ไทยยกระดับ ‘หญ้าแฝก’ สู่เวทีโลก เชื่อมโยงภูมิปัญญา การฟื้นฟู

การประชุมคณะกรรมการอำนวยการโครงการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ประจำปี 2568 ณ อาคารสำนักงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ กรุงเทพมหานคร โดยมีนายจรัลธาดา กรรณสูต องคมนตรี ประธานกรรมการอำนวยการโครงการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นประธานการประชุม มีนางสุพร ตรีนรินทร์ เลขาธิการ คณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ(กปร.) พร้อมด้วยผู้บริหาร เจ้าหน้าที่สำนักงาน กปร.และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าร่วม เมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม 2568 ที่ผ่านมา

นางศศิพร ปาณิกบุตร รองเลขาธิการ กปร.เปิดเผยว่า ที่ประชุมมีการรายงาน การดำเนินงานด้านวิชาการ และติดตามประเมินผลปี 2568 ซึ่งมีการขยายผลและขับเคลื่อนผ่านโครงการและกิจกรรมต่างๆ อย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านวิชาการ การส่งเสริมอาชีพ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ในชุมชน 

หนึ่งในโครงการสำคัญที่ดำเนินการแล้ว คือ โครงการฝึกอบรม“ครูหญ้าแฝก”รุ่นที่ 2 ซึ่งจัดขึ้นเมื่อเดือนพฤษภาคม 2568 ณ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และเพชรบุรี มีผู้เข้าร่วมอบรมจำนวน 100 โดยผู้เข้ารับการอบรมได้เพิ่มพูนความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหญ้าแฝก สามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่ของตนเอง รวมถึงร่วมจัดทำสื่อเผยแพร่ในรูปแบบต่างๆ เพื่อขยายผลสู่ชุมชน เกิดเป็นครูหญ้าแฝกโดยสมบูรณ์

ในระดับนานาชาติ ประเทศไทยกำลังเตรียมเข้าร่วมการประชุมหญ้าแฝกภูมิภาคอเมริกา ครั้งที่ 1 (The 1st Pan-American Conference on Vetiver) ซึ่งจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 20–27 พฤศจิกายน 2568 ณ ประเทศเม็กซิโก ภายใต้หัวข้อ “เชื่อมโยงภูมิปัญญาและการฟื้นฟู : หญ้าแฝกกับเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน 17 ประการ ในทวีปอเมริกา” (Connecting Wisdom and Regeneration : Vetiver and the 17 SDGs in the Americas) เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ และยกระดับการใช้หญ้าแฝกเป็นเครื่องมือบรรลุเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน (SDGs) ทั่วทั้งภูมิภาคอเมริกา

ขณะเดียวกัน ยังมีแผนเตรียมจัดการประชุมหญ้าแฝกนานาชาติ ครั้งที่ 8 (ICV-8) ณ สาธารณรัฐอินเดีย ในช่วงปลายปี 2570

โดยประเทศไทยจะรวบรวมผลงานวิชาการเกี่ยวกับการใช้หญ้าแฝกในมิติต่างๆ เช่น การฟื้นฟูดินและน้ำ การป้องกันภัยพิบัติและภัยธรรมชาติ การใช้ประโยชน์ในอาชีพโดยเฉพาะด้านหัตถกรรม รวมถึงนวัตกรรมใหม่ๆ เพื่อร่วมเสนอในเวทีระดับโลก 

นอกจากนี้ ที่ประชุมยังพิจารณาจัด สัมมนาวิชาการหญ้าแฝกและการป้องกันดินถล่ม ครั้งที่ 8 ระหว่างวันที่ 28 -30 สิงหาคม 2568 ณ โรงแรมอัศวิน เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ เพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ทางวิชาการ พร้อมทั้งรวบรวมผลงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ การจัดทำแนวทางป้องกันภัยพิบัติทางธรรมชาติด้วยการใช้หญ้าแฝก เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับงานประชุมหญ้าแฝกนานาชาติ ครั้งที่ 8 ณ สาธารณรัฐอินเดีย

การดำเนินงานที่ผ่านมา เน้นการบูรณาการระหว่างภูมิปัญญาท้องถิ่นกับงานวิชาการบนหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง รวมถึงการส่งต่อองค์ความรู้สู่คนรุ่นใหม่ผ่านการฝึกอบรมเชิงลึก เพื่อสร้างครูหญ้าแฝกในพื้นที่ทั่วประเทศ ซึ่งจะเป็นกำลังสำคัญในการถ่ายทอดองค์ความรู้ และการสร้างเครือข่ายในระดับชุมชน

นางศศิพร ระบุด้วยว่า ทั้งนี้ โครงการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ถือเป็นตัวอย่างสำคัญของการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืนที่ได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติ และยังคงได้รับความสนใจจากหลายประเทศในการนำไปปรับใช้ในบริบทของตนเอง