บัญชา อาจารย์ผู้อยู่เบื้องหลัง ภาพวาดอันน่าทึ่งเด็กม.5สาธิต ม.ศิลปากร

เมื่อเร็วๆ นี้โลกโซเชียลฮือฮากับภาพวาดขนาดใหญ่ของสัตว์ต่างๆ ฝีมือนักเรียนมัธยมปีที่ 5 วิชาแสงและเงา แผนการเรียนศิลปกรรม โรงเรียนสาธิต มหาวิทยาลัยศิลปากร จ.นครปฐม เนื่องจากมีความเหมือน สวย คมชัด น่าทึ่ง มีชีวิตชีวา 

และไม่ใช่ผลงานศิลปะของเด็กแค่คนสองคน แต่เป็นผลงานของนักเรียนทั้งชั้น ซึ่งคนส่วนใหญ่ไม่คิดว่า เด็กมัธยมจะวาดรูปได้ดีขนาดนี้ 

• เบื้องหลังภาพวาดสวยของนักเรียน

เรื่องนี้ไม่ใช่แค่พรสวรรค์และพรแสวง  แต่หมายถึง อาจารย์ผู้สอนต้องมีเทคนิคการสอนและทุ่มเทอย่างมาก บัญชา  สุพรรณาลัย อาจารย์ผู้สอนวิชาแสงและเงา รวมถึงศิลปะด้านอื่นๆ ชั้นมัธยมปีที่ 4-6

อาจารย์บัญชาเคยทำงานออแกไนเซอร์ บริษัทมุมฉาก จำกัด ,ศิลปิน และเป็นศิษย์เก่าคณะจิตรกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร (สอบคณะนี้ 4 ปีกว่าจะได้เรียน ) มีเรื่องเล่าที่น่าสนใจ

ทำไมเด็กๆ ที่รักศิลปะทั้งประเทศอยากมาเรียนที่นี่ อาจารย์บัญชา เล่าว่า ในวงการศิลปะก็ต้องมีสถาบันที่เป็นไอดอล แผนการเรียนศิลปกรรม โรงเรียนสาธิต มหาวิิทยาลัยศิลปากร จ.นครปฐม ระดับมัธยมปีที่ 4-6 ถือเป็นเบอร์หนึ่งของเด็กที่อยากศิลปะ แต่ชั้นมัธยมปีที่ 4 รับเต็มที่ได้แค่ 40 คน

นักเรียนในแผนการเรียนศิลปกรรม โรงเรียนสาธิต มหาวิทยาลัยศิลปากร จ.นครปฐม

“เกือบทั้งห้องที่วาดรูปได้สวย เรื่องนี้ขึ้นอยู่กับเทคนิคการสอน วิธีการต่างๆ เป็นประสบการณ์ของผม ผมสอนมากว่า 10 ปี  ผมโฟกัสที่กระบวนการ แนะนำมุมมองที่เป็นเนื้อแท้ เมื่อวาดภาพเสร็จ แสงและเงาเป็นยังไง ต้องวิจารณ์ให้รู้ เพื่อปรับปรุงงาน"

ที่สำคัญเด็กๆ ต้องทำตามขั้นตอนที่อาจารย์ได้วางแนวทางไว้อย่างละเอียด และอาจารย์ได้ทุ่มเทสอนเต็มที่ เพื่อให้เด็กวาดภาพออกมาดีที่สุด โดยเฉพาะการวาดแสงและเงา เป็นงานที่อาจารย์บัญชาถนัด เคยคว้ารางวัลมาไม่ใช่น้อย

“นิยามการสอนของผม คือ เน้นปฎิบัติ สอนง่ายให้เข้าใจ ไม่อิงทฤษฎีหลักการมากมาย ครั้งแรกที่สอนวิชาแสงและเงา ผมคิดแค่ว่าอยากให้เด็กเก่งเหมือนเรา บางวันสอนกันยันดึกดื่น ผู้ปกครองต้องมาจอดรถรอลูก(หัวเราะ) เพราะถ้าไม่ผ่านขั้นพื้นฐาน ก็ไปต่อไม่ได้ ต้องฝึกเยอะๆ สมองและมือต้องเป็นหนึ่งเดียว ถ้าทำไม่ได้อย่างที่ต้องการ นั่นหมายถึงอ่อนซ้อม”

บัญชา สุพรรณาลัย อาจารย์ผู้สอนศิลปะนักเรียน

• อยากวาดรูปเป็นต้องฝึกเยอะๆ

ศักยภาพของมนุษย์มีอยู่มากมาย จะทำงานศิลปะได้ดี อย่าอ่อนซ้อม อาจารย์บัญชาเล่าต่อว่า อย่างน้อยๆ ต้องฝึกปรือวาดภาพมากกว่า 50 ชิ้น เริ่มจากชิ้นย่อยๆ 

การฝึกเยอะๆ เป็นเรื่องที่อาจารย์บัญชาย้ำระหว่างการสนทนา แต่ยังมีสิ่งสำคัญอีกเรื่อง ถ้ารักศิลปะ ต้องเริ่มตั้งแต่เด็ก จึงเป็นที่มาของหลักสูตรเข้มๆของนักเรียนศิลปะ

นั่นเป็นความคิดคฑาวุธ ทองไทย(อาจารย์ไข่ -มาลีฮวนน่า) อดีตอาจารย์สอนศิลปะ โรงเรียนสาธิต มหาวิทยาลัยศิลปากร จ.นครปฐม ที่ทำให้มีวันนี้

“หลักสูตรศิลปะที่ใช้กับนักเรียนเป็นหลักสูตรเดียวกับที่นักศึกษาศิลปะปริญญาตรี ชั้นปีที่ 1 เรียนกัน เป็นความคิดของอาจารย์ไข่ ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากอาจารย์ศิลป์ พีระศรี มีที่นี่ที่เดียว วิชาแสงและเงา มัธยมปีที่ 5 เทอมสองเรียนหนักเหมือนปีสอง นักศึกษาด้านศิลปะ มหาวิทยาลัยศิลปากร”

เพราะเหล่าศิษย์เก่าด้านศิลปะ มหาวิทยาลัยศิลปากร คิดนอกกรอบตั้งแต่การทำหลักสูตรทุกขั้นตอน ประกอบกับความสามารถเด็กนักเรียน

"เด็กที่วาดรูปได้ดี มักจะมีพื้นฐานศิลปะ ถ้าไม่เก่งก็ฝึกเยอะๆ ก่อนที่จะวาดรูปสัตว์(ภาพใหญ่ๆ ที่โชว์ในเฟสบุุ๊คแผนการเรียนศิลปกรรม โรงเรียนสาธิต มหาวิทยาลัยศิลปากร )ได้แบบนั้น เด็กๆ ต้องผ่านการวาดหัวข้อย่อยๆ และสอนให้เข้าใจในทุกๆ ขั้นตอน ผมจะให้หัวข้อไปค้นเนื้อหา วาดฝึกมือเยอะๆ

เทคนิคขาวบนพื้นดำ ก็คือการวาดเส้นแลเงา เรื่องน้ำหนักสำคัญที่สุด แต่ละขั้นตอนเด็กๆ ต้องมีความเข้าใจ วาดจากชิ้นย่อยๆ มาสู่งานชิ้นใหญ่"

 ผลงานของนักเรียนแต่ละรุ่นก็มีความพิเศษ ความดัง และบูมต่างกัน ปรับโจทย์ไปตามสถานการณ์ โดยปีนี้อาจารย์บัญชาไม่รู้จะพรีเซนต์งานศิลปะของลูกศิษย์ตรงไหน โชว์ผ่านเฟซบุ๊คซะเลย ก็มีคนสนใจอยากซื้อภาพวาดเด็กๆ จากนั้นให้ตั้งกลุ่มไลน์คุยราคากันเอง แต่อาจารย์ก็ช่วยดู เพราะอยากให้เด็กๆ คิดถึงคุณค่าที่สร้างสรรค์ ไม่อยากให้คิดเรื่องเงินเป็นหลัก แม้จะมีคนให้ราคาภาพหลักหมื่นขึ้นไป

“เพราะผมไม่ได้สอนศิลปะอย่างเดียว ผมสอนเรื่องการใช้ชีวิตด้วย ถ้างานไม่เข้าตา ผมก็เคี่ยวเข็ญ แต่ทั้งหมดอยู่ที่ตัวเด็ก ถ้าทำไม่ได้ ผมก็ให้ตั้งสติ สำรวจตรวจสอบดูว่าเกิดอะไรขึ้น

เมื่อก่อนการเรียนศิลปะที่นี่ เป็นแค่วิชาศิลปะทั่วไปที่เด็กมัธยมปีที่ 1-6 ต้องเรียน มีห้องเรียนห้องเดียว ผ่านไปกว่า 10 ปีสร้างเป็นแผนการเรียนศิลปกรรม มีห้องเรียนศิลปะสามห้อง มีอาจารย์ศิลปะสามคน แต่ยังน้อยเกินไป ตัวผมเองสอนทั้งวิชาแสงและเงา ประติมากรรม จิตรกรรม ศิลปะไทย ฯลฯ "

ถ้าถามถึงความฝันในเรื่องการสอนศิลปะ นอกจากเรื่องการปูพื้นฐานศิลปะสร้างเด็กตั้งแต่อนุบาลจนถึงปริญญาเอก อาจารย์บัญชา พยายามหาช่องทางให้เด็กๆ ได้แสดงผลงานศิลปะ 

"ผมฝันอยากให้เด็กๆไปแสดงงานศิลปะในยุโรปบ้าง ได้ไปเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ พูดคุยกับศิลปิน"

• เส้นทางการเรียนศิลปะอาจารย์บัญชา

อีกตัวอย่างดีๆ สำหรับอาจารย์สอนศิลปะที่ทุ่มเท ทั้งพลังความคิดสร้างสรรค์และพยายามใช้เทคนิคการสอนให้เด็กนักเรียนเข้าใจง่ายๆ เพราะอาจารย์บัญชาก็ชอบศิลปะตั้งแต่เด็ก ตามติดพี่ชายที่เป็นจิตรกรไปทำงานเหมือนเงาตามตัว  

จึงเลือกเรียนศิลปะที่วิทยาลัยช่างศิลป์ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ ลาดกระบัง หาเงินเรียนด้วยการวาดรูปประกวด จากนั้นเอ็นทรานซ์เข้าคณะจิตรกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร โดยตั้งเป้าจะต้องเรียนที่นี่ให้ได้ ไม่ว่าจะสอบกี่ครั้ง

"สอบมา 4 ครั้ง 4 ปีกว่าจะสอบติด ช่วงไม่ได้เรียนก็ไปวาดรูปในโบสถ์ที่จ.ระยอง ตอนสอบวิชาวาดเส้นและองค์ประกอบศิลป์ ผมได้คะแนนเต็ม ส่วนวิชาสามัญผมตกตลอด ผมมุ่งมั่นมาก สอบทุกปี จนปีที่สี่สอนได้ ถ้าไม่ได้ก็สอบจนกว่าจะได้เรียน รุ่น 56 ของคณะจิตรกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร ปี2547 เป็นรุ่นที่นักศึกษาแก่ที่สุด เพื่อนผมศุภโชค สนธิรัตน์ สอบมาสิบปีสิบครั้งกว่าจะได้เรียนคณะนี้"

............

•  สำหรับนักเรียนที่สนใจศิลปะ ในวันเสาร์-อาทิตย์ อาจารย์บัญชา สุพรรณาลัย เปิดบ้านติวศิลปะสอนวาดรูป ที่จังหวัดนครปฐม ดูได้ที่เฟซบุ๊ค กาดบุญFINE ART
• เขียนโดย :เพ็ญลักษณ์ ภักดีเจริญ