สวนสัตว์ขอนแก่นบายศรีสู่ขวัญ ต้อนรับลิงอุรังอุตัง

วานนี้ (20ก.ย.) ที่สวนสัตว์ขอนแก่น ต.คำม่วง อ.เขาสวนกวาง จ.ขอนแก่น นายธนชน เคนสิงห์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการสวนสัตว์นครราชสีมา รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการสวนสัตว์ขอนแก่น กล่าวว่า สวนสัตว์ขอนแก่นได้จัดให้มีพิธี“บายศรี-สู่ขวัญ ให้กับสัตว์ และต้อนรับสมาชิกใหม่ลิงอุรังอุตัง”  โดยการเชิญหมอสูตรขวัญนายเรืองชัย โสภะสุนทร ทำพิธีในรูปแบบประเพณีชาวอีสาน จัดพานบายศรีพร้อมเครื่องบวงสรวง เป็นผลไม้ต่าง ๆ จำพวกเงาะทุเรียนมังคุด แตงโม สับปะรด ลำไย จัดไว้คอยให้กับลิงอุลังอุตัง

นายธนชน เคนสิงห์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการสวนสัตว์นครราชสีมา กล่าวว่าประเพณีความเชื่อตั้งแตสมัย ปู่ ย่า ตา ยายพิธีบายศรี-สู่ขวัญ หรือหลายท้องถิ่นในภาคอีสานจะเรียกว่า สู่ขวัญหรือสูตรขวัญ ตามความเชื่อของคนไทยเชื่อกันว่าคนที่เกิดมามีขวัญประจำกาย มีหน้าที่ในการปกปักษ์รักษาขวัญเป็นเหมือนพี่เลี้ยงที่คอยดูแลประคับประคองชีวิต คอยเลี้ยงดู และติดตามไปทุกหนทุกแห่ง เป็นสิ่งไม่มีตัวตนคล้ายจิตหรือวิญญาณแฝงอยู่ในตัวคนและสัตว์ ซึ่งขวัญตามความเชื่อทางพระพุทธศาสนาเชื่อว่าในร่างกายเรามี 2สิ่งรวมกัน คือร่างกายและจิตใจหรือขวัญคนไทยจึงเชื่อว่าพิธีสู่ขวัญเป็นพิธีหนึ่งที่จะช่วยส่งเสริมเพิ่มพลังใจให้เข้มแข็ง เมื่อมีขวัญที่มั่นคง พลังใจที่เข้มแข็ง ย่อมส่งผลให้การประกอบภารกิจหน้าที่นั้นๆ บรรลุผลสำเร็จได้ตามความ มุ่งหมาย

การทำพิธีสู่ขวัญอาจทำได้ทั้งพิธีทางพระพุทธศาสนาและพิธีทางศาสนาพราหมณ์ ซึ่งปัจจุบันก็ยังคงยึดถือปฏิบัติสืบต่อกันมาการสู่ขวัญเป็นพิธีกรรมที่กระทำสืบต่อกันมานาน แบ่งเป็น3ประเภท ตามลักษณะและโอกาสที่ใช้ คือ การสู่ขวัญคน การสู่ขวัญสิ่งของ และการสู่ขวัญสัตว์การสู่ขวัญสัตว์เป็นการระลึก ถึงบุญคุณของสัตว์ ที่ช่วยมนุษย์ในการทำมาหากินรวมไปถึงการขอขมาที่ได้ด่าว่า เฆี่ยนตี ในระหว่างการทำงานที่สำคัญ ได้แก่การสู่ขวัญควายและวัว และการสู่ขวัญม้อน หรือ ตัวหม่อน เป็นสัตว์ตัวอ่อนที่ชักใยออกจากรังไหม

ในการจัดกิจกรรมบายศรี-สู่ขวัญ สวนสัตว์ขอนแก่นเป็นสวนสัตว์แห่งแรกขององค์การสวนสัตว์ในพระบรมราชูปถัมภ์ที่จัดให้มีพิธีบายศรี-สู่ขวัญขึ้นเป็นครั้งแรกและสัตว์ที่จะนำมาเป็นตัวแทนของสัตว์ในการสู่ขวัญ จะเป็นลิงอุรังอุตังสายพันธุ์บอร์เนียว ซึ่งสวนสัตว์เปิดเขาเขียว จ.ชลบุรี ได้ให้ความอนุเคราะห์นำมาจัดแสดงที่สวนสัตว์ขอนแก่นตั้งเดือนพฤษภาคม2558จำนวน 2ตัว เป็นเพศผู้ทั้ง 2ตัว อายุ 15ปี ชื่อโล้น และชื่อซาเตีย ทั้งนี้ในการทำพิธีได้มีนางนีโม่ อายุ8ซึ่งได้รับการบริจาคเข้ามารประจำองค์การสวนสัตว์ เข้ามาร่วมพิธี ผูกแขน พร้อมกับประพรมน้ำมนต์ เพื่อความอยู่เย็นเป็นสุขอีกด้วย

นายธนชนกล่าวอีกว่าเหตุผลในการนำลิงอุรังอุตังมาเป็นตัวแทนของสัตว์ในการทำพิธีบายศรี-สู่ขวัญเนื่องจาก ลิงอุรังอุตังเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่คล้ายมนุษย์ ไม่มีหาง หูเล็ก แขนและขายาว อีกทั้งยังมีมันสมองที่ใกล้เคียงกับมนุษย์ มีการจดจำและเลียนแบบพฤติกรรมของมนุษย์ได้ดีกว่าสัตว์อื่นเป็นสัตว์ที่ไม่มีอุปนิสัยดุร้าย ก้าวร้าวอีกทั้งยังเป็นการประชาสัมพันธ์ให้นักท่องเที่ยวได้ทราบถึงสมาชิกใหม่ของสวนสัตว์ขอนแก่นที่นำมาจัดแสดงให้ได้ชม

ลิงอุรังอุตังเป็นสัตว์พื้นเมืองของประเทศอินโดนีเซีย มี2สายพันธุ์ คืออุรังอุตังสุมาตราPongo abelii)และอุรังอุตังบอร์เนียว(Pongo pygmaeus)ซึ่งปัจจุบันลิงอุรังอุตังได้ถูกขึ้นบัญชีCITESหรือที่รู้จักกันว่าอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora)หรือเรียกโดย ย่อว่าไซเตส  (CITES)และเป็นที่รู้จักในชื่ออนุสัญญากรุงวอชิงตัน (Washington Convention)เป็นสนธิสัญญาซึ่งเริ่มใช้บังคับตั้งแต่วันที่1กรกฎาคม พ.ศ.2518หากจะดุลิงอุรังอุตังมีที่สวนสัตว์เท่านั้นนำมาจัดแสดงและได้ขออนุญาตอย่างถูกต้องจากรัฐบาลอินโดนีเซีย