หนัง 'สัปเหร่อ' เฉลย 15 สัญลักษณ์และความหมายแฝง ล่าสุดฟันรายได้ทะลุ 225 ล้าน

ต้องเต ธิติ ศรีนวล ผู้กำกับหนัง 'สัปเหร่อ' ที่ล่าสุดฟันรายได้ทะลุ 225 บาทไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว และกำลังมุ่งหน้าสู่ 300 ล้าน โดยผู้กำกับมาดเซอร์ได้เผย 15 ฉาก SYMBOLIC หรือสัญลักษณ์บางส่วนของหนังเรื่องนี้พร้อมกับความหมายแฝง

1.ข้าวจี่ไหม้ หมายถึง ยายที่แก่ชราตาแทบมองไม่เห็น แก่จนไม่รู้ความสุกพอดีกินของข้าวจี่ รู้แค่ว่าห่วงลูกหลาน ไม่สนใจว่าลูกหรือหลานตัวเองจะทำผิดหรือทำไม่ดีมาขนาดไหน รู้แต่ว่าอยากดูแลเขา มอบความรัก มอบความห่วงใย มอบความอบอุ่น บางครั้งเราอาจแค่อยากกินข้าวธรรมดากับคนในครอบครัวธรรมดา ที่แสนจะพิเศษแค่นั้นเองครับ นี่อาจเป็นความรักอันบริสุทธิ์ที่แท้จริงของคนที่อยู่ข้างๆ ความรักต้องรักษาด้วยความรัก

2.ลูกโป่งขาวลอย สื่อถึงการหลุดลอย การปลดปล่อย จากความสุขและทุกข์ของคนที่ยังอยู่และคนที่จากไป

3.วงไฮโลในงานศพ แสดงถึงเส้นเเบ่งระหว่างอารมณ์สนุกกับความเศร้า ของเจิดกับวงไฮโล เพื่อบอกเป็นนัยยะว่าถ้าความตายไม่ได้เกิดกับคนที่เรารัก เราก็จะยังมีความสุขต่อไปได้โดยที่บางทีเราอาจลืมนึกถึงเขาตอนที่ยังมีชีวิตอยู่

4.เจิด (ผู้ชายที่ทาเล็บ) ในสมัยก่อนจะสื่อถึงการเเบ่งเเยกชนชั้นทางสังคม เเต่พอมาอยู่บนตัวเจิด ความหมายเเฝงที่ว่า เจิดที่จบกฎหมายกับการทำศพ เราจะไม่เเบ่งเเยกว่าใครเป็นใคร ทุกศพเราปฏิบัติด้วยความเท่าเทียมกัน

5.ส่อนขวัญ เป็นพิธีทางความเชื่อของภาคอีสานที่มักจะเกิดขึ้นเมื่อมีคนเจ็บไข้ได้ป่วยทางใจจะด้วยการประสบอุบัติเหตุก็ดี หรืออาการเจ็บป่วยก็ตาม โดยพิธีนี้มีความเชื่อว่า เมื่อบุคคลใดเกิดเรื่องราวดังกล่าวขึ้นจะทำให้ขวัญหนีดีฝ่อ หายป่วยแล้วก็จะมีอาการซึมเศร้า ไม่สดชื่น ไม่แจ่มใสเหมือนคนปกติ จึงทำให้ผู้เฒ่าผู้แก่มักจะทำพิธีนี้ขึ้นเพื่อเป็นการนำขวัญและกำลังใจของคนๆ นั้นกลับมาชาวอีสานบางคนกล่าวว่า หากไม่ทำ พิธีส่อนขวัญคนป่วยกลับคืนมา อาการของผู้ป่วย

6.โยนกาละพฤกษ์ การหว่านกัลปพฤกษ์ในงานศพ เป็นการแสดงให้เห็นภาพว่า ในขณะที่มีผู้คนกำลังแย่งยื้อเงินทองกันอย่างวุ่นวายอยู่นั้น ศพที่ตั้งอยู่กลับไม่รู้สึกอยากได้เงินทองเหล่านั้นเลย ยังนอนสงบนิ่ง ผิดกับตอนมีชีวิตอยู่ ต้องออกแรงดิ้นรนเพื่อให้ได้มาซึ่งทรัพย์สินเงินทอง อีกอย่างหนึ่ง การหว่านกัลปพฤกษ์นั้นคือการโปรยทาน เป็นสร้างกุศลบารมีครั้งสุดท้ายให้กับผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว

7.โบว์ดำกลัดคนท้อง ตามความเชื่อของชาวอีสาน คือ ป้องกัน ภูตผีปีศาจ มาเอาลูกในท้องของเเม่เด็ก

8.น้ำตก (โลกความฝัน) ถ้าสังเกตดีๆจะเห็นน้ำตกไหลสวนทางกัน สื่อถึงธรรมชาติที่มีการเปลี่ยนเเปลงและเเตกต่างกันอยู่เสมอ คนเราไม่อาจขัดขวางหรือฝืนธรรมชาติได้ มันคือธรรมชาติของจริงที่เราต้องเจอ เรียนรู้ แล้วอยู่กับมัน

9.พิธีกรรมตัดสายแนน และแบ่งเว้นคนเป็นคนตาย ผมได้หยิบเอาพิธีกรรมตัดผัวตัดเมียมาเล่าในมิติของความเชื่อ เขาเชื่อกันว่าพิธีกรรมนี้จะทำให้คนที่ตายไม่มาเอาคนที่อยู่ตายไปด้วย เหมือนตัดขาดความสัมพันธ์ ตัดขาดความคิดถึงตัดขาดความห่วงใย ตัดขาดความรู้สึก แต่ถ้าตอนทำคนที่ทำหันกลับไปดู จะทำให้ตัดทุกอย่างไม่ได้ บาดแผลจากความรัก ไม่อาจหายไปจากความทรงจำ

10. ธุง

ธุง เป็นเครื่องประกอบพิธีกรรมสำคัญของชาวอีสานมาอย่างยาวนาน เชื่อกันว่าสามารถใช้ป้องกันสิ่งนิสัยไม่ดีร้ายหรือสิ่งไม่ดีที่มองไม่เห็นหรือภูตผีวิญญาณที่จะมารบกวนงานบุญ หากเห็นธุงแล้วจะถอยออกไป พร้อมกันนั้นยังเป็นการบอกกล่าวบวงสรวงเทพยดาในพื้นที่ว่ามีการทำบุญและมีพิธีการสำคัญให้มาช่วยปกป้องคุ้มครอง

ยังสะท้อนความเชื่อหลายอย่างด้วยกัน อาทิ แทนการเชื่อมโยงวิญญาณหลังความตาย รวมถึงเป็นกุศโลบาย หมายถึง สายใยนำสู่พระธรรม เป็นบุญเป็นกุศลให้คนที่ประดิษฐ์ธุงแมงมุมถวายเป็นพุทธบูชา ได้ยึดเกาะสายใยนี้สู่ภพแห่งพระศรีอริยเมตไตรยหรือสู่นิพพาน

11.โปรยข้าวตอก สื่อถึงคติธรรมว่า คนตายนั้น รูปกับนามแตกจากกันเหมือนข้าวตอกแตกที่แตกออกจากกัน

12.ยายผูกเเขนให้เซียง อีสานมีความเชื่อการผูกฝ้าย เป็นการรับขวัญให้เข้ามาในชีวิต ให้ชีวิตเจอแต่สิ่งดีๆ ไม่ว่าจะเป็นความเชื่อหรือเป็นความจริงสุดท้ายถ้าทำแล้วเราสบายใจที่จะทำเราก็ทำ อย่างน้อยการที่เราทำมันก็เกิดจากความรัก ความห่วงใย ความอบอุ่นของหัวใจเนาเอง

13.เสื้อเเดงเเขวนหน้าบ้าน ในความเชื่อของชาวอีสาน การเเขวนเสื้อแดงที่หน้าบ้านเป็นการป้องกันผีเเม่ม่ายที่จะมาเอาชีวิตของคนในบ้าน เเละอีกความเชื่อเป็นการป้องกันสิ่งอัปมงคลเเละผีต่างๆไม่ให้มารังควานผู้คนที่อยู่ในบ้าน

14.เมรุหลากสีสัน เราตั้งคำถามว่าสื่อถึงการช่วยคลายความโศกเศร้าของคนที่สูญเสีย แต่เมื่อถึงวาระสุดท้ายที่จะทำการเผาศพผู้วายชนม์ เกิดขึ้นจริงๆสีสันต่างๆของเมรุยังจะช่วยปลอบอารมณ์ของเราได้ไหม

15.นกบินออกจากบ้าน โบยบินออกที่จากที่อยู่อาศัย โบยบินออกจากความเป็นห่วง โบยบินออกจากการสูญเสียสิ่งอันเป็นที่รัก อันนี้ตีความได้เยอะมากเลยครับ

หนัง สัปเหร่อ ที่ล่าสุดฟันรายได้ทะลุ 225 เป็นที่เรียบร้อยแล้ว และกำลังเดินหน้ามุ่งสู่ 300 ล้าน โดยหนังเรื่องนี้มาจากกลุ่มเดียวกันอย่าง 'ไทบ้านเดอะซีรีส์' ที่สร้างปรากกฎการณ์จากภาพยนตร์เมื่อ 6 ปีก่อนและมาภาคต่อถึง 5 ภาคซึ่ง สัปเหร่อ เป็นภาคที่ 5 และเป็นหนังลำดับ 9 จากค่ายไทบ้านเดอะซีรีส์

ขณะที่รายได้ 'สัปเหร่อ' ในเขตกรุงเทพฯปริมณฑล, เชียงใหม่ทะลุ 71.77 ล้านบาท หลังจากการเข้าฉายเพียง 11 วัน ขึ้นแท่นเป็นภาพยนตร์ที่ทำรายได้สูงสุดประจำปี 2566 และนับเเป็นหนังจาก “จักรวาลไทบ้าน” ที่ทำรายได้สูงที่สุดอีกด้วย

สำหรับเรื่อง สัปเหร่อ ได้หยิบยกเอาอาชีพสัปเหร่อมาเล่าพร้อมกับสอดแทรกพิธีกรรม ความเชื่อเกี่ยวกับคนตายของชาวอีสาน พร้อมเล่าถึงความกลัว ความตายและคนตายได้อย่างเรียบง่ายแต่ทรงพลัง โดยคงความตลกที่เป็นจุดเด่นของจักรวาลไทบ้านไว้

นับเป็นข้อพิสูจน์อีกครั้งและตอกย้ำว่าบางครั้ง หนังไม่จำเป็นต้องใช้นักแสดงที่มีชื่อเสียง แต่ถ้าเนื้อหาดีและเหมาะสมกับบท ผู้ชมก็พร้อมที่จะสนับสนุนและเป็นแฟนคลับ ตราบใดที่ยังมีสร้างสรรค์ผลงานออกมาได้ถูกใจผู้บริโภคนั่นเอง

ภาพจาก Thailand Box office