พระพิมพ์ DIY สร้างกำลังใจสู้โควิด-19
กิจกรรมเสริมสิริมงคล สร้างขวัญกำลังใจสู้โรคระบาด ณรงค์ชัย โตอินทร์ เจ้าของบ้านพิมพ์พระลักษมณศิลป์ กล่าวว่าสมัยก่อนก็มีสร้างพระพิมพ์แจก ไม่ได้กันโรค แต่ช่วยเรียกขวัญกำลังใจให้คนมีสติในยามที่เกิดเหตุเภทภัย
กิจกรรมเสริมสิริมงคล สร้างขวัญกำลังใจสู้โรคหา (ไม่มีไม้เอก) ออกเสียงตามสำเนียงพี่ก๊บ (ภาคกลางเรียกว่ากบ) คนเมืองเก่าสุโขทัย
คนโบราณเรียกโรคระบาดว่า โรคหา (ภาคกลางเติมไม้เอก) พี่ก๊บ ณรงค์ชัย โตอินทร์ เจ้าของบ้านพิมพ์พระลักษมณศิลป์ กล่าวว่าสมัยก่อนก็มีสร้างพระพิมพ์แจก ไม่ได้กันโรค แต่ช่วยเรียกขวัญกำลังใจให้คนมีสติในยามที่เกิดเหตุเภทภัย
เรามาเยือนบ้านพิมพ์พระลักษมณศิลป์ก่อนทางรัฐบาลประกาศขอความร่วมมือให้อยู่ที่บ้านเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า โควิด-19 ไม่นาน แน่นอนว่าช่วงเวลานั้นนักท่องเที่ยวต่างชาติเริ่มไม่มีแล้ว หากขวดเจลบรรจุแอลกอฮอล์สำหรับให้ผู้มาเยือนได้ทำความสะอาดนั้นพร้อมอยู่แล้ว
“กิจกรรมพิมพ์พระของเราจะให้ความรู้กับนักท่องเที่ยวในเรื่องเทคนิควิธีการทำ โดยจะเน้นเรื่องของประวัติศาสตร์ศิลปะมากกว่าที่จะให้ความรู้ในเรื่องอภินิหาร ประเภทยิงไม่ออกฟันไม่เข้า เพราะว่าคนโบราณไม่ได้เชื่อเรื่องนี้” ณรงค์ชัย บอกกับเรา
เมื่อมาถึงบ้านหลังนี้ ผู้มาเยือนจะได้รับรู้เรื่องราวของคติการสร้างพระพิมพ์ และรูปแบบของพุทธศิลป์สุโขทัย เพื่อให้เข้าใจที่มาของการสร้างพระพิมพ์ คือ ต้องการสืบอายุพระพุทธศาสนาให้ยั่งยืนตราบนานเท่านาน (ไทยถือตามคติของลังกาว่า พระพุทธศาสนาจะยั่งยืนอยู่ได้เพียง 5,000 ปี)
บ้างเชื่อว่าบุญในการสร้างพระพิมพ์นี้จะทำให้ไปเกิดในยุคพระโพธิสัตว์ศรีอาริยเมตไตรย (พระอนาคตพุทธเจ้า คือพระพุทธเจ้าพระองค์ที่ 5 ในภัททกัลป์ ที่จะมาบังเกิดเมื่อสิ้นสุดยุคของพระพุทธเจ้าโคตม)
จากนั้นจึงมาทำกิจกรรมพิมพ์พระแบบ DIY ซึ่งทางบ้านพิมพ์พระจะเตรียม แม่พิมพ์ ดิน(ใช้ดินเหนียวสุโขทัยผสมกับทราย) และอุปกรณ์ต่างๆ เช่น คัตเตอร์ แป้งฝุ่น และผ้าเช็ดมือ ไว้ให้พร้อมสรรพ
(จากซ้าย) พระพิมพ์นางพญาเสน่ห์จันทร์ และพระพิมพ์พระร่วงประทานพรกรุหม้อแกงทอง
โดยแม่พิมพ์พระที่ใช้มี 2 แบบ ได้แก่ พระนางพญาเสน่ห์จันทร์ และพระร่วงประทานพรกรุหม้อแกงทอง
“ พระนางพญาเสน่ห์จันทร์ วงการนักสะสมพระเครื่อง ถือเป็นพระพุทธรูปศิลปะสุโขทัยบริสุทธิ์ที่มีความงดงามมาก ประมาณปี 2502 กรมศิลปากรเป็นคนค้นพบพระพิมพ์นี้ในองค์เจดีย์ที่วัดตาเถรขึงหนัง ตอนที่ค้นพบเล่ากันว่าได้กลิ่นหอมของว่านเสน่ห์จันทร์ หญิงสูงศักดิ์โบราณจะนำว่านชนิดนี้ไปผสมกับสีผึ้ง และน้ำมันจันทน์นำมาปะพรมตัวให้หอม
ส่วนพระร่วงประทานพรกรุหม้อแกงทอง ชื่อนี้มีที่มาจากภาษาท้องถิ่น
หมายความว่าตรงไหนก็ตามแต่ในเมืองสุโขทัยถ้าเราไปทอดแหหาปลาตรงไหน ถ้าเรามาร้อยครั้งแล้วเราได้ปลากลับไปร้อยครั้งเราจะเรียกว่าหม้อแกงทองที่วัดมหาธาตุด้านทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ด้านหน้าเจดีย์ติดกับต้นมะพร้าว จะมีตระพัง (สระน้ำ) ขนาดเล็ก เล็กจนไม่น่าเชื่อว่าจะมีปลาเยอะขนาดนั้น ถ้าเราไปหากินตรงไหนไม่ได้เราจะมาที่ตระพังนี้ทอดแหหาปลาจะได้ปลากลับไปคนละ 1 ตัวเสมอ” ณรงค์ชัยถึงสมัยเมื่อ 50 ปีก่อนที่ชาวบ้านยังสามารถเข้าไปทอดแหจับปลาในบริเวณอุทนยานประวัติศาสตร์ได้
“พอมีการบูรณะเจดีย์องค์นี้ ทำให้กรุพระพิมพ์แตกออกมาจึงเรียกว่า พระร่วงเจริญพรกรุหม้อแกงทอง ตามความเชื่อของคนท้องถิ่น เชื่อว่าใครได้ครอบครองพระองค์นี้ถึงคราวยากก็จะไม่ยาก ถึงยามจนก็จะไม่จน จะมีกินอยู่เสมอ”
เมื่อทราบความหมายที่ดีงามของพระพิมพ์ทั้งสององค์แล้ว ทำให้เราเกิดความเข้าใจและมีความตั้งใจที่จะพิมพ์พระออกมาให้ออกมาสวยงาม
เคล็ดลับคือ ต้องมีสมาธิ และไม่ใจร้อน หากรู้ตัวว่าเป็นคนใจร้อนครูจะแนะนำให้โรยแป้งฝุ่นลงไปในพิมพ์ก่อนเพื่อสะดวกในการนำพิมพ์ออก แต่ถ้ามั่นใจว่านิ่งพอก็เริ่มกันเลย
เริ่มต้นด้วยการปั้นดินก่อนให้เนื้อดินเข้ากันดี จากนั้นนำเนื้อดินขนาดพอเหมาะกับพิมพ์แยกออกมาปั้นให้เป็นลักษณะเส้นยาวมีความกว้างพอกับพิมพ์แล้วนำดินใส่ลงไปในพิมพ์ ตัดเนื้อดินส่วนเกินออก แล้วกดเนื้อดินให้แน่น
ใช้เศษดินปั้นเป็นแท่งขนาดพอเหมาะ ติดลงไปที่เนื้อดินในพิมพ์เพื่อดึงเนื้อดินในพิมพ์ออกมา เป็นอันเสร็จเรียบร้อย จากนั้นทางบ้านพิมพ์พระจะนำไปจัดการเผาในเตานาน 8 ชั่วโมง โดยจัดส่งให้ที่พักหากเรายังเที่ยวอยู่ที่สุโขทัย หรือ ส่งไปรษณีย์กลับไปให้ถึงบ้าน
หมดระยะปิดเทอมยาวด้วยโรคหา (ออกเสียงแบบไม่มีไม้เอกตามสำเนียงพี่ก๊บ) เมื่อไหร่ หากสนใจกิจกรรมเสริมสร้างสติและกำลังใจ ที่บ้านพระพิมพ์ลักษมณศิลป์ อ.เมือง จ.สุโขทัย ติดต่อได้ที่โทร. 08 9643 6219 สนนราคา 300 บาท
เวลานี้ได้แต่ภาวนาขอให้โรคระบาดจงจบสิ้นลงในเร็ววัน
