ชวนเที่ยว ‘กูชิง’ เมืองแมว สัมผัสวัฒนธรรมหลากหลายชนเผ่า ที่ ซาราวัก มาเลเซีย

เปิดเส้นทางท่องเที่ยวเมือง 'กูชิง' ที่มีกลุ่มชาติพันธุ์มากมาย แต่ปรับตัวเข้ากับโลกปัจจุบันได้ดี เต็มไปด้วยวัฒนธรรม อาหาร และธรรมชาติที่สวยงาม

KEY

POINTS

กูชิง รัฐซาราวัก เป็นที่รู้จักในฐานะ 'เมืองแมว' แห่งแรกของโลก มีที่มาจากตำนานและมีรูปปั้นแมวเป็นสัญลักษณ์สำคัญทั่วเมือง
เป็นแหล่งรวมวัฒนธรรมหลากหลายของชนเผ่าพื้นเมืองกว่า 27 กลุ่ม สามารถสัมผัสวิถีชีวิตได้ที่หมู่บ้านวัฒนธรรมซาราวัก และหมู่บ้านลองเฮาส์ของชาวบิดายูห์
นำเสนอประสบการณ์ท่องเที่ยวครบครัน ทั้งการล่องเรือชมเมือง ชิมอาหารท้องถิ่นขึ้นชื่ออย่างลักซาและเค้กชั้น (kek lapis) และเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์วัฒนธรรมบอร์เนียว

การเดินทางไปสัมผัสกับเสน่ห์ของวัฒนธรรมดั้งเดิม ในเส้นทางที่ผสมผสานไปด้วยมรดกในอดีต ธรรมชาติ และอาหาร ที่เมือง กูชิง (Kuching) เมืองหลวงของรัฐซาราวัก ประเทศมาเลเซีย

กูชิง ตั้งอยู่ริมแม่น้ำซาราวักบนเกาะบอร์เนียว มีพี้นที่ 431 ตารางกิโลเมตร มีประชากรประมาณ 514,658 คน ก่อตั้งขึ้นโดยผู้แทนของสุลต่านแห่งบรูไนในปี ค.ศ. 1827

ต่อมา ค.ศ. 1841 กูชิงกลายเป็นเมืองหลวงของราชอาณาจักรซาราวัก หลังจากถูกยกให้แก่ เจมส์ บรูค เพื่อตอบแทนที่เขาช่วยเหลือจักรวรรดิ์บรูไนปราบปรามพวกกบฎ

ช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง กูชิงถูกญี่ปุ่นยึดครองในปี 1942-1945 ต่อมายุคอาณานิคม เซอร์ ชาร์ลส์ ไวเนอร์ บรูค ยกซาราวักให้แก่รัฐบาลอังกฤษในปี 1946

หลังการก่อตั้งประเทศมาเลเซียในปี 1963 กูชิงซึ่งเป็นเมืองหลวงของรัฐ ได้รับการยกสถานะให้เป็นเมืองหลวง แบ่งการปกครองออกเป็นสองเขต

กูชิง เป็นสมาชิกเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ของยูเนสโกในสาขาอาหาร

เป็นประตูของผู้มาเยือนซาราวักและบอร์เนียว เป็นเมืองริมน้ำที่สงบสุข มีผู้คนที่แตกต่าง มีกลุ่มชาติพันธุ์พื้นเมือง 27 กลุ่ม ทุกกลุ่มพูดภาษาของตัวเอง

มีอาหารท้องถิ่น คือ ลักซา (Laksak) โกโลมี (Kolo Mee) โรจัก (Rojak) และ เฟิร์น Midin

ประตูสู่บอร์เนียว

เราเริ่มต้นการเดินทางในตอนเช้าด้วยสายการบินแอร์เอเซียจากสนามบินดอนเมืองไปยังเมืองกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลยเซีย ใช้เวลา 2 ชั่วโมง เติมพลังงานด้วยอาหารบนเครื่อง Prawn & Chicken Wanton Noodles และ The Og Bunt Cheesecake

และต่อเครื่องบินสายการบินแอร์เอเซียอีกครั้ง จากกัวลาลัมเปอร์ไปเมือง กูชิง รัฐซาราวัก ใช้เวลา 1 ชั่วโมง 40 นาที มาถึงเมืองกูชิงตอนเย็นย่ำค่ำ รับประทานอาหารเย็นแล้วเข้าที่พัก เตรียมตัวท่องเที่ยวในวันรุ่งขึ้น

Dewan Undangan Neger (Cr. Kanok Shokjaratkul)

หมู่บ้านวัฒนธรรมซาราวัก (Sarawak Cultural Village)

สถานที่ส่งเสริมมรดกทางวัฒนธรรมและกลุ่มชาติพันธุ์ (Cultural Heritage & Ethnic Diversity) อยู่ห่างจากเมืองกูชิง 40 กิโลเมตร ชมความหลากหลายทางชาติพันธุ์ หรือ พิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิต บนพื้นที่ 17 เอเคอร์ ณ เชิงเขา Santubong แบ่งเป็นบ้านของชนเผ่าต่าง ๆ จำลองที่พักอาศัยแบบดั้งเดิมของกลุ่มชาติพันธุ์ เช่น Iban, Bidayuh, Orang Ulu, Melanau, Malay และ Chinese

แต่ละบ้านจะมีห้องโถงกลาง ห้องครัว ห้องนอน มีคนกำลังทอผ้า ทำขนม (สามารถชิมและซื้อกลับได้) เจ้าของบ้านต้อนรับผู้มาเยือนด้วยการร้องเพลงเต้นรำและเล่นดนตรีให้ชม

บ้านทุกหลังสร้างด้วยไม้ จุดเด่น คือ บันได ทำจากต้นไม้ทั้งต้น (กลม ๆ) แล้วบากให้เป็นขั้นบันได เวลาก้าวขึ้นบ้านต้องใช้ความระวัง บางบ้านเป็นกระท่อม บางบ้านยกพื้นสูงมาก มาก

มี สะพานไม้ไผ่ สร้างด้วยไม้ไผ่ลำใหญ่สานไขว้ไปมาให้เดินข้าม ก่อนออกจากหมู่บ้าน ชมการแสดงของทุกชนเผ่าแบบจัดเต็ม บนเวทีในอาคารติดแอร์

ชวนเที่ยว ‘กูชิง’ เมืองแมว สัมผัสวัฒนธรรมหลากหลายชนเผ่า ที่ ซาราวัก มาเลเซีย

หมู่บ้านวัฒนธรรมซาราวัก (Cr. Kanok Shokjaratkul)

เดินทางต่อไป ชม Cove 55 รีสอร์ตบูติคสุดหรูระดับลักชัวรี บริเวณเชิงเขา Santubong เหมาะสำหรับนักเดินทางที่ต้องการพักผ่อน หรือคู่ฮันนีมูน หรือครอบครัวที่ต้องการความเป็นส่วนตัว ความเอ็กซ์คลูซีฟ เพราะมีทั้งวิลล่า สวีท และคาบาน่าเหนือน้ำ พร้อมทั้งวิวทิวทัศน์ของทะเลจีนใต้

เดินทางกลับมาในเมืองไปที่ร้าน Mama Su เพื่อชิมเค้กชั้น (kek lapis) แบบดั้งเดิม มีสีสันลวดลาย และรสชาติเยอะมาก เลือกไม่ถูกกันเลยทีเดียว เป็นของฝากยอดนิยม

จากนั้นไปล่องเรือ Sarawak Royal River Cruise ชมทัศนียภาพของเมืองกูชิงจากมุมมองทางน้ำ ล่อง แม่น้ำซาราวัก ผ่านสถานที่สำคัญต่าง ๆ เช่น Astana (บ้านพักผู้ว่าการรัฐซาราวัก) Dewan Undangan Neger (อาคารโดดเด่นหลังคาสีทอง) Kuching Waterfront และการแสดงทางวัฒนธรรมบนเรือ

ปิดท้ายด้วยอาหารค่ำที่ Roselyn’s Gallery Café ลิ้มลองอาหารซาราวักต้นตำรับสูตรท้องถิ่นของชาว Dayak เช่น kasam ensabi และ dabai fried rice ภายในร้านตกแต่งเป็นแกลเลอรี่ มีงานหัตถกรรมและเครื่องประดับแฮนด์เมดวางไว้ให้ชม

ล่องเรือในแม่น้ำซาราวัก (Cr. Kanok Shokjaratkul)

บ้านลองเฮาส์ไม้ไผ่

เช้าวันที่สอง เราเดินทางไปสัมผัสกับวิถีชีวิตดั้งเดิมด้วยการเยี่ยมชม อันนาห์ ไรส์ บิดายูห์ ลองเฮาส์ (Annah Rais Bidayuh Longhouse) แหล่งตั้งถิ่นฐานดั้งเดิมของชาว Bidayuh ชมลองเฮาส์ไม้ไผ่ที่มีอายุหลายศตวรรษ (อยู่ห่างจากเมืองกูชิง 60 กิโลเมตร)

เป็นบ้านสร้างด้วยไม้ไผ่ต่อ ๆ กันไป ยาวไป ยาวไป เรื่อย ๆ ระยะทางยาวมาก

ชม บารุค (Baruk) จัดแสดงกะโหลกและวัตถุโบราณ การสานตระกร้า งานลูกปัด

ในอดีตคนในหมู่บ้านจะอยู่กันเป็นบ้านแต่ละหลัง แต่ปัจจุบันอยู่กันเป็นห้อง ห้องหนึ่งก็หนึ่งครอบครัว มีพื้นที่ส่วนกลาง มีทางขึ้นทางลง มีแม่น้ำ มีสะพาน บรรยากาศเงียบสงบ

ได้เวลาอาหารกลางวันพอดี เรารับประทานอาหารพื้นถิ่นของพวกเขา ที่ Karum Homestay

บ้านลองเฮาส์ Annah Rais Bidayuh Longhouse (Cr. Kanok Shokjaratkul)

ชมลิงอุรังอุตัง ที่ Semenggoh Wildlife Centre

เราเดินทางต่อไปยัง ศูนย์อนุรักษ์และให้อาหารลิงอุรังอุตัง เซเมงโกห์ (อยู่ห่างจากเมืองกูชิงประมาณ 20 กิโลเมตร) หลังจากรอคอยเป็นเวลา 1 ชั่วโมง เราก็พบกับความผิดหวัง เพราะลิงอุรังอุตังไม่ออกมาให้เราเห็น เจ้าหน้าที่บอกว่า ตอนนี้ในป่ามีผลไม้เยอะ มันเลยไม่ออกมา เนื่องจากที่นี่ไม่ได้บังคับหรือจับขัง แต่ปล่อยให้มันอยู่ในป่าตามธรรมชาติ ใครที่จะมาชม ต้องมีแต้มบุญเยอะสักหน่อย

ช่วงเย็นรับประทานอาหารกันที่ Top Spot Food Court ศูนย์อาหารกลางแจ้งยอดนิยม บนดาดฟ้า ชั้น 6-7 มีร้านอาหารทะเลหลายร้าน มีคนมากินเยอะมาก ทั้งคนพื้นที่และนักท่องเที่ยว

เพิ่มทักษะเรียนรู้ ลองทำอาหารพื้นเมือง

วันที่สาม เราเดินทางไปยังตลาดท้องถิ่น Medan Niaga Satok ชมอาหารสด อาหารแห้ง ชอปปิงวัตถุดิบกลับมา เข้าคอร์สทำอาหาร ที่ Indah cafe ถึง 5 เมนู

ได้แก่ Sarawak Laksa Chicken (แกงไก่ข้น ๆ ), Gula Apong Chicken (ไก่ผัดขลุกขลิกออกหวาน), Midin & Pumpkin in coconut Gravy (แกงฟักทอง), Pineapple Kerabu (สลัด) Nasi Ulam (ข้าวคลุกสมุนไพร) ทำเสร็จแล้ว เที่ยงพอดี กินฝีมือตัวเองกันเลย อร่อยดี

ไปชมตลาดท้องถิ่น ชอปปิงวัตถุดิบ (Cr. Kanok Shokjaratkul)

พิพิธภัณฑ์วัฒนธรรมบอร์เนียว Borneo Cultures Museum

ช่วงบ่ายไปชมพิพิธภัณฑ์ที่ใหญ่เป็นอันดับสองในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีทั้งหมด 5 ชั้น ชั้น 1 เป็นลอบบี้, ชั้น 2 เป็นห้องแสดงภาพสำหรับเด็ก ผจญภัยไปกับผู้พิทักษ์แม่น้ำ เรียนรู้เกี่ยวกับแม่น้ำซาราวักและวิธีรักษาแม่น้ำ, ชั้น 3 นิทรรศการ ความกลมกลืนกับธรรมชาติ เรื่องราวของผู้คนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ชายฝั่ง ป่าฝน และพื้นที่สูงของรัฐซาราวัก

ชั้น 4 นิทรรศการ กาลเวลาเปลี่ยนแปลง เดินทางข้ามเวลาสำรวจการพัฒนาและวิวัฒนาการการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในรัฐซาราวักตั้งแต่ยุคหินเก่า จัดแสดงโบราณวัตถุและสิ่งของทางประวัติศาสตร์, ชั้น 5 นิทรรศการ วัตถุแห่งความปรารถนา จัดแสดงความงดงามของโบราณวัตถุที่คัดสรรมาแล้วว่าดีที่สุด เป็นวัตถุทางวัฒนธรรมที่มีความพิเศษและมีความสำคัญของชุมชนซาราวัก

พิพิธภัณฑ์วัฒนธรรมบอร์เนียว (Cr. Kanok Shokjaratkul)

ย่านเมืองเก่า ซิเนียวัน Old Siniawan Food Bazaar, Bau

เดินทางออกนอกเมืองไปชมย่านเมืองเก่า ดูคล้ายตลาดคนเดินบ้านเรา ที่มีตึกเก่า ๆ เรียงราย มีร้านอาหารมากมายหน้าร้านหน้าบ้าน มีแม้กระทั่ง หมูปิ้ง (เขาเขียนว่า Mooping แล้วมีธงไทย) เราลองชิม อาหารลิง (Monkey cup glutinous rice) ข้าวเหนียวผสมกะทิและถั่วอยู่ในหม้อข้าวหม้อแกงลิง แล้วเอาไปนึ่ง รสชาติเค็ม ๆ มัน ๆ เหมือนบะจ่าง ที่ไม่มีเนื้อสัตว์

ปิดท้ายอาหารเย็น ที่ร้าน AI Bahria Café & Restaurant Siniawan Waterfront อาหารตะวันออกกลางและอาหารท้องถิ่น ด้วยเคบับและข้าวหมกไก่ ที่รสชาติแตกต่างจากบ้านเรา

ย่านเมืองเก่า ซีเนียวัน (Cr. Kanok Shokjaratkul)

กูชิง (Kuching) : เมืองแมว

สิ่งที่สร้างความประหลาดใจให้กับผู้มาเยือนเมืองนี้ก็คือ ไม่ว่าไปที่ไหนในจุดสำคัญต่าง ๆ ของเมือง จะพบกับรูปปั้นแมว อนุสาวรีย์แมว

มีเรื่องเล่าวว่า ในศตวรรษที่ 19 เจมส์ บรูค ผู้ครองเมืองคนแรกได้ถามชื่อหมู่บ้านแห่งนี้กับคนพื้นเมืองคนหนึ่ง คนพื้นเมืองเห็นว่าเขาชี้ไปที่แมว ก็เลยตอบว่า กูชิง (แปลว่า แมว) ก็เลยตั้งชื่อเมืองว่า กูชิง

บ้างก็บอกว่า ครั้งหนึ่งที่นี่เคยมีแมวอาศัยอยู่ตามแม่น้ำซาราวักจำนวนมาก คนที่ผ่านไปมาเลยเรียกว่า กูชิง

อนุสาวรีย์แมว ในเมืองกูชิง (Cr. Kanok Shokjaratkul)

บ้างก็ว่าชื่อเมืองมาจากผลไม้ชนิดหนึ่งคล้ายลำไย ที่เรียกว่า มาตา กูชิง (Mata Kucing) ภาษามาเลเซียแปลตรงตัวว่า ดวงตาแมว แต่ผลไม้นี้ถูกนำเข้ามาหลังจากซาราวักเข้าร่วมกับมาเลเซียในปี ค.ศ. 1963 ซึ่งเจมส์บรูคได้เปลี่ยนชื่อเมืองเป็นกูชิงไปแล้วในปี ค.ศ. 1872 จึงไม่น่าจะเกี่ยวข้องกับผลไม้แต่อย่างใด

ต่อมาเมืองนี้ (town) ได้รับการยกสถานะเป็นเมืองใหญ่ (city) ชาวเมืองมีความเห็นตรงกันว่าจะคงชื่อ กูชิง ไว้ และมีแมวลายแท็บบี้ (Tabby Cat) เป็นสัญลักษณ์อย่างเป็นทางการ

กูชิงจึงเป็น เมืองแมวแห่งแรกของโลก (first Cat City in the world) เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 1988 และมี พิพิธภัณฑ์แมวกูชิง (Kuching Cat Museum) อีกด้วย