5 อาชีพ AI แทนไม่ได้ ปี 2025 โดยเฉพาะงานคิดวิเคราะห์ - เข้าใจมนุษย์
เปิด 5 อาชีพที่ AI ยังแทนที่คนไม่ได้ทั้งหมด โดยเฉพาะงานที่ใช้ทักษะความเข้าใจมนุษย์ คิดวิเคราะห์ การตัดสินใจ ธุรกิจที่จะอยู่รอด ต้องผสมผสานพลังของมนุษย์ และ AI ร่วมกัน
KEY
POINTS
- เปิด 5 อาชีพแข็งแกร่ง (ฝ่ายลูกค้าสัมพันธ์, ฝ่ายเทคนิค, สุขภาพ, กฎหมาย, โลจิสติกส์) เน้นคุณค่า และทักษะที่ AI ทำไม่ได้ นั่นคือ ความเอาใจใส่, ความคิดวิเคราะห์, การปรับตัวเชิงสถานการณ์
- AI ยังขาดความสามารถด้านอารมณ์ และบริบท แม้จะวิเคราะห์ข้อมูลเก่ง แต่ยังไม่สามารถตีความอารมณ์มนุษย์ หรือรับมือกับสถานการณ์ที่ไม่แน่นอนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ธุรกิจยุคใหม่ควรนำ “โมเดลผสม” ระหว่าง AI กับมนุษย์ มาใช้ เพื่อสร้างประสิทธิภาพสูงสุดโดยไม่สูญเสียคุณค่ามนุษย์ในบริการ
- บริษัทอย่าง SuperStaff หรือผู้ให้บริการ outsourcing ในฟิลิปปินส์ เป็นตัวอย่างแนวทางที่ผสมการทำงานระหว่าง AI กับมนุษย์ ให้เห็นภาพชัดเจน
ในยุคที่ปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังเข้ามาเปลี่ยนแปลงโลกการทำงานอย่างรวดเร็ว หลายตำแหน่งงานหรืออาชีพที่เคยเป็นหน้าที่ของมนุษย์ กลับถูกแทนที่ด้วยระบบอัตโนมัติ และอัลกอริทึมอัจฉริยะ ไม่ว่าจะเป็นงานเอกสาร การวิเคราะห์ข้อมูล หรือแม้แต่งานบริการบางประเภทที่เคยต้องใช้แรงงานคน
อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางกระแสความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ก็ยังมีบางสายอาชีพที่เทคโนโลยี AI ทดแทนมนุษย์ไม่ได้ในเร็ววัน เพราะอาชีพเหล่านี้ต้องอาศัยความเข้าอกเข้าใจ การตัดสินใจเชิงจริยธรรม การคิดเชิงซับซ้อน หรือแม้แต่การสื่อสารที่ลึกซึ้งเกินกว่าที่ AI จะเข้าใจได้
ชวนสำรวจ 5 อาชีพที่ยังคงยืนหยัดอยู่ได้ในปี 2025 และอาจจะยิ่งมีความสำคัญเพิ่มมากขึ้นในโลกอนาคตที่เทคโนโลยีมีบทบาทมากขึ้นทุกวัน อาชีพเหล่านี้ไม่เพียงแต่จะอยู่รอด แต่ยังกลายเป็นหัวใจของการดำเนินธุรกิจที่ต้องพึ่งพาความสัมพันธ์อันดีกับลูกค้า การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า และความเข้าใจในความต้องการของมนุษย์อย่างแท้จริง
เจ้าหน้าที่บริการลูกค้า : เมื่อความเห็นอกเห็นใจ AI ยังทำไม่ได้เหมือนคน
แม้ "ระบบแชตบอต" และ "บริการตอบคำถามอัตโนมัติ" จะกลายเป็นสิ่งที่พบเห็นได้ทั่วไปในโลกธุรกิจ แต่ในสถานการณ์ที่ลูกค้ารู้สึกไม่พอใจ ผิดหวัง หรือกำลังเผชิญกับปัญหาที่ซับซ้อน การพูดคุยกับคนจริงๆ ที่สามารถรับฟัง ปรับอารมณ์ และเข้าใจความรู้สึกได้แบบทันทีทันใด ยังเป็นสิ่งที่เทคโนโลยีไม่สามารถมอบให้ลูกค้าได้
หนึ่งในจุดอ่อนของ AI คือ การตีความอารมณ์ และน้ำเสียงของมนุษย์ ในหลายกรณี ลูกค้าที่แสดงความไม่พอใจแบบสุภาพหรือประชดประชัน มักถูกระบบ AI ตีความผิดพลาด และตอบกลับแบบไม่เหมาะสม ซึ่งยิ่งทำให้สถานการณ์แย่ลงไปอีก นอกจากนี้ ปัญหาที่ซับซ้อน เช่น การร้องเรียนที่เกี่ยวข้องกับหลายแผนก หรือปัญหาทางเทคนิคเฉพาะเจาะจง ยังต้องอาศัยทักษะการตั้งคำถาม การสรุปความ และการวิเคราะห์ข้อมูลที่เป็นบริบทเฉพาะ ซึ่ง AI ยังไม่สามารถเทียบเคียงมนุษย์ได้
การให้บริการลูกค้าในปัจจุบันจึงเน้นไปที่โมเดลแบบผสมผสาน (blended model) ที่ใช้ AI จัดการกับคำถามพื้นฐานหรือเรื่องทั่วไป และให้เจ้าหน้าที่คนจริงๆ เข้ามารับช่วงต่อเมื่อสถานการณ์ซับซ้อนขึ้น วิธีการนี้ไม่เพียงเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน แต่ยังรักษาความเชื่อมั่นของลูกค้าได้อย่างยั่งยืน
เจ้าหน้าที่สนับสนุนด้านเทคนิค : เมื่องานซับซ้อนเกินกว่า AI จะรับมือได้
AI อาจเก่งในเรื่องการวิเคราะห์ข้อมูล หรือการแก้ไขปัญหาทางเทคนิคเบื้องต้น เช่น ปัญหาการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต หรือการตั้งค่าพื้นฐานของอุปกรณ์ต่างๆ แต่เมื่อปัญหาเริ่มมีความซับซ้อน เช่น ระบบทำงานผิดปกติจากหลายสาเหตุพร้อมกัน หรือเกิดข้อผิดพลาดใหม่ที่ยังไม่มีข้อมูลในฐานข้อมูล AI จะเริ่มประสบปัญหา และไม่สามารถให้คำแนะนำที่เหมาะสมได้
ในจุดนี้ ความสามารถของมนุษย์ในการคิดวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ (critical thinking) การปรับตัวตามสถานการณ์ และการสื่อสารอย่างมีมนุษยสัมพันธ์ กลายเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ เจ้าหน้าที่ฝ่ายสนับสนุนทางเทคนิคที่ดี ต้องสามารถจับประเด็นของผู้ใช้ที่อธิบายไม่ชัดเจน ตั้งคำถามให้ตรงจุด และนำเสนอทางแก้ไขที่ยืดหยุ่นตามสถานการณ์จริง
แม้ในโลกยุคใหม่จะเน้นการใช้ระบบช่วยวิเคราะห์ปัญหาอัตโนมัติ แต่แนวทางที่ได้รับการยอมรับมากขึ้นคือ การใช้ทีมเทคนิคแบบไฮบริด ที่ผสานการใช้เครื่องมือ AI กับทักษะของมนุษย์ เพื่อให้ครอบคลุมทั้งเรื่องความเร็ว และความลึกในการแก้ไขปัญหา
บุคลากรสาธารณสุข หมอ พยาบาล : เพราะการดูแลชีวิตยังต้องใช้หัวใจทำงาน
ในโลกของการแพทย์และสุขภาพ แม้ AI จะสามารถช่วยแพทย์วินิจฉัยโรค หรือประมวลผลข้อมูลจำนวนมหาศาลได้อย่างรวดเร็ว แต่ในสถานการณ์จริง การดูแลผู้ป่วยยังต้องอาศัยปัจจัยอีกมากมาย ที่เครื่องจักรไม่สามารถเข้าใจได้ทั้งหมด
แพทย์ และพยาบาลต้องตัดสินใจภายใต้ความกดดัน วิเคราะห์อาการป่วยที่อาจเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา และสร้างความไว้วางใจให้กับผู้ป่วย และครอบครัวผู้ป่วย นอกจากนี้ การดูแลสุขภาพยังเกี่ยวข้องกับจริยธรรม ความเข้าใจทางวัฒนธรรม และความสามารถในการสื่อสารอย่างละเอียดอ่อน
แม้จะมีการใช้ AI มาช่วยในงานด้านการแพทย์มากขึ้น เช่น การวิเคราะห์ภาพถ่ายรังสี หรือการประเมินความเสี่ยงของโรคต่างๆ แต่ระบบเหล่านี้ยังต้องอยู่ภายใต้การดูแลของบุคลากรทางการแพทย์ เพื่อป้องกันข้อผิดพลาดหรือการตัดสินใจที่อาจมีผลต่อชีวิตของผู้ป่วย
อาชีพด้านกฎหมาย : ต้องใช้ดุลยพินิจ และกลยุทธ์ที่ยืดหยุ่น AI ยังสู้คนไม่ได้
AI สามารถช่วยทนายหรือที่ปรึกษากฎหมายในการค้นข้อมูลทางกฎหมาย วิเคราะห์สัญญา หรือเตรียมเอกสารต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการตีความ การต่อรอง หรือการวางกลยุทธ์ทางกฎหมาย ยังจำเป็นต้องใช้มนุษย์เป็นหลัก
การว่าความในศาล การเจรจาระหว่างคู่ความ หรือการวิเคราะห์ข้อกฎหมายในบริบทเฉพาะ เป็นงานที่ต้องอาศัยทั้งความเข้าใจในจิตวิทยามนุษย์ ความสามารถในการโน้มน้าวใจ และความละเอียดอ่อนทางอารมณ์ ซึ่ง AI ยังไม่สามารถทำได้อย่างเท่าเทียม
แม้จะมีเทคโนโลยีใหม่ๆ เข้ามาเสริมในแวดวงกฎหมาย เช่น การสแกนเอกสารหรือการวิเคราะห์ความเสี่ยงของสัญญา แต่ก็ยังต้องมีมนุษย์เข้ามาตรวจสอบความถูกต้อง แปลความตามบริบท และให้คำปรึกษาเชิงกลยุทธ์ที่เหมาะสมกับแต่ละกรณี
เจ้าหน้าที่โลจิสติกส์ : ต้องรับมือกับความไม่แน่นอนในโลกจริง ใช้ทักษะแก้ปัญหาเฉพาะหน้า
โลจิสติกส์เป็นอีกหนึ่งอุตสาหกรรมที่ใช้เทคโนโลยีในการเพิ่มประสิทธิภาพอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่การติดตามพัสดุแบบเรียลไทม์ ไปจนถึงการจัดเส้นทางขนส่งแบบอัตโนมัติ แต่ในสถานการณ์จริงที่มีตัวแปรมากมาย เช่น สภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงกะทันหัน ความล่าช้าในการผ่านด่านศุลกากร หรือปัญหาทางภูมิรัฐศาสตร์ การตัดสินใจในสถานการณ์เฉพาะหน้ายังคงต้องพึ่งพามนุษย์
ผู้เชี่ยวชาญด้านโลจิสติกส์ต้องสามารถวิเคราะห์สถานการณ์ เจรจากับหลายฝ่าย และแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้อย่างรวดเร็ว รวมถึงการดูแลลูกค้าที่กำลังเผชิญกับความล่าช้า หรือปัญหาที่ต้องการ การสื่อสารอย่างละเอียด และเป็นกันเอง ซึ่ง AI ยังทำไม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
แนวทางที่ได้รับความนิยมมากขึ้นในอุตสาหกรรมนี้ คือ การใช้ระบบ AI เพื่อช่วยในกระบวนการทั่วไป เช่น การคำนวณระยะเวลาขนส่งหรือการตรวจสอบเส้นทาง แต่เมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน ทีมงานที่มีประสบการณ์ก็ยังคงเป็นหัวใจสำคัญในการรักษาความต่อเนื่องของการดำเนินงาน
โดยสรุปก็คือ มนุษย์ยังคงมีบทบาทสำคัญในยุคที่ AI เขย่าโลกการทำงาน เพราะว่าถึงแม้ AI จะพัฒนาอย่างก้าวกระโดด และเข้ามาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในหลายภาคส่วน แต่อาชีพที่เกี่ยวข้องกับความเข้าใจมนุษย์ ความซับซ้อนทางอารมณ์ และการตัดสินใจเชิงจริยธรรม ยังคงเป็นสิ่งที่เครื่องจักรไม่สามารถทดแทนได้อย่างสมบูรณ์
องค์กรที่ต้องการเติบโตในโลกแห่งอนาคตจึงควรพิจารณานำเทคโนโลยีมาผสมผสานกับศักยภาพของมนุษย์อย่างเหมาะสม ใช้ AI ในการเสริมความเร็ว และความแม่นยำ ขณะเดียวกันก็คงไว้ซึ่งความเข้าใจ และความใส่ใจที่แท้จริงจากมนุษย์ เพื่อให้การดำเนินธุรกิจยังคงสร้างคุณค่าอย่างยั่งยืนในระยะยาว
อ้างอิง: Superstaff
พิสูจน์อักษร....สุรีย์ ศิลาวงษ์