแค่ 5 ปี แต่เราก็มีความภูมิใจเราได้แต่งเครื่องแบบทหารเรือตามรอยพ่อตามรอยตระกูลของเราพ่อก็เป็นทหารเรือน้องก็เป็นทหารเรือลูกก็เป็นทหารเรือเป็นพลเรือตรีหญิง”   
   

นาวาโทหญิง มายูร บุณยรัตพันธุ์  ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2564  ด้วยวัย 97 ปี 6 เดือน 8 วัน นับเป็นการสูญเสียทหารเรือหญิงคนแรกแห่งราชนาวีไทย และคนแรกของสำนักงานเลขานุการกองทัพเรือ ทั้งนี้  กำหนดสวดพระอภิธรรม ณ วัดเครือวัลย์วรวิหาร ศาลา 5 ระหว่างวันที่ 5 - 9 กรกฎาคม 2564  และฌาปนกิจในวันเสาร์ที่ 10 กรกฎาคม 2564 เวลา 16.00 น.