นิตยสาร ‘ทางอีศาน’ คว้ารางวัลดีเด่น ‘ศิลปินมรดกอีสาน’ ปี 68

มหาวิทยาลัยขอนแก่น จัดงานมอบรางวัลเชิดชูเกียรติ ศิลปินมรดกอีสาน และผู้มีผลงานดีเด่นวัฒนธรรมสัมพันธ์ ประจำปี 2568 ที่น่าสนใจ คือ ในปีนี้มีนิตยสารเล่มหนึ่งชื่อว่า ทางอีศาน ได้รับรางวัลด้วย

โดยมี รศ.นพ. ชาญชัย  พานทองวิริยะกุล อธิการบดี เป็นประธาน วันที่ 2 เมษายน 2568 เนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี และวันอนุรักษ์มรดกไทย ประจำปี 2568 ณ ห้องประชุมออดิทอเรียม อุทยานวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

มี รศ.ดร. นิยม วงศ์พงษ์คำ รองอธิการบดีฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสร้างสรรค์, วรศักดิ์ วรยศ ผู้อำนวยการศูนย์ศิลปวัฒนธรรม, ศิลปินแห่งชาติ, ศิลปินมรดกอีสาน และ ผู้มีผลงานดีเด่นวัฒนธรรมสัมพันธ์ เข้าร่วมงาน

รางวัล ศิลปินมรดกอีสาน มอบให้กับศิลปินผู้สร้างสรรค์งานศิลปะ มาตั้งแต่ พ.ศ. 2548 จนถึงปัจจุบัน

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

โดยศิลปินนั้นต้องมีผลงานโดดเด่นทั้งในระดับภูมิภาคและในระดับประเทศ สร้างสรรค์ผลงานมายาวนานไม่ต่ำกว่า 20 ปี และปัจจุบันยังคงสร้างสรรค์ผลงานอยู่

เพื่อเป็นแรงบันดาลใจให้กับศิลปินและเยาวชนคนรุ่นใหม่ให้สืบสานส่งเสริมอัตลักษณ์วัฒนธรรมของอีสาน ต่อไป

ในปีนี้มีผู้มีผลงานดีเด่นด้านวัฒนธรรมสัมพันธ์ จำนวน 29 รายและ 1 องค์กร

บรรยากาศภายในงาน เริ่มด้วย การลำถวายพระพร โดย ดร.ฉวีวรรณ พันธุ ศิลปินแห่งชาติ ปี 2536 และ แคน โดย พงศธร อุปนิ (อ้น แคนเขียว)

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

เข้าสู่พิธีมอบรางวัล ศาสตราจารย์ ดร.ศุภชัย สิงห์ยะบุศย์ ตัวแทนศิลปินมรดกอีสานประจำปี 2568 กล่าวว่า ไม่ว่าจะเป็นคนอีสาน คนไทย ชาวขอนแก่น หรือชาวภูไท

"ศิลปะและวัฒนธรรมของมนุษย์ในสังคม เป็นตัวบ่งชี้อัตลักษณ์ว่า พวกเราคือใคร ศิลปินไม่ได้ทำงานเพื่อแข่งขันกับใคร แต่ทำขึ้นมาในมิติของวิถี และลีลาชีวิตของมนุษย์ในสังคม ฉะนั้นศิลปะและวัฒนธรรมจึงมีหน้าที่บอกว่าพวกเราคือใคร"

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

รายชื่อผู้ได้รับรางวัล ประจำปี 2568 มีดังนี้

อมรศิลปินมรดกอีสาน ได้แก่ เลิศ ศรีโชค (ประพันธ์เพลงลูกทุ่ง)

สาขาทัศนศิลป์ มี 2 ท่าน ได้แก่

ผู้ช่วยศาสตราจารย์สุรสิทธิ์ เสาว์คง (จิตรกรรมไทยร่วมสมัย)

ผู้ช่วยศาสตราจารย์คเณศ ศีลสัตย์ (จิตรกรรมร่วมสมัย)

สาขาวรรณศิลป์ มี 2 ท่าน ได้แก่

ศาสตราจารย์ศุภชัย สิงห์ยะบุศย์ (วรรณกรรมร่วมสมัย)

ชูเกียรติ ฉาไธสง (วรรณกรรมร่วมสมัย)

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

สาขาศิลปะการแสดง มี 10 ท่าน ได้แก่

1.จรัส ลาดนอก (หมอลำจรัส ลิ้นระนาด, ลำกลอนทำนองพุทไธสง)

2.ทุมมา ปะกิระเณย์ (หมอลำปทุมทิพย์ ศรีทอง, ลำเรื่องต่อกลอนทำนองกาฬสินธุ์)

3.สุวิทย์ สารเงิน (อ้ายเซียงจ่อย หมอลำไทเลย, ลำแมงตับเต่าไทเลย)

4.ภักดี พลล้ำ (ลำเรื่องต่อกลอนทำนองขอนแก่น)

5.สุพัฒน์ บัวนุภาพ (หมอลำสุพัฒน์ เสียงทอง, ลำกลอนทำนองขอนแก่น)

6.ยิ่งยง บัวงาม (ยิ่งยง ยอดบัวงาม, ขับร้องเพลงลูกทุ่ง)

7.อำนวย จันโทสึ (เดือนเพ็ญ อำนวยพร, ตลกลูกทุ่งอีสาน)

8.ปรมินทร์ พุทธโคตร (อาวแท็กซี่, ลูกทุ่งหมอลำ)

9.ปุณณภา แก้วไทรเลิศ (รสริน จันทรา, นักแสดง)

10.ชัยบดินทร์ สาลีพันธ์ (ฟ้อนภูไทเรณู)

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

สาขาอุตสาหกรรมและหัตถกรรม ได้แก่

เสงี่ยมจิต จันทร์บุญ (ผ้าทอลายขิด)

สาขาการแพทย์หรือเภสัชกรรมแผนไทย นวดไทย หรือสปา ได้แก่

พรมมา จันทะแสน (แพทย์แผนไทย)

สาขานิเวศวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม ได้แก่

จีระศักดิ์ ตรีเดช

สาขาผู้ประกอบการชุมชน กลุ่มชุมชน หรือวิสาหกิจชุมชน ได้แก่

สวาท อุปฮาด (ธุรกิจภูมิปัญญาอาหารอีสาน)

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

สาขาศิลปกรรม มี 6 ท่าน ได้แก่

1.สังคม ทองมี (ทัศนศิลป์)

2.ทองปน แทนสา (หมอลำทองปน จันทร์คำภา, ลำกลอนทำนองพุทไธสง)

3.นันทนา การเกษม (หมอลำนันทนา แก้วเสด็จ, ลำกลอนประยุกต์, ตลกหมอลำ)

4.สมนึก ชื่นนิรันดร์ (ยายหวึ่ง ใจเกินร้อย, ตลกหมอลำ)

5.พีรพัฒน์ สวัสดิ์มูล (พี สะเดิด, ขับร้องเพลงลูกทุ่ง)

6.พงศพร อุปนิ (อ้น แคนเขียว, ดนตรีพื้นบ้านอีสาน แคน)

สาขาภาษาและวรรณกรรม มี 2 ท่าน ได้แก่

พระครูวิเวกธรรมธารี (พวงพิด ธมฺมธโร, วรรณกรรมพุทธศาสนา)

มตต์ เมตต์การุณ์จิต (ภาษาถิ่นโคราช)

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

สาขาศาสนาและประเพณี ได้แก่

พระพิพัฒน์วชิราคม วิ. (เจริญ ฐานยุตฺโต)

สาขาอาหารและโภชนาการ ได้แก่

สุทธิพงษ์ สุริยะ (ออกแบบอาหาร)

สาขาสื่อสารวัฒนธรรม ได้แก่

นิตยสารรายเดือน ทางอีศาน

ปิดท้ายด้วยการแสดงขับร้องเพลงลูกทุ่งหมอลำ โดย หมอลำสมจิตร บ่อทอง

• นิตยสารทางอีศาน

เคยได้รับมาแล้ว 2 รางวัลคือ รางวัลลูกโลกสีเขียว ประเภทสื่อมวลชน ปี 2557 และ รางวัลสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ยอดนิยมปี 2563 ได้รับคัดเลือกในโครงการเวทีเชิดชูเกียรติ ปี 2565 จากกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์

"ทางอีศาน เป็นนิตยสารรายเดือนของชาวอีสานและคนไททุกภูมิภาค

เป็นวิสัยทัศน์สั้น ๆ ที่ฉายวิญญาณเจตนารมณ์อันแรงกล้า และคำมั่นสัญญาของกลุ่มคณะผู้ริเริ่มจัดทำหนังสือ ทางอีศาน ให้ไว้แด่สังคมโลกเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม พุทธศักราช 2555 บนหน้าปกปีที่ 1 ฉบับที่ 1 ฉบับแฮกหมาน

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ตลอดระยะเวลา 13 ปีที่ผ่านมา คำสัญญานี้ หยั่งราก-งอกงาม-เจริญ-เติบโต-ขับเคลื่อน-ปลุก-นำทาง จิตสำนึกและจิตวิญญาณของผู้อ่าน

ทั้งยังมีส่วนสร้างแรงบันดาลใจ สร้างกำลังใจ สร้างสังคมอุดมปัญญาญาณจากฐานความภูมิใจในชาติพันธุ์ไทและอีสาน ผ่านตัวอักษรในคอลัมน์ต่าง ๆ ที่มีแนวทางการถ่ายทอดเนื้อหาบอกเล่าเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ และสภาพปัจจุบัน ทางวัฒนธรรม ประเพณี เศรษฐกิจ การศึกษาและการเมืองของคนอีสาน

ให้ผู้อ่านกลั่นกรองจนเกิดเป็นพลังงานชีวิตที่แข็งแรงเปี่ยมไปด้วยความลึกซึ้ง รากเหง้า เข้าใจปัจจุบัน รู้ทันอนาคต ให้สามารถอยู่ไหวและไปต่อได้ ในคลื่นกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลก ในยุคที่มีความวุ่นวายโกลาหลเป็นความปกตินี้ได้    

นอกจากการทำหน้าที่ให้ข้อมูล ความรู้ แนวคิดอันเป็นวัคซีน เพื่อเตรียมความพร้อม สร้างภูมิต้านทานให้กับผู้คนได้เกิดความเข้าใจ ปรับตัวรับมือได้กับการเปลี่ยนแปลงแห่งยุคสมัยแล้ว

ทางอีศาน ยังทำหน้าที่หนังสือที่มุ่งมั่นต่อการเผยแพร่อัตลักษณ์ คุณค่า และตัวตนคนอีสาน เป็นสื่อที่สื่อสารวัฒนธรรมแง่มุมมากที่สุด และสมบูรณ์แบบที่สุด เท่าที่มีในปัจจุบัน

Cr. ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

โดยมี ปรีดา ข้าวบ่อ เป็นบรรณาธิการอำนวยการนิตยสารเล่มนี้ตลอด 13 ปีที่ผ่านมา    

นิตยสารรายเดือน ทางอีศาน จึงสมควรได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ เป็นผู้มีผลงานดีเด่นวัฒนธรรมสัมพันธ์สาขาสื่อสารวัฒนธรรม พุทธศักราช 2568 จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น เพื่อเป็นเกียรติประวัติสืบไป"

คำประกาศเกียรติคุณ จากฝ่ายศิลปวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

Cr. หนังสืออีศาน นิตยสารทางอีศาน

นิตยสาร ทางอีศาน ฉบับที่ 156 ปีที่ 13 ประจำเดือนเมษายน 2568 ได้ออกวางจำหน่ายแล้ว

มีเรื่องเด่นในฉบับ ดังนี้ อีสาน-กัมพูชา ความสัมพันธ์ข้ามพรมแดนรัฐชาติ บนเส้นทางท่องเที่ยวของมูลนิธิทางอีศาน (พิพัฒน์ กระแจะจันทร์, พันทิพย์ บุตรวงศ์),

อัศนี พลจันทร ในมุมมองนักกฎหมาย นายอัศนี : อัยการผู้เป็นที่รักและชัง ทีทรรศน์มุมมองนักกฎหมาย ศ.ดร.วรเจตน์ ภาคีรัตน์ กับนานาทรรศนะ, ศาสตราจารย์ ดร.ก่อ สวัสดิพาณิชย์ (พ.ศ.๒๔๖๕ - ๒๕๓๖) (ปริญ รสจันทร์)

หมอลำเมืองสกลนคร : ความทรงจำที่คนทั่วไปไม่ค่อยรู้ (สถิตย์ ภาคมฤค), สโมสรนักเขียนหนุ่มสินชัย : ผู้รับไม้ต่อสมาคมนักประพันธ์ลาว (คมศิลป์), เรื่องสั้น : มิตรภาพหลังเที่ยงคืน (สรยุทธ วาระกูล) ฯลฯ

ให้ผู้สนใจสามารถเข้าไปอ่าน เสนอความคิดเห็น และสมัครสมาชิกได้ที่ https://e-shann.com/

………………………………………

อ้างอิง : ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น, หนังสืออีศาน นิตยสารทางอีศาน, ปรีดา ข้าวบ่อ