รพ.กรุงเทพ ล้ำ 'ผ่าตัดข้อเข่า'ด้วยหุ่นยนต์ 180 เข่า ไร้ติดเชื้อ เดินได้เร็ว

ประเทศไทยก้าวเข้าสู่ "สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์" มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปมากกว่า 20% ของจำนวนประชากร ทั้งหมด ขณะเดียวกัน โรคข้อเข่าเสื่อมยังคงเป็นหนึ่งในปัญหาสำคัญที่กระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ โดยมีคนไทยป่วยกว่า 6 ล้านคน คิดเป็นประมาณ 9% ของประชากรทั้งหมด โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุมากกว่า 60 ปี มีความเสี่ยงสูงถึง 34-45% โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นปัญหาสุขภาพที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต และหากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง อาจนำไปสู่ความพิการได้

อีกทั้ง “โรคข้อเข่าเสื่อม” มีแนวโน้มเกิดในคนที่อายุน้อยลง โดยมีสาเหตุหลักมาจาก การใช้งานข้อเข่ามากเกินไปหรือผิดท่า, ภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วน, รวมถึง ปัจจัยทางพันธุกรรม และการ บาดเจ็บของข้อเข่า ซึ่งทำให้กระดูกอ่อนที่รองรับข้อเข่าเสื่อมเร็วขึ้นกว่าปกติ

โรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล ในฐานะ "โรงพยาบาลเพื่อกระดูกและสมอง" เผยความสำเร็จในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมด้วยนวัตกรรมหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม (VELYS™" Robot-Assisted Solutions) ไปแล้วมากกว่า 180 เข่า (สถิติตั้งแต่ ตุลาคม 2024 - กันยายน 2025) สะท้อนถึงมาตรฐานการรักษาระดับสากลที่ผสานเทคโนโลยีกับความเชี่ยวชาญของทีมแพทย์ผู้ชำนาญการ

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

รพ.กรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล 'ผู้นำรุ่นใหม่' เพิ่ม AI- หุ่นยนต์ช่วยแพทย์ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม

"รพ.กรุงเทพ"ทุ่ม 200 ล้าน เปิดศูนย์การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ “The da Vinci Xi”

หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด ช่วยผู้ป่วยเดินได้เร็วขึ้น

“รัฐพงษ์ อำพันวงษ์” ผู้ช่วยประธานคณะผู้บริหาร โรงพยาบาลกรุงเทพ กลุ่ม 1 และผู้อำนวยการโรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล กล่าวว่าความสำเร็จครั้งนี้เป็นเครื่องยืนยันถึงความมุ่งมั่นของโรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล ที่พร้อมรับมือสังคมผู้สูงอายุ และผู้ป่วยโรคกระดูกด้วยการนำนวัตกรรมหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม มาผสานกับประสบการณ์และความเชี่ยวชาญของทีมแพทย์ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตผู้ป่วยและสร้างมาตรฐานในการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมในประเทศไทย

“โรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล มีกลยุทธ์และนโยบายในการให้บริการผู้ป่วยที่เน้นการยกระดับคุณภาพการดูแลรักษาและความเชี่ยวชาญทางการแพทย์ อย่าง การใช้เทคโนโลยีหุ่นยนต์ผ่าตัด generation ที่ทันสมัยที่สุด เช่น หุ่นยนต์ผ่าตัดข้อเข่าเทียม ซึ่งเทคโนโลยีนี้มีใช้ในโรงเรียนแพทย์เกือบทั้งหมดและโรงพยาบาลเอกชนในเครืออย่างกลุ่มโรงพยาบาล BDMS  พร้อมทั้งมีการยกระดับความชำนาญของแพทย์ที่ใช้หุ่นยนต์ผ่าตัด ต้องผ่านการเคลม/การรับรอง และต้องถูกส่งไปฝึกอบรมการใช้หุ่นยนต์และจะกลับมาเป็น เทรนเนอร์ เพื่อฝึกอบรมแพทย์ในประเทศและประเทศอื่น ๆ ให้ใช้เทคนิคการผ่าตัดแบบนี้ต่อไป”

ปัจจุบันมีแพทย์ที่สามารถใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดช่องท้อง ปอด นรีเวช รวมกันประมาณ 7 ท่าน และแพทย์ผ่าตัดข้อเข่าเทียมด้วยหุ่นยนต์อีก 7 ท่าน ซึ่งการใช้หุ่นยนต์ผ่าตัดผู้ป่วย รองรับผู้ป่วยยังไม่มีข้อจำกัด และสามารถดูแลผู้ป่วยได้เพียงพอ

มาตรฐาน JCI ผ่าตัดข้อเข่าเทียม180 ราย

รัฐพงษ์  กล่าวต่อไปว่า โรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล มีประสบการณ์ในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมมาแล้วรวม 2,000 กว่าราย นับตั้งแต่โรงพยาบาลได้รับมาตรฐาน JCI (Joint Commission International) โดยประมาณ 180 รายที่รักษาด้วยหุ่นยนต์ VELYS™ และด้วยการที่โรงพยาบาลจัดทำแพ็กเกจที่เหมาะสม ทำให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงนวัตกรรมนี้ได้ง่ายขึ้น โดยมีส่วนต่างจากการรักษาแบบเดิม ประมาณ 30,000-40,000 บาท ทำให้ผู้ป่วยประมาณ 70% ตัดสินใจเลือกผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ VELYS™

“ไตรมาส 4/2568 โรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล จะยังคงใช้กลยุทธ์ต่อเนื่องจากเดิมที่ได้ดำเนินการมา  โดยมีอัตราการเติบโตของจำนวนการผ่าตัดข้อเข่าจากปี 2567-2568 สูงขึ้นถึง 40% โดยปี 2569 จะมุ่งเน้นการขยายตลาดทั้งในกลุ่มชาวไทย (60%) และชาวต่างชาติ (40%) โดยเฉพาะในกลุ่มลูกค้าต่างชาติส่วนใหญ่จะเป็นชาวประเทศอาหรับ อาทิ กาตาร์, UAE, คูเวต, โอมาน ,กลุ่มประเทศเพื่อนบ้าน เช่น เมียนมา ,บังกลาเทศ และชาวต่างชาติที่ทำงานในไทย ขณะที่ผู้ป่วยยุโรปเพิ่มขึ้นเล็กน้อย ส่วนผู้ป่วยชาวจีนลดลงอย่างชัดเจน ซึ่งสอดคล้องกับภาพรวมนักท่องเที่ยวจีนที่ลดลง”

เน้นลงทุนเทคโนโลยี ร่วมมือเสริมศักยภาพการแพทย์

รัฐพงษ์ กล่าวต่อว่า ขณะนี้โรงพยาบาลเอกชนมีการแข่งขันสูงในการดึงดูดผู้ป่วยทั้งชาวไทยและต่างชาติ โดยเฉพาะในยุคสังคมผู้สูงอายุที่ความต้องการบริการทางการแพทย์เพิ่มขึ้น และผู้ป่วยสามารถเลือกโรงพยาบาลที่พึงพอใจและเหมาะสมกับงบประมาณได้

"โรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล" จะมีการลงทุนในด้านเทคโนโลยีและการบริหารจัดการเพื่อรองรับผู้ป่วยกลุ่มต่างๆ รวมถึงการทำงานร่วมกับโรงเรียนแพทย์ และภาครัฐเพื่อเสริมศักยภาพทางการแพทย์ โดยเน้นให้ตัวโรงพยาบาลมีความชำนาญทางการแพทย์ รักษาโรคยาก หรือเน้นด้านวิชาการและการศึกษาทางการแพทย์มากขึ้น เพราะการดูแลผู้ป่วยจำนวนมากขึ้น แพทย์ต้องมีความชำนาญเพิ่มมากขึ้น ซึ่งรายได้ที่เพิ่มขึ้นจะถูกนำไปลงทุนในการพัฒนาเทคโนโลยีหรือจัดหาเครื่องมือทางการแพทย์ที่มีความทันสมัยมากขึ้น

หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม แผลเล็ก ฟื้นตัวไว

“นพ.พนธกร พานิชกุล” ศัลยแพทย์เฉพาะทางด้านข้อเข่าและข้อสะโพก ให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้นวัตกรรมหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม กล่าวว่า ปัจจุบันพบว่ามีการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมในผู้ป่วยอายุน้อยลง โดยเริ่มตั้งแต่อายุ 50 ปี จากเดิมที่มักจะผ่าตัดในผู้ป่วยอายุ 60 ปีขึ้นไป เนื่องจากผู้ป่วยมีอาการป่วยมากขึ้นและเทคโนโลยีทางการแพทย์ดีขึ้น ซึ่งนวัตกรรมหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมที่อยู่ภายใต้การควบคุมสั่งการของ ศัลยแพทย์ข้อเข่า ลดการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ ทำให้ผู้ป่วยบาดเจ็บบริเวณแผลผ่าตัดน้อย ช่วยให้ฟื้นตัวไว และกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ใกล้เคียงปกติในระยะเวลาอันสั้น

“ผลลัพธ์ในการรักษาด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด พบว่า อัตราการผ่าตัดซ้ำและการติดเชื้ออยู่ที่ 0% และช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวไวมาก ผู้ป่วยสามารถเดินได้ภายในไม่กี่ชั่วโมงหลังผ่าตัด จากเดิมต้องรอ 24 ชั่วโมง ลดความปวดและงอเข่าได้ดีขึ้น ผู้ป่วยมีความพึงพอใจสูงขึ้นเนื่องจากกลับมาใช้ชีวิตได้เหมือนปกติ ที่สำคัญลดลดความแปรปรวนจากฝีมือแพทย์ ทำให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีและได้มาตรฐาน และลดเวลาที่ผู้ป่วยต้องอยู่ภายใต้การดมยาสลบ”

สถิติหลังการรักษาด้วยนวัตกรรมนี้ของโรงพยาบาลกรุงเทพ อินเตอร์เนชั่นแนล อัตราการติดเชื้อหลังการผ่าตัด รวมทั้งการผ่าตัดซ้ำน้อย และสามารถลุกเดินได้ภายใน 6 ชั่วโมงหลังจากการผ่าตัด ซึ่งในระหว่างการผ่าตัด เครื่องสามารถช่วยวางแผนให้ศัลยแพทย์วางข้อเช่าเทียมได้อย่างถูกต้องตามระนาบที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย ซึ่งจะส่งผลให้อายุการใช้งานยาวนานกว่าเทคนิคเดิม

ขณะนี้ในประเทศไทย มีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดรุ่นใหม่ล่าสุด  8 เครื่อง โดยอยู่ในเครือ รพ.กรุงเทพ และรพ.เอกชนอื่นๆ รวมถึงโรงเรียนแพทย์ด้วย ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้ผ่าตัดและมีหุ่นยนต์ช่วยควบคุมความแม่นยำ ให้ผลตอบรับดีจากคนไข้กว่า 90% สถิติหลังการรักษาของโรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล ยังพบอัตราการติดเชื้อหลังการผ่าตัดรวมทั้งการผ่าตัดซ้ำน้อยมาก

ปัจจัยที่ผู้ป่วยควรพิจารณาก่อนผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม

ปัจจัยสำคัญที่ผู้ป่วยควรพิจารณาก่อนการตัดสินใจเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมนั้นเกี่ยวข้องกับสุขภาพโดยรวม ความพร้อมทางร่างกายและจิตใจ รวมถึงคุณภาพชีวิตที่คาดหวังหลังการผ่าตัด โดยอ้างอิงจากแหล่งข้อมูล มีปัจจัยหลัก ๆ ที่ควรพิจารณาดังนี้

1. ความจำเป็นทางการแพทย์และคุณภาพชีวิต (Timing and Necessity)

• ระดับความจำเป็นและอาการปวด: การผ่าตัดควรทำเมื่อผู้ป่วยไม่สามารถทนต่ออาการปวดได้อีกต่อไป (ไม่ไหวจริง ๆ) และจำเป็นต้องทำจริง ๆ เท่านั้น แม้ว่าเข่าอีกข้างจะเสื่อม แต่หากไม่เจ็บ ก็ไม่จำเป็นต้องทำเผื่อ

• คำนึงถึงคุณภาพชีวิต: เนื่องจากเทคโนโลยีและวัสดุข้อเทียมดีขึ้นมาก ทำให้ข้อเทียมอยู่ได้นานขึ้น ผู้ป่วยที่อายุยังน้อยลง (เช่น 50 ปี) จึงเริ่มตัดสินใจผ่าตัด เพราะทนอยู่ไม่ไหว หากผู้ป่วยมีอายุ 55 ปีแล้วคุณภาพชีวิตแย่จริง ๆ การผ่าตัดเพื่อให้มีโอกาสได้ใช้ชีวิตที่ดีขึ้นเป็นเวลา 20 ปี (เช่น ไปเที่ยวต่างประเทศ) ถือว่าคุ้มค่า การรอผ่าตัดจนอายุ 70 ปี อาจทำให้ใช้เข่าเทียมได้เพียง 5 ปี ซึ่งไม่คุ้มค่า

• ความทนทานของข้อเทียม: ด้วยวัสดุสมัยใหม่ เช่น โคบอลต์โครเมียมผสมไทเทเนียม (เมทัลอัลลอย) และคุณภาพของพลาสติกที่ดีขึ้นมาก ทำให้ข้อเทียมคาดว่าจะอยู่ได้นานถึง 20 ถึง 30 ปี ซึ่งช่วยให้คนไข้ตัดสินใจผ่าตัดได้ง่ายขึ้นแม้ในอายุน้อย

2. สุขภาพและความพร้อมของร่างกาย (Health and Readiness)

• ภาวะโรคร่วม: ผู้ป่วยต้องพิจารณาว่าตนเองมีโรคร่วมอื่น ๆ มากน้อยเพียงใด เช่น ภาวะโรคหัวใจ

• การประเมินความปลอดภัย: การตัดสินใจผ่าตัดไม่ได้ขึ้นอยู่กับศัลยแพทย์กระดูกเพียงอย่างเดียว แต่ต้องมั่นใจว่าทีมแพทย์ทั้งหมด รวมถึงแพทย์หัวใจและแพทย์อายุรกรรม ได้เข้ามาช่วยดูแลและประเมินว่าผู้ป่วย พร้อมและปลอดภัย ที่จะเข้ารับการผ่าตัด

• การแก้ไขข้อจำกัดด้านสุขภาพ: หากผู้ป่วยยังไม่พร้อมหรือมีข้อจำกัดด้านสุขภาพ ภาวะเหล่านั้นจะต้องได้รับการแก้ไขเพื่อให้ผู้ป่วยพร้อมที่จะผ่าตัดได้อย่างปลอดภัย

3. ความมุ่งมั่นในการฟื้นฟูหลังการผ่าตัด (Post-operative Commitment)

• ปัจจัยของผู้ป่วย (ข้อจำกัด): ตัวผู้ป่วยเอง ถือเป็นข้อจำกัดที่สำคัญที่สุด เพราะเป็นปัจจัยที่ทีมแพทย์ไม่สามารถควบคุมได้

• การกายภาพบำบัด: ผู้ป่วยจะต้องมีวินัยในการกายภาพบำบัดหลังผ่าตัดที่ดี และมีแรงจูงใจที่ดี (motivation ที่ดี)

• ทัศนคติที่ดี: การมีทัศนคติเชิงบวก (positive mindset) เป็นสิ่งสำคัญในการฟื้นตัว หากผู้ป่วยไม่ยอมทำกายภาพบำบัด ก็อาจทำให้ผลการผ่าตัดไม่ดีเท่าที่ควร

4. การพิจารณาเลือกวิธีการผ่าตัดและค่าใช้จ่าย (Method and Cost)

• เทคโนโลยีการผ่าตัด: แม้ว่าเทคโนโลยีใหม่ ๆ เช่น การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ (Robot-assisted surgery) จะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น แต่ผู้ป่วยจำนวนมากเลือกใช้เทคโนโลยีที่ดีที่สุด (the best) เนื่องจากได้ผลลัพธ์ที่ดีกว่า มั่นใจมากกว่า เจ็บน้อยกว่า และฟื้นตัวเร็วกว่า

• ค่าใช้จ่าย: โดยทั่วไปค่าใช้จ่ายของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมด้วยหุ่นยนต์จะสูงกว่าแบบปกติประมาณ 30,000 ถึง 40,000 บาทต่อข้าง แต่ผู้ป่วยส่วนใหญ่รู้สึกว่าเงินจำนวนนี้คุ้มค่าเมื่อเทียบกับผลลัพธ์ที่ดีขึ้น

• การผ่าตัดสองข้างพร้อมกัน: หากผู้ป่วยมีปัญหาทั้งสองข้างและมีสภาพร่างกายที่ฟิตเพียงพอ ก็สามารถพิจารณาผ่าตัดพร้อมกันได้ อย่างไรก็ตาม การผ่าตัดสองข้างพร้อมกันมีความเสี่ยงสูงขึ้นและต้องทำในโรงพยาบาลที่มีทีมงานพร้อมสำหรับการดูแลหลังผ่าตัดเป็นพิเศษ

ประสบการณ์ตรงผู้ป่วย "ตัวจริง เล่าเรื่องจริง รักษาด้วย VELYS™"

"นพดล บุญเสนอ" มาบอกเล่าประสบการณ์จริงจากการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมว่า หลังจากได้ปรึกษาแพทย์ ส่วนตัวมีความมั่นใจในเทคนิคและประสบการณ์ของแพทย์ผู้ชำนาญการ แล้วมีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดเข้ามาเพิ่มประสิทธิภาพ วางแผนให้การผ่าตัดมีผลลัพธ์ที่ดี ไม่เจ็บหลังจากลองเดินหลังจากผ่าตัด 6 ชั่วโมง เจ็บน้อย พักฟื้นได้ไวในขณะรักษาตัว พร้อมกับการกายภาพฝึกเดิน ช่วยให้กลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขอีกครั้ง

โรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนลยังคงเดินหน้าพัฒนาศูนย์เฉพาะทางด้านข้อเข่าและข้อสะโพกอย่างต่อเนื่อง เพื่อ ก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางการรักษาโรคข้อระดับนานาชาติ รวมถึงการเป็นศูนย์กลางของการรักษาด้วยหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดระดับเอเชียในอนาคต เพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้ป่วยทั้งชาวไทยและต่างชาติ