ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร พัฒนาเกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ เพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี

นายอัครสิชฌ์ มหาจิราศิริ  ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร เปิดเผยว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร เป็นหน่วยงานสังกัดกรมการข้าว ที่มีภารกิจผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชั้นพันธุ์ขยายและชั้นพันธุ์จำหน่าย เพื่อสนับสนุนส่งเสริมและกระจายพันธุ์ข้าวตามนโยบายคณะกรรมการข้าวแห่งชาติ ส่งเสริมเผยแพร่และกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดีไปสู่เกษตรกร ส่งเสริมและพัฒนาการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของท้องถิ่นและสนับสนุนการดำเนินธุรกิจเมล็ดพันธุ์ของเอกชน ศึกษาวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีการผลิต การใช้และการตลาดเมล็ดพันธุ์ข้าว

และอีกหนึ่งภารกิจที่ศูนย์ฯให้ความสำคัญคือการพัฒนาเกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ เพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดีถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านวิทยาการเมล็ดพันธุ์ ปีงบประมาณ 2564  ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตรได้ดำเนินการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ให้กับเกษตรกรได้มีเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีไปใช้ จำนวน 1,000 ตัน สำหรับเกษตรกร กลุ่มเกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ในพื้นที่จังหวัดพิจิตรที่ทางศูนย์ฯส่งเสริมและพัฒนาการผลิตเมล็ดพันธุ์อยู่ คือ เมล็ดพันธุ์ชั้นจำหน่าย การจัดลำดับชั้นพันธุ์ 


 

แบ่งออกเป็น 4 ชั้น ได้แก่
- เมล็ดพันธุ์คัด (Breeder Seed) คือเมล็ดพันธุ์ที่ได้มาจากนักปรับปรุงพันธุ์พืชเป็นผู้ผสมพันธุ์ขึ้นมาจึงยังมีปริมาณเพียงเล็กน้อย เมล็ดพันธุ์ชั้นนี้จะอยู่ภายใต้การควบคุมของนักปรับปรุงพันธุ์ที่พัฒนาพันธุ์ขึ้นมา
- เมล็ดพันธุ์หลัก (Foundation Seed) คือเมล็ดพันธุ์ที่ได้จากการปลูกด้วยเมล็ดพันธุ์คัดตามวิธีของนักปรับปรุงพันธุ์ของกรมการข้าว ซึ่งเมล็ดพันธุ์หลักถูกผลิตโดยศูนย์วิจัยข้าว
- เมล็ดพันธุ์ขยาย (Stock Seed หรือ Registered seed) คือเมล็ดพันธุ์ที่ได้จากการปลูกด้วยเมล็ดพันธุ์หลัก ปลูกโดยเกษตรกรฝีมือดี ด้วยการปฏิบัติตามวิธีที่ได้รับคำแนะนำจากเจ้าหน้าที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว จากกรมการข้าว
- เมล็ดพันธุ์จำหน่าย (Multiplication Seed หรือ Certified Seed) คือ เมล็ดพันธุ์ที่ได้จากการปลูกด้วยเมล็ดพันธุ์ขยายโดยเกษตรกรฝีมือดี ด้วยการปฏิบัติตามวิธีที่ได้รับคำแนะนำจากเจ้าหน้าที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวจากกรมการข้าว

ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวมีการสนับสนุนกลุ่มและสมาชิกผู้จัดทำแปลงขยายพันธุ์ ดังนี้

1.จัดส่ง – รับเมล็ดพันธุ์จัดทำแปลง  เกษตรกรสมาชิก ต้องซื้อเมล็ดพันธุ์เพื่อจัดทำแปลงจากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตรเท่านั้น  ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตรจะซื้อเมล็ดพันธุ์คืนจากสมาชิกผู้จัดทำแปลงขยายพันธุ์
2.จัดอบรมเกษตรกรแบบมีส่วนร่วม หลากหลายหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำแปลง
3.ติดตามให้คำแนะนำระยะตกกล้า  2  ครั้ง  
4.ติดตามให้คำแนะนำระยะปักดำ  2  ครั้ง  
5.ติดตามให้คำแนะนำระยะแตกกอ  2  ครั้ง  
6.การร่วมรณรงค์การตรวจตัดพันธุ์ปน  1  ครั้ง  
7.นำคณะกรรมการตรวจตัดสินคุณภาพแปลงอย่างเป็นทางการ ตรวจตัดสินคุณภาพ แปลงขยายพันธุ์อย่างเป็นทางการ  1  ครั้ง  
8.ติดตามให้คำแนะนำการปฏิบัติการเก็บเกี่ยว  3  ครั้ง  4 วัน

ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร ได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ในทุก ๆ ด้าน เพื่อพัฒนาศักยภาพเกษตรกรผู้ผลิต เพิ่มขีดความสามารถในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี ซึ่งเป็นหนึ่งภารกิจที่ทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตรให้ความสำคัญ เพราะหากผู้ผลิตมีความพร้อมที่ดี ก็จะส่งผลถึงศักยภาพด้านการผลิตที่เพิ่มมากขึ้นของเกษตรกรและสิ่งที่จะตามมานั้น คือ ชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของเกษตรกร