‘ครูส์ บูร์ฌัวส์’ ไวน์ฝรั่งเศส ราคาสบายกระเป๋า เหมาะกับยุคนี้
‘ไวน์ฝรั่งเศส’ ราคาที่เหมาะกับเศรษฐกิจยามนี้ ‘ครูส์ บูร์ฌัวส์’ ไวน์บอร์กโดซ์ ที่ตอนนี้กำลังนิยมในร้านขายไวน์และซูเปอร์มาร์เก็ต ที่สำคัญคือราคาถูกอย่างไม่น่าเชื่อ
ช่วงนี้หลายคนเห็น ไวน์ฝรั่งเศส ครูส์ บูร์ฌัวส์ วางจำหน่ายในราคาย่อมเยา หลายชาโตขายราคาไม่ถึง 1,000 บาท ซึ่งถ้าเป็นสมัยก่อนราคาอย่างต่ำ ๆ ก็ 1,500 บาท
ราคาระดับไวน์ที่เดือดร้อนคือ ไวน์โลกใหม่ อย่าง ชิลี ออสเตรเลีย อาร์เจนตินา นิวซีแลนด์ ฯลฯ เพราะคนจะหันมาดื่มไวน์ฝรั่งเศสมากขึ้น
ครูส์ บูร์ฌัวส์ (Crus Bourgeois) เป็นการจัดชั้นไวน์เฉพาะในอำเภอเมด็อก (Medoc) เมืองบอร์กโดซ์ ประเทศฝรั่งเศสเท่านั้น ต้นสายปลายเหตุที่เกิดสืบเนื่องมาจากการทำ บัญชีไวน์เมด็อก ปี 1855 (Medoc Classification 1855) ซึ่งแบ่งไวน์ระดับกรองด์ ครูส์ เป็น 5 ชั้น รวม 61 ชาโต
บัญชีไวน์เมด็อก ปี 1855 มีเบื้องหน้าเบื้องหลังตลอดจนเรื่องราวมากมาย โดยรวมคือชาโตที่รับการจัดชั้นล้วนแล้วแต่มีเส้นมีสาย มีเจ้าของเป็นขุนนางเจ้าใหญ่นายโต ฯลฯ ทำให้ชาโตที่ไม่ได้รับการจัดชั้นหรือเส้นไม่ถึงไม่พอใจ อย่างน้อยไวน์ของพวกเขาก็มีส่วนช่วยสร้างชื่อเสียงให้ไวน์ฝรั่งเศส
อำเภอเมด็อกในบอร์กโดซ์
ปี 1932 การจัดชั้น ครูส์ บูร์ฌัวส์ จึงเกิดขึ้น โดยรัฐบาลได้ให้องค์การ INAO (The Institut National de l'origine et de la qualité) ซึ่งมีหน้าที่ดูแลกำกับควบคุมคุณภาพไวน์และเป็นผู้พิจารณาประกาศเขต AOC (Appellation d' Origine Controlee) ดำเนินการ ในครั้งนั้นมีการประกาศ ไวน์ระดับ ครูส์ บูร์ฌัวส์ อย่างเป็นทางการ 444 ชาโต
หลังจากนั้นก็มีพัฒนาการมาเรื่อย เช่น ปี 1962 มีการคัดสรรคุณภาพอย่างเข้มงวดมากขึ้น มีเพียง 94 ชาโต พอปี 1978 ขยับขึ้นมาเป็น 123 ชาโต พร้อมกับมีการแบ่งออกเป็น 3 ระดับเรียงจากสูงไปหาต่ำ คือ
1. Crus Grands Bourgeois Exceptional 18 ชาโต 2. Crus Grands Bourgeois 41 ชาโต 3. Crus Bourgeois 64 ชาโต
ไร่ไวน์ในบอร์กโดซ์ (Cr.vindesoif.ca)
ต่อมามีการตั้งคณะกรรมการของ ครูส์ บูร์ฌัวส์โดยเฉพาะ เรียกว่า The Alliance des Cru Bourgeois du Medoc ได้วางกฎเกณฑ์ไวน์เข้มงวดขึ้น เช่น ต้องเป็นไวน์ระดับชาโต มีไร่องุ่นเป็นของตนเองไม่ต่ำกว่า 7 เฮกตาร์ และต้องมีการผลิตไวน์กับบรรจุไวน์ในไร่ของตนเอง เป็นต้น
ผลพวงดังกล่าวทำให้ บัญชี ครูส์ บูร์ฌัวส์ 2010 มีไวน์ 260 ตัว จาก 8 ตำบลในอำเภอเมด็อก ที่สำคัญและถือเป็นครั้งแรกของ ครูส์ บูร์ฌัวส์ คือคณะกรรมการ The Alliance des Crus Bourgeois ประกาศให้ทุกชาโตเทียบเท่ากันหมด ไม่มีคำว่า Cru Bourgeois Exceptionnel อีกต่อไปแล้ว (แต่อาจจะมีอยู่ในใบรับรอง) และบัญชีครูส์ บูร์ฌัวส์ ต้องเทสต์โดย Blind Taste เท่านั้น เป็นต้น
อย่างไรก็ตามจากการที่มีเรื่องราวของการบริหารจัดการที่ไม่ค่อยดี ตลอดจนมีผลประโยชน์เข้ามาเกี่ยวข้อง ฯลฯ ทำให้ชาโตดัง ๆ และมีชื่อเสียงหลายชาโตปฏิเสธที่จะร่วมจัดชั้นบัญชีด้วย
บัญชีปี 2020 มีการนำเอาลำดับชั้น Cru Bourgeois, Cru Bourgeois Superiure, Cru Bourgeois Exceptionels กลับมาใหม่ พร้อมกำหนดกฎเกณฑ์ที่เข้มงวดกว่าเดิมหลายอย่าง ทั้งเรื่องของแตร์ฮรัวร์ (Terroir) การบริหารจัดการเซลลาร์ และเรื่องของสิ่งแวดล้อม ฯลฯ รวมทั้งจะมีการปรับบัญชีทุก ๆ 5 ปี
บัญชี ครูส์ บูร์ฌัวส์ ปี 2020 มีไวน์อยู่ 3 ชั้น 249 ชาโต เรียงลำดับจากชั้นธรรมดาไปถึงสูงสุดดังนี้
1. ครูส์ บูร์ฌัวส์ (Cru Bourgeois) 179 ชาโต 2. ครูส์ บูร์ฌัวส์ สุเปฮริเออร์ (Crus Bourgeois Superiure) 56 ชาโต 3. ครูส์ บูร์ฌัวส์ เอ็กซ์เซปชั่นเนลส์ (Crus Bourgeois Exceptionels) 14 ชาโต
ในที่นี้ขอนำเสนอเฉพาะ ครูส์ บูร์ฌัวส์ เอ็กซ์เซปชั่นเนลส์ 14 ชาโต ดังนี้
Chateau Arnauld (Haut-Médoc) Chateau Belle – Vaue (Haut-Médoc) Chateau Cambon La Pelouse (Haut-Médoc) Chateau Charmai (Haut-Médoc) Chateau D’Agassac (Haut-Médoc) Chateau De Malleret (Haut-Médoc) Chateau Du Taillan(Haut-Médoc) Chateau Malescasse (Haut-Médoc) Chateau Lestage (Listrac-Médoc) Chateau D’Arsac (Margaux) Chateau Paveil de Luze (Margaux) Chateau Le Boscq (Saint-Estèphe) Chateau Le Crock (Saint-Estèphe) และ Chateau Lilian Ladouys (Saint-Estèphe)
ไวน์ครูส์ บูร์ฌัวส์ นั้นจะเป็นของแท้หรือไม่ ? สามารถตรวจสอบได้จากเครื่องหมายรับรองเป็นสติกเกอร์เล็ก ๆ คล้ายแสตมป์พร้อมคำว่า CB Cru Bourgeois และบาร์โค้ด ที่สามารถสแกนตรวจสอบข้อมูลได้ โดยสติกเกอร์นี้ส่วนใหญ่ติดอยู่กับฉลากด้านหลังของขวด บางชาโตติดที่คอขวด
ไวน์ครูส์ บูร์ฌัวส์ ที่ผมได้ชิมในรอบ 3 เดือนที่ผ่านมา ตั้งแต่เดือนมกราคม 2568 จนถึงก่อนสงกรานต์ มีดังนี้
ชาโต ชาสส์ สปลีน 2017
ชาโต ชาสส์ สปลีน มูลีส์ เอิง เมด็อก 2017 (Château Chasse Spleen, Moulis en Médoc 2017) : เป็น 1 ใน 6 ของครูส์ เอ็กซ์เซปชั่นเนลส์ มาโดยตลอด แต่ต่อมาไม่ขอร่วมจัดบัญชีด้วย ได้ฉายาว่า ราชาแห่งครูส์ บูร์ฌัวส์เพราะรสชาติระดับครู คลาสเซ (Cru Classé) เบลนด์จากองุ่น 4 พันธุ์ ได้แก่ กาแบร์เนต์ โซวีญยอง (Cabernet Sauvignon) 45% แมร์กโลต์ (Merlot) 35% เปอร์ตีต์ แวร์กโดต์ (Petit Verdot) 10% และกาแบร์เนต์ ฟรอง (Cabernet Franc) 5%
สีแดงทับทิมเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุกปนแยมผลไม้ แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี พลัม มัลเบอร์รี ราสพ์เบอร์รี มิเนอรัล ดอกไม้แห้ง ขี้กบเหลาดินสอดำ ซีดาร์ สโมคกี้ สไปซีเฮิร์บ อบเชย เปปเปอร์ วานิลลา ใบชาแห้ง มีเดียมบอดี้ แอสิดสดชื่น แทนนินแน่นและนุ่มเนียน จบด้วยผลไม้ สไปซีเฮิร์บ วานิลลา สามารถดื่มได้ในเวลานี้ และเป็นครู บูร์ฌัวส์ที่ต้องชิมสักครั้ง.......19/20 คะแนน
ชาโต ปูโฌซ์ 2020
ชาโต ปูโฌซ์ มูลีส์ เอิง เมด็อก 2020 (Château Poujeaux Moulis en Médoc 2020) : ชาโตเก่าแก่ตั้งแต่ศตวรรษที่ 16 และเป็นครูส์ เอ็กซ์เซปชั่นเนลส์ เคียงข้างกับชาโต ชาสส์ สปลีน เบลนด์จากองุ่น 4 พันธุ์ที่อายุเฉลี่ยประมาณ 30 ปี ประกอบด้วยกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 55% แมร์โลต์ 42% เปอร์ตีต์ แวร์กโดต์ 3 % บ่มโอ๊ค 12 เดือน โดย 33% บ่มในโอ๊คใหม่
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุก แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี แบล็คเชอร์รี พลัม เอิร์ธตี้ ดอกไวโอเลต ดินประสิว กล่องซิการ์ สไปซีเฮิร์บ อบเชย จันทน์เทศ ใบชาแห้ง วานิลลา โอ๊คกรุ่น ๆ แอสิดสดชื่น แทนนินปานกลางและเริ่มนุ่ม จบยาวด้วยผลไม้ เอิร์ธตี้ สไปซีเฮิร์บ สามารถดื่มได้มนเวลานี้ แต่อาจจะยังไม่สุกเต็มที่นัก อาจจะดีแคนต์สัก 1 ชั่วโมง เป็นอีกหนึ่งในครูส์ เอ็กซ์เซปชั่นเนลส์ ที่ควรชิมสักครั้ง .....19/20 คะแนน
ชาโต เลส์ตาจ ซิมง 2017
ชาโต เลส์ตาจ ซิมง โอต์ เมด็อก 2017 (Château Lestage Simon, Haut-Médoc 2017) : เป็นหนึ่งในชาโตที่มีชื่อเสียง ทำไวน์แบบครอบครัวมาโดยตลอด ปัจจุบันทายาทรุ่นที่ 6 ได้ฉายาว่า เปตีต์ ปอเมอฮรอล ดู เมด็อก (Petit Pomerol du Médoc) หรือ “ปอเมอฮรอลน้อยแห่งเมด็อก” เนื่องจากใช้แมร์โลต์ มากกว่ากาแบร์เนต์ โซวีญยอง และทำได้ดีมาก อย่างวินเทจ 2017 นี้ใช้แมร์โลต์ 65% กาแบร์เนต์ โซวีญยอง 35% บ่มโอ๊ค 18 เดือน
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุก เช่น พลัม แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี ราสพ์เบอร์รี บลูเบอร์รี ดอกลาเวนเดอร์ กาแฟคั่ว ซีดาร์ สไปซี่ เฮิร์บ จันทน์เทศ ชะเอมเทศ โป๊ยกั๊ก ใบยาสูบ วานิลลา แอสิดปานกลาง แทนนินหนักแน่นและเริ่มนุ่ม จบยาวด้วยผลไม้ มิเนอรัล สไปซี่โอ๊ค วานิลลา สามารถดื่มได้ในเวลานี้เป็นต้นไป เป็นไวน์ครู บูร์ฌัวส์ที่ควรชิม .....19/20 คะแนน
ชาโต เฟลอง 2021
ชาโต เฟลอง เซกูร์ แซงเตสเตฟ 2021 (Château Phélan Ségur St.-Estèphe 2021) : 1 ใน 9 ไวน์ครู บูร์ฌัวส์ เอ็กเซปชันเนลส์ ตามบัญชี 2003 ทำจากองุ่นอายุเฉลี่ย 35 ปี ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 75% แมร์โลต์ 21% และเปอร์ตีต์ แวร์กโดต์ 4% บ่มโอ๊คฝรั่งเศส 18 เดือน โดยไวน์ 55% บ่มในโอ๊คใหม่
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุก แบล็คเคอร์แรนท์ ราสพ์เบอร์รี พลัม แบล็คเชอร์รี แบล็คเบอร์รี ดอกไม้ มิเนอรัล กลีบกุหลาบแห้ง ช็อกโกแลต สไปซี เฮิร์บ เปปเปอร์ จันทน์เทศ อบเชย ซีดาร์ ใบยาสูบ เปลือกหอย แอสิดสดชื่น แทนนินนุ่มเนียน มีเดียมบอดี้ จบยาวด้วยผลไม้ มิเนอรัล สไปซีเฮิร์บ โอ๊คกรุ่น ๆ สามารถดื่มในตอนนี้ก็ได้ แต่อาจจะยังไม่เปิดตัวเต็มที่นัก เป็นไวน์ครู บูร์ฌัวส์ที่สู้กับกรองด์ ครูส์ ได้อย่างไม่อาย และต้องชิมสักครั้งในชีวิต .........19.5/20 คะแนน
ชาโต เดอ ลามาร์ก 2019
ชาโต เดอ ลามาร์ก โอต์ เมด็อก 2019 (Chateau de Lamarque Cru Bourgeois Haut Medoc 2019) : เป็นหนึ่งในชาโตไวน์เก่าแก่ในเขตโอต์ เมด็อก เริ่มทำไวน์มาตั้งแต่ศตวรรษที่ 15 และเป็นอีกหนึ่งในไวน์ระดับครู บูร์ฌัวร์ ที่คุณภาพเกินราคาตัวหนึ่งในตลาดเมืองไทย เบลนด์จากองุ่นอายุประมาณ 50 ปี ประกอบด้วยกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 42% แมร์โลต์ 42% และเปอติต์ แวร์กโดซ์ 16% บ่ม 18 เดือนในถังโอ๊คฝรั่งเศส โดย 38% บ่มในโอ๊คใหม่
สีแดงโกเมนเข้ม สดใส หอมกลิ่นผลไม้สุก แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี แบล็คเชอร์รี พลัม ราสพ์เบอร์รี ดอกไวโอเล็ต มิเนอรัล ซีดาร์ คาราเมล สโมคกี้โอ๊ค สไปซีเฮิร์บ จันทน์เทศ อบเชย ยาสูบ กราไฟต์ แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่นและนุ่ม ฟูลบอดี้ จบยาวด้วยผลไม้ มิเนอรัล สไปซีเฮิร์บ วานิลลา อาจจะยังไม่สุกเต็มที่นัก แต่ก็สามารถเริ่มดื่มได้ตอนนี้……..19.25 /20 คะแนน
ตัวอย่างตราที่บอกว่าเป็นไวน์ครู บรู์ฌัวส์
ชาโต ลาเฟลอ เปฮราบง ปุยญัก 2011 (Château La Fleur Peyrabon Pauillac 2011) : ชาโตเก่าแก่ตั้งแต่ศตวรรษที่ 17 ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 67% แมร์โลต์ 26% และเปอตีต์ แวร์กโดต์ 7% เป็นไวน์สไตล์ Elegant & Powerful
สีแดงเข้ม ขอบบราวน์นิด ๆ หอมกลิ่นผลไม้สุกค่อนข้างฉ่ำ เช่น แบล็คเคอร์แรนท์ แบล็คเบอร์รี พลัม ราสพ์เบอร์รี และแยมเชอร์รี ดอกไม้ โอ๊คหอมกรุ่น สไปซี่ จันทน์เทศ อบเชย แบล็คเปปเปอร์ ซีดาร์ ใบยาสูบ แอสิดยังสดชื่น แทนนินหนักแน่นแต่นุ่มเนียน จบยาวด้วยผลไม้สุก โอ๊ค และสไปซี่เฮิร์บชุ่มคอ กำลังพร้อมดื่ม ณ บัดนี้........19/20 คะแนน
2nd Pez 2019
ชาโต เดอ เปซ เซคคั่น เปซ แซงเตสเตฟ 2019 (Chateau de Pez “2nd Pez” Saint Estèphe 2019) : ไวน์ฉลาก 2 ของ Chateau de Pez หนึ่งในไวน์ครู บูร์ฌัวส์ ที่เป็นเจ้าของเดียวกับหลุยส์ โฮรเดแฮรร์ (Louis Roederer) แชมเปญชื่อดัง ทำจากกาแบร์เนต์ โซวีญยอง 49% แมร์โลต์ 47% เปตีต์ แวร์กโดต์ 6% บ่ม 12 เดือนในบาริกฝรั่งเศส วินเทจ 2019 เป็นหนึ่งในวินเทจที่ดีมาก
สีแดงเข้ม สดใส ประกายม่วงนิด ๆ หอมกลิ่นผลไม้ เช่น แบล็คเบอร์รี แบล็คเคอร์แรนท์ ราสพ์เบอร์รี พลัม และแบล็คเชอร์รี กลีบดอกไม้แห้ง ๆ กาแฟคั่ว สโมคกี้โอ๊คกรุ่น ๆ สไปซี่ เฮิร์บ แห้ง ๆ แบล็คเปปเปอร์ เอิร์ธตี้ ฟูลบอดี้ แอสิดสดชื่น แทนนินหนักแน่น จบด้วยผลไม้ สไปซี่เฮิร์บ และโอ๊ค อาจจะยังไม่พีคเต็มที่นัก แต่ก็สามารถดื่มได้ในเวลานี้ ........1.8.5/20 คะแนน
สำหรับคนรัก ไวน์ฝรั่งเศส ขณะที่ ไวน์กรองด์ ครูส์ ราคาแพงถึงแพงมากจนแทบจับต้องไม่ได้ ครู บูร์ฌัวส์ นับว่าเหมาะสมอย่างมากกับยามเศรษฐกิจยามนี้
