โสดแล้วได้เงินเพิ่ม! เจาะเทรนด์ “Bihon” สวัสดิการที่บริษัทให้พนักงาน “โสด”

ก่อนหน้านี้ หลายคนคงได้เห็นรายงานข่าวจากสำนักข่าวรอยเตอร์ ที่ระบุว่า อัตราการเจริญพันธุ์รวมของ “เกาหลีใต้” ในปี 2565 อยู่ที่ 0.78 ซึ่งต่ำที่สุดในโลก! สะท้อนถึงสถานการณ์ทางสังคมของหนุ่มสาวชาวเกาหลีใต้ที่ไม่นิยมแต่งงาน ไม่อยากมีลูก มองไปทางไหนก็มีแต่ “คนโสด” ครองเมือง ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่คล้ายๆ กับอีกหลายประเทศทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยด้วย

จากข้อมูลสำรวจโดย Statistics Korea ในปี 2020 แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า หนุ่มสาวเกาหลีใต้มีแนวโน้มห่างไกลจากการแต่งงาน โดยพบว่า 42.5% ของคนในวัย 30 ปี มีสถานะ “โสด” (ไม่มีคู่ครอง) โดยประชากรกลุ่มนี้เพิ่มขึ้น 13.3% จากเมื่อสิบปีที่แล้ว และเมื่อเจาะจงลงไปเฉพาะผู้ชายเกาหลีใต้ในวัย 30 ปี ผลสำรวจชี้ว่ามี “หนุ่มโสด” ในสัดส่วนสูงถึง 50.8% ของประชากรทั้งหมด

 

• ทำไมหนุ่มสาวชาวเกาหลีใต้ถึงไม่อยากแต่งงาน?

ส่วนเหตุผลที่ทำให้หนุ่มสาวชาวเกาหลีใต้ยุคนี้ไม่อยากแต่งงานและไม่อยากมีลูกนั้น มีผลสำรวจล่าสุดที่จัดทำโดย Hankook Research ระบุถึงเหตุผลหลายข้อที่มีส่วนเกี่ยวข้อง ได้แก่

• อันดับ 1 : ค่าใช้จ่ายในการแต่งงานที่เพิ่มขึ้น
• อันดับ 2 : ภาระทางจิตใจที่เกี่ยวข้องกับการคลอดบุตรและการเลี้ยงดูบุตร
• อันดับ 3 : มุมมองของการแต่งงานเป็นเพียง “ทางเลือกของชีวิต” และ “ไม่ใช่สิ่งที่จำเป็นในชีวิต” 

นอกจากนี้ อีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ชาวเกาหลีใต้จำนวนมากไม่แต่งงานก็คือ “ค่าที่พักราคาสูง” โดยระบบการเช่าที่พักในเกาหลีนั้นต้องการเงินประกันล่วงหน้าจำนวนมาก อีกทั้งราคาที่อยู่อาศัยในเขตกรุงโซลพุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้คู่แต่งงานใหม่หาที่พักราคาย่อมเยาได้ยาก ทั้งยังต้องควักเงินจำนวนมากเพื่อการศึกษาของบุตรหลานอีก จึงทำให้มีภาระทางการเงินสูงมาก

ผู้ชายเกาหลีใต้อายุ 30 ปีที่ยังไม่แต่งงานคนหนึ่ง กล่าวว่า เขามีทุกอย่างสำหรับความสัมพันธ์ แต่ไม่ใช่คนที่ต้องการการผูกมัด โดยเขาบอกว่า “การแต่งงานทำให้ผมรู้สึกถูกผูกมัดทางสังคม และผมยังสงสัยว่าลูก ๆ ของผมจะมีความสุขในประเทศนี้หรือไม่เมื่อพวกเขาโตขึ้น”

ขณะที่หญิงสาวเกาหลีใต้วัย 30 ปีที่ยังไม่แต่งงาน บอกว่า “ฉันรู้สึกไม่โอเคกับการแต่งงาน เมื่อคิดถึงภาระที่บ้านที่ต้องแบกรับ และสิ่งที่ต้องทำเพื่อให้คนในครอบครัวเข้ากันได้กับลูกเขย รวมถึงความคาดหวังสูงจากครอบครัวฝั่งสามี” พนักงานหญิงวัย 30 กล่าว

 

• บริษัทในเกาหลีใต้ตอบรับเทรนด์ Bihon เพิ่มสวัสดิการคนโสด

การเพิ่มขึ้นของวัยทำงานชาวเกาหลีใต้ที่ “ไม่อยากแต่งงาน” ดังกล่าว กำลังกระตุ้นให้ธุรกิจต่างๆ ปรับสวัสดิการเพื่อรักษาพนักงานที่มีความสามารถเอาไว้ เป็นที่มาของเทรนด์สวัสดิการที่เรียกว่า “Bihon” ซึ่งหมายถึง การตัดสินใจโดยเจตนาของบุคคลที่จะอยู่เป็นโสด

จริงๆ แล้ว “เทรนด์ Bihon” เริ่มมีขึ้นในเกาหลีใต้ตั้งแต่ 1-2 ปีที่แล้ว โดยเกิดจากการเรียกร้องของพนักงานออฟฟิศ ชาวเกาหลีใต้กลุ่มที่ไม่นิยมแต่งงาน โดยพวกเขามองว่าเป็นเรื่องไม่ยุติธรรมที่บริษัทจะให้สิทธิพิเศษเฉพาะกับพนักงานที่แต่งงานและมีลูกเท่านั้น เช่น การให้ค่าเล่าเรียนแก่พนักงานที่มีบุตรเป็นจำนวนมาก เป็นต้น ซึ่งเป็นข้อปฏิบัติที่สร้างความไม่เท่าเทียมระหว่างพนักงานที่มีบุตรและผู้ที่ไม่มีบุตร

ประเด็นนี้มีการถกเถียงกันในหมู่พนักงานวัยทำงานชาวเกาหลีใต้อยู่นาน แต่ในที่สุด หลายๆ องค์กรของเกาหลีใต้ก็เริ่มตอบสนองต่อข้อเรียกร้องดังกล่าว โดยมอบสิทธิประโยชน์ให้กับพนักงานที่ยังไม่แต่งงานเช่นเดียวกับพนักงานที่แต่งงานแล้ว เพื่อเป็นการเคารพวิถีชีวิตที่หลากหลายของคนรุ่นใหม่ และเป็นการสร้างความเท่าเทียมระหว่างเพื่อนพนักงาน

 

• มีบริษัทไหนให้เงินพิเศษ-ให้วันหยุดกับคนโสดเพิ่มบ้าง? 

โดยที่ผ่านมามีหลายๆ บริษัทในเกาหลีใต้ มอบสวัสดิการพิเศษให้แก่พนักงานที่ไม่แต่งงาน ได้แก่

1. LG U plus ให้เงินคนโสดเพิ่ม 1 เดือน ให้วันหยุดเพิ่ม 5 วัน

ผู้ให้บริการโทรคมนาคมรายใหญ่อย่าง LG U plus ได้เปิดตัวโปรแกรมสนับสนุนพนักงานที่ไม่ต้องการแต่งงาน โดยองค์กรจะมอบเงินช่วยเหลือเท่ากับเงินเดือนพื้นฐานหนึ่งเดือน และวันหยุดที่ได้รับค่าจ้าง 5 วัน ซึ่งเป็นสิทธิพิเศษแบบเดียวกันกับพนักงานที่แต่งงานแล้วได้รับ

แต่ทั้งนี้คนโสดที่จะได้รับสวัสดิการนี้ จะต้องมีอายุ 43 ปีขึ้นไป และมีประสบการณ์การทำงานอย่างน้อย 10 ปีที่บริษัทนี้เท่านั้น อย่างไรก็ตาม LG U plus วางแผนที่จะผ่อนปรนข้อกำหนดอย่างค่อยเป็นค่อยไป

2. NH Investment and Securities เป็นบริษัทแห่งแรกที่เปิดโครงการ “Bihon”

เมื่อ 2 ปีก่อน บริษัท NH Investment and Securities ถือเป็นบริษัทเกาหลีใต้แห่งแรกที่เปิดตัวโครงการ “Bihon” โดยองค์กรจะมอบเงินสดเท่ากับเงินเดือน 1 เดือน แก่พนักงานที่มีอายุ 45 ปีขึ้นไป ซึ่งแสดงเจตจำนงว่าจะ “ไม่แต่งงาน” โดยโครงการนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้แน่ใจว่ามีการปฏิบัติที่เท่าเทียมกันระหว่างพนักงานที่แต่งงานแล้วและยังไม่ได้แต่งงาน

3. Lotte Shopping แจกเงินสด วันลา และต้นไม้ประจำบ้านให้คนโสด

ห้างสรรพสินค้า Lotte ซึ่งดำเนินการโดย Lotte Shopping มอบเงินสดและวันลาที่ได้รับค่าจ้างเพิ่มขึ้น ให้แก่พนักงานที่แจ้งข้อมูลว่าจะยัง “ไม่แต่งงาน” อีกทั้งพนักงานที่โสดยังจะได้รับต้นไม้ประจำบ้าน แทนที่จะเป็นช่อดอกไม้งานแต่งงานที่ให้กับพนักงานที่แต่งงานแล้ว

4. Shinhan Bank มอบเงินสด 100,000 วอนให้คนโสด

ธนาคาร “ซินฮัน แบงก์” จ่ายเงินสด 100,000 วอน (ราว 2,772 บาท) ให้กับพนักงานไม่แต่งงานทุกปี นับตั้งแต่ปี 2563 เป็นต้นมา โดยจำนวนเงินดังกล่าว เทียบเท่ากับโบนัสที่ให้กับพนักงานที่แต่งงานแล้วเนื่องในโอกาสวันครบรอบแต่งงานเป็นประจำทุกปี

5. Lush Korea ให้คนโสดมีวันลาเพิ่ม 10 วัน

บริษัท ลัชโคเรีย เสนอโบนัสและวันลาได้ค่าจ้าง 10 วัน มาตั้งแต่ปี 2560 แก่พนักงานที่เลือกอยู่เป็นโสด และด้วยมองว่าสัตว์เลี้ยงคือสมาชิกในครอบครัว บริษัทเครื่องสำอางสหราชอาณาจักรที่ปฏิบัติการในเกาหลีใต้รายนี้ยังจ่ายเดือนละ 50,000 วอนให้พนักงานโสดที่มีสัตว์เลี้ยง เหมือนกับจ่ายค่าเลี้ยงดูบุตรให้กับพนักงานแต่งงานแล้ว

หากมองผิวเผินอาจดูเหมือนว่า เทรนด์ Bihon กระตุ้นให้ชาวเกาหลีใต้อยู่เป็นโสด และสวนทางกับความพยายามเพิ่มอัตราประชากรเกิดใหม่ของรัฐบาล แต่ผู้เชี่ยวชาญบางคนยืนยันว่า สวัสดิการดังกล่าวเป็นการสนับสนุนที่ดีในองค์กร เพราะช่วยกระตุ้นให้เพื่อนร่วมงานที่แต่งงานแล้ว อยากมีลูกเพิ่มอีก

ชิน คยองอา ศาสตราจารย์ด้านสังคมวิทยา แห่งมหาวิทยาลัย Hallym ของเกาหลีใต้ อธิบายว่า ผู้หญิงวัยทำงานหลายคนลังเลที่จะมีลูกคนที่สอง เพราะกลัวจะเพิ่มภาระให้กับเพื่อนร่วมงาน แต่หากมีสวัสดิการแก่พนักงานที่ไม่ได้แต่งงาน พนักงานที่แต่งงานแล้วบอกว่าการมีลูกคนที่สองจะง่ายขึ้น

ในขณะที่รัฐบาลเกาหลีใต้ยังคงมองหามาตรการที่จะส่งเสริมให้ประชากรหนุ่มสาววัยทำงานในประเทศ หันมาสนใจแต่งงานและมีทายาทเพิ่มขึ้นอีกครั้ง

----------------------------------------

อ้างอิง : asia.nikkei, Korea Times