3 สัญญาณลับ บริษัทกำลังจะปลดคนออก รู้ก่อนรับมือได้ไวกว่า

ไม่นานมานี้เพิ่งเกิดข่าวน่าตกใจรับปลายปี เมื่อบริษัทยักษ์ใหญ่ระดับโลกหลายแห่ง อย่าง Amazon, UPS, Target และ Skydance Paramount เพิ่งประกาศปลดพนักงานกว่าหมื่นคน ภายในสัปดาห์เดียวกัน จนพนักงานทั่วโลกเริ่มระแวงว่า “บริษัทเราจะเป็นรายต่อไปหรือไม่”

ผู้เชี่ยวชาญด้านอาชีพจึงออกมาเตือน 3 สัญญาณสำคัญที่บ่งชี้ว่า “คลื่นการปลดคน” อาจกำลังใกล้เข้ามา หากเริ่มเห็นสิ่งเหล่านี้ในที่ทำงาน ถึงเวลาต้องเตรียมตัวไว้ก่อนจะสายเกินไป

เมื่อคลื่น 'ปลดคนออก' เริ่มขยับอีกครั้ง ปลายปี 2025

การปลดพนักงานครั้งใหญ่ของบริษัทชื่อดังอย่าง Amazon, UPS, Target และ Skydance Paramount ได้สร้างแรงกระเพื่อมในวงการแรงงานทั่วสหรัฐฯ และทั่วโลก ทำให้เหล่าบรรดาพนักงานบริษัท ต่างก็เริ่มหวั่นว่าความไม่แน่นอนนี้อาจลุกลามมาถึงตนเอง

เจสัน วอล์กเกอร์ (Jason Walker) ผู้ร่วมก่อตั้งบริษัทที่ปรึกษาทรัพยากรบุคคล Thrive HR Consulting อธิบายกับ CNBC ว่า หนึ่งในสาเหตุหลักที่บริษัทต่างๆ เริ่มปรับลดคนอีกครั้งในช่วงปลายปีนี้ มาจากการที่บริษัทต่างๆ ใช้เทคโนโลยี AI เข้ามาทำงานมากขึ้น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดต้นทุน

“บริษัทกำลังเห็นศักยภาพของ AI ในการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ใช้คนน้อยลง และนั่นคือโอกาสที่พวกเขาใช้เพื่อลดจำนวนพนักงาน” วอล์กเกอร์กล่าว ทั้งนี้ เขาชี้ให้เห็นถึง 3 สัญญาณลับ ที่มักจะเกิดขึ้นก่อนเกิดการเลย์ออฟพนักงานครั้งใหญ่ แม้ไม่ได้สื่อสารออกมาตรงๆ ก็ตาม ได้แก่

สัญญาณที่ 1: คนเก่าลาออก ไม่รับคนใหม่เพิ่ม การจ้างงานลดลง

จาโลนี วีเวอร์ (Jalonni Weaver) ผู้เชี่ยวชาญด้านการสรรหาบุคลากร เปิดเผยว่า “การชะลอตัวของการจ้างงาน” คือสัญญาณแรกที่ควรจับตา ถ้าบริษัทไม่เปิดรับตำแหน่งใหม่ หรือไม่รีบหาคนมาแทนตำแหน่งที่ว่างนานผิดปกติ นั่นอาจหมายถึงปัญหาด้านการเงินที่เริ่มคืบคลานเข้ามา

“ถ้าบริษัทไม่รีบหาคนใหม่ หรือปล่อยให้ตำแหน่งว่างค้างไว้โดยไม่อัปเดตประกาศรับสมัคร นั่นไม่ใช่สัญญาณที่ดีเลยในแง่การเงินขององค์กร” วีเวอร์เตือน

สัญญาณที่ 2: น้ำเสียงการสื่อสาร ของผู้บริหารเริ่มเปลี่ยนไป

อีกหนึ่งสัญญาณที่มักถูกมองข้าม คือ “การเปลี่ยนแปลงของน้ำเสียงในสื่อสารองค์กร” สัญญาณลักษณะนี้ โรซี เนสทิงเกน (Rosie Nestingen) ที่ปรึกษาธุรกิจ บอกว่า ก่อนที่บริษัทจะประกาศปลดพนักงาน มักมีการใช้ “ภาษานุ่มนวล” เพื่อปูทางและสร้างความชอบธรรมไว้ก่อน

“เราจะเริ่มเห็นถ้อยคำที่ฟังดูเหมือนเป็นการเตรียมใจ เช่น ‘เราต้องเพิ่มประสิทธิภาพ’ หรือ ‘ต้องบริหารทรัพยากรให้คุ้มค่าขึ้น’ ซึ่งมักเป็นสัญญาณล่วงหน้าว่ามีบางอย่างกำลังจะเกิดขึ้น” เธอกล่าว

เรย์ รามิเรซ (Rey Ramirez) จาก Thrive HR Consulting เห็นด้วยกับความผิดปกติข้างต้นเช่นกัน พร้อมเสริมว่า คำศัพท์อย่าง “efficiency” หรือ “optimization” มักเป็นสัญญาณเตือนทางอ้อมของการปลดคน

“ถ้าผู้บริหารเริ่มพูดเรื่องความคุ้มค่าและการใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์สูงสุดบ่อยขึ้น มันอาจไม่ได้แปลว่าองค์กรกำลังพัฒนา แต่อาจหมายถึงการเตรียมลดต้นทุนด้วยการปรับลดคน” รามิเรซกล่าว

สัญญาณที่ 3: ชั่วโมงการทำงานถูกลดลง งดโอที งดให้สวัสดิการบางอย่าง

รามิเรซชี้ว่า การลดชั่วโมงทำงานของพนักงานบางส่วน ก็ถือเป็นอีกหนึ่งสัญญาณชัดเจน เพราะแท้จริงแล้ว มันคือ “การไล่ออกแบบเงียบๆ” (Quiet Firing)

“พนักงานไม่สามารถอยู่ได้ด้วยรายได้ที่หายไป 30-50% และเมื่อถูกลดชั่วโมงลงมากขนาดนั้น หลายคนก็จำใจต้องลาออกเอง ซึ่งเป็นการผลักคนออกจากองค์กรโดยไม่ต้องประกาศปลดพนักงานออกอย่างเป็นทางการ” เขาอธิบาย

รามิเรซยังเตือนอีกว่า หลายองค์กรอาจใช้กลยุทธ์อื่นๆ อีก เช่น “บังคับให้กลับเข้าออฟฟิศ” (Return-to-office : RTO) ก็เป็นหนึ่งในวิธีที่บริษัทใช้เพื่อลดจำนวนคนโดยไม่ต้องประกาศปลดอย่างชัดเจน เพราะเป็นการผลักคนที่ไม่ชอบเข้าออฟฟิศให้ลาออกไปเองได้แบบอ้อมๆ 

“บางครั้งการเรียกให้พนักงานกลับเข้าออฟฟิศ ไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ แต่เพื่อให้คนที่ไม่สะดวกหรืออยู่ไกลต้องลาออกเอง” เขากล่าว

ผู้เชี่ยวชาญแนะพนักงาน เตรียมแผนสำรองก่อนสายเกินไป

ในภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวและความไม่แน่นอนจากเทคโนโลยี AI ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้พนักงาน “เตรียมตัวไว้เสมอ” โดย วีเวอร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการสรรหาบุคลากร เตือนว่า แม้คุณจะไม่ได้วางแผนเปลี่ยนงานในตอนนี้ แต่การอัปเดตเรซูเม่ให้ทันสมัยอยู่เสมอก็เป็นสิ่งจำเป็น

“อย่ารอให้ตกงานก่อนถึงจะเริ่มเตรียมตัว แม้ยังไม่คิดย้ายงาน คุณก็ควรลองสมัครงานดูบ้าง เพื่อทดสอบว่าทักษะของคุณยังแข่งขันได้ในตลาดหรือไม่” เขาแนะนำ

อ่านมาถึงตรงนี้แล้ว ใครที่เป็นพนักงานออฟฟิศ โดยเฉพาะอยู่ในสายงานที่สุ่มเสี่ยงที่จะโดน AI แทนที่ได้ ก็ลองนำ 3 สัญญาณของการปลดพนักงานเหล่านี้ไปพิจารณาดู อาจเริ่มจากสังเกตสิ่งเล็กๆ เช่น การหยุดจ้างคนใหม่ หรือคำพูดสวยหรูเรื่อง “ประสิทธิภาพ” จากผู้บริหาร แต่เบื้องหลังอาจเป็นแผนลดต้นทุนครั้งใหญ่

เพราะในยุคที่ AI และเศรษฐกิจผันผวน ไม่มีใครปลอดภัยจากการเปลี่ยนแปลงนี้ได้ การเตรียมเรซูเม่ให้พร้อม อัปเดตทักษะให้ทัน และวางแผนทางการเงินไว้ล่วงหน้า คือเกราะป้องกันที่ดีที่สุด การจะอยู่รอดต่อไปให้ได้ ไม่ได้อยู่ที่ “ใครเก่งกว่า” แต่อยู่ที่ “ใครเตรียมตัวก่อน” ต่างหาก

 

 

อ้างอิง: New York Post, CNBC