กลต ‘กำชับ’ โบรกให้ข้อมูล ก่อนขายหุ้นกู้ชั่วนิรันดร์

สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ส่งหนังสือเวียนไปยังบริษัทหลักทรัพย์ (บล.) ที่ได้รับใบอนุญาตให้ประกอบธุรกิจหลักทรัพย์ประเภทการจัดจำหน่ายหลักทรัพย์ทุกแห่ง (ผู้ประกอบธุรกิจ) เรื่อง ซักซ้อมความเข้าใจเกี่ยวกับการให้คำแนะนำแก่ผู้ลงทุนในหุ้นกู้ด้อยสิทธิที่มีลักษณะคล้ายทุน (กู้ชั่วนิรันดร์) เนื่องจากหุ้นกู้ฯดังกล่าว มีลักษณะความเสี่ยง และเงื่อนไขของตราสารที่แตกต่างจากหุ้นกู้ทั่วไป และผู้ลงทุนอาจตัดสินใจลงทุนโดยขาดความรู้และความเข้าใจอย่างชัดเจนก่อนลงทุน

ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ประกอบธุรกิจมีความเข้าใจที่ตรงกันและปฏิบัติได้อย่างถูกต้องตามประกาศคณะกรรมการกำกับตลาดทุน และประกาศที่เกี่ยวข้อง ดังนี้  1. มีกระบวนการประเมินความเหมาะสมของหุ้นกู้ฯอย่างรอบคอบ โดยมีวิธีการคัดเลือกผู้ออกหุ้นกู้ฯ โดยหุ้นกู้ฯที่จะมาเสนอให้ผู้ลงทุนนั้นผู้ประกอบธุรกิจจะต้องประเมินความเสี่ยงและผลตอบแทนแล้วเห็นว่าเหมาะสม และเป็นธรรม

2.จัดให้มีการเปิดเผยข้อมูลแก่ผู้ลงทุนอย่างเพียงพอ โดยอาจมีเครื่องมือหรือสื่อประกอบ การอธิบายหุ้นกู้ฯเพื่อช่วยให้บุคลากรอธิบายความเสี่ยงและความซับซ้อนของผลิตภัณฑ์ให้ผู้ลงทุนเข้าใจง่ายขึ้น 3.ในการเลือกผู้ลงทุนที่จะนำหุ้นกู้ฯไปเสนอขาย จะต้องประเมินความเหมาะสมโดยคำนึงถึงระดับความเสี่ยงที่ผู้ลงทุนสามารถยอมรับได้ รวมทั้งความรู้ความสามารถ การศึกษา ประสบการณ์การลงทุนของผู้ลงทุนฯลฯ

4.บุคลากรที่ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ให้คำแนะนำการลงทุนต้องอธิบายข้อมูลและความเสี่ยงอย่างน้อยในเรื่องดังต่อไปนี้  คือ หุ้นกู้ฯมีความซับซ้อนกว่าตราสารหนี้ทั่วไป เพราะเป็นตราสารหนี้ที่มีลักษณะคล้ายทุนมาก, ผู้ลงทุนจะต้องถือตราสารเป็นเวลานานหากไม่ได้ขาย เพราะเป็นตราสารทีไม่ชำระคืนเงินต้น เว้นแต่ผู้ออกตราสารเลิกกิจการ โดยผู้ถือหุ้นกู้ฯไม่มีสิทธิเรียกให้ผู้ออกหุ้นกู้ไถ่ถอนหุ้นกู้ดังกล่าวก่อนเลิกกิจการ, ผู้ลงทุนจะได้รับชำระหนี้ภายหลังเจ้าหนี้สามัญในกรณีที่ผู้ออกตราสารล้มละลาย หรือเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการ หรือเลิกกิจการ

ผู้ออกตราสารมีการกำหนดสิทธิ เงื่อนไข และระยะเวลาที่ผู้ออกตราสารจะไถ่ถอนตราสารคืน ซึ่งหากผู้ออกตราสารใช้สิทธิดังกล่าว ผู้ลงทุนอาจไม่สามารถนำเงินที่ได้รับจากการไถ่ถอนนี้ไปลงทุนต่อในตราสารอื่นที่ให้ผลตอบแทนที่เทียบเคียงกันได้,หุ้นกู้ฯมีสภาพคล่องต่ำ เพราะไม่มีตลาดรองที่ซื้อขายได้สะดวก,ผู้ออกตราสารมีกำหนดเงื่อนไขในการไม่จ่ายดอกเบี้ยในงวดใดๆ โดยยกยอดไปจ่ายในงวดอื่นได้ หากผู้ออกตราสารปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้แล้ว ผู้ลงทุนไม่มีสิทธิฟ้องร้องใดๆ ทั้งสิ้น โดยผู้ลงทุนอาจไม่ได้รับผลตอบแทนตามที่คาดหวังและนี้หุ้นกู้ฯไม่มีเงื่อนไขการผิดนัดไขว้ (cross-default)

5.หลังจากอธิบายจนมั่นใจว่าผู้ลงทุนเข้าใจและยอมรับความเสี่ยง ตลอดจนเงื่อนไขเฉพาะตัวของหุ้นกู้ฯแล้วผู้ประกอบธุรกิจต้องจัดให้ผู้ลงทุนอ่านและลงนามในแบบรับทราบความเสี่ยงที่เกิดจากการลงทุนในหุ้นกู้ดังกล่าวตามแนวทางที่ก.ล.ต. กำหนด ทั้งนี้ หากเห็นว่าผู้ลงทุนอาจยังไม่เข้าใจ หรือไม่สามารถรับความเสี่ยงของหุ้นกู้ดังกล่าวได้ ผู้ประกอบธุรกิจต้องแนะนำว่า หุ้นกู้นั้นไม่เหมาะสมกับผู้ลงทุน และบันทึกการให้คำแนะนำนั้นไว้ด้วย