ชีวิตดีขึ้นถ้าลดเสพเรื่องไร้สาระ | บวร ปภัสราทร 

การที่ผู้คนใส่ใจเรื่องไร้สาระมากน้อยแค่ไหน เป็นดัชนี้บ่งบอกได้ว่าในช่วงเวลานั้น มีอนาคตที่ดีมากน้อยเพียงใด ยิ่งไร้อนาคต ยิ่งใส่ใจเรื่องไร้สาระ 

เรื่องไร้สาระย่ำแย่กว่าเรื่องโกหก ตรงที่เรื่องโกหกหักล้างได้ด้วยการแสวงหาความจริง เรื่องไร้สาระมักปะปนระหว่างเรื่องจริงกับเรื่องไม่จริง ที่จงใจสร้างขึ้นเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์บางประการ 

ตั้งใจให้คนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งเชื่อโดยปราศจากข้อสงสัยว่าเรื่องนั้นเป็นความจริง ต่อให้มีใครเอาสารพัดหลักฐานมายืนยันหักล้างว่าเรื่องนั้นไม่ใช่เรื่องจริง ก็ยังมีคนจำนวนหนึ่งปฏิเสธความจริงนั้น

มีหลักฐานสารพัดว่าคนนั้นโกหกมาแทบทุกเรื่อง ผู้คนที่นิยมชมชอบคนนั้นก็จะไม่ยอมรับว่ามีการโกหกเกิดขึ้น แต่จะเลือกรับเฉพาะความจริงที่สนับสนุนว่า คนที่เขาชื่นชอบเป็นคนเก่งเป็นคนดี

เมื่อเกือบสิบปีมาแล้วโปรแกรมเมอร์ชาวอิตาลีคนหนึ่ง สังเกตพบว่า ต้องใช้ความพยายามในการหักล้างเรื่องไร้สาระมากกว่าความพยายามในการสร้างเรื่องไร้สาระขึ้นมาเป็นหลายเท่าตัว 

คนสร้างเรื่องไร้สาระยกย่องคนดังที่โกหกเก่ง กระทำได้โดยใช้ความพยายามน้อยกว่าความพยายามของคนที่จะมาพิสูจน์ว่าเรื่องที่ยกย่องนั้นมีไม่มีสาระ เป็นเรื่องไม่จริงหลายเท่าตัว 

ในเครือข่ายสังคมที่เราพบเจอทุกวันนี้ มีเรื่องไร้สาระที่ปะปนระหว่างเรื่องจริงกับเรื่องไม่จริงเยอะแยะไปหมด ถ้าเชื่อผลการสังเกตของโปรแกรมเมอร์อิตาลีคนนี้ เราควรพิจารณาได้เองเลยว่าคุ้มค่ามากน้อยเพียงใดที่จะไล่ตามเรื่องไร้สาระที่พบเจอในแต่ละวัน

ยิ่งไปรับรู้เรื่องไร้สาระมากเท่าใด เรายิ่งต้องใช้เวลามากขึ้นเป็นทวีคูณในการพิสูจน์ให้รู้ว่าเรื่องไร้สาระนั้นสมควรเชื่อมากแค่ไหน

 ปกติคนเราต้องการความจริง รู้เรื่องไร้สาระมาแล้วจะรีบเชื่อเลยก็ไม่ใช่ที่ควรจะเป็น ดูคลิปเรื่องไร้สาระจากคนหิวแสงแค่สองสามนาที แต่ต้องใช้เวลาสืบค้นความจริงเกี่ยวกับเรื่องนั้นเป็นชั่วโมง 

อย่าปล่อยให้ชีวิตมีทุกข์จากการรับรู้เรื่องไร้สาระ โดยพยายามหาความจริงมายืนยันหรือลบล้างไปทุกเรื่องที่รับรู้มา พิจารณาดูก่อนว่าเรื่องนั้นผิดตรรกะไปมากแค่ไหน ถ้าไกลเกินตรรกะ อย่าไปใส่ใจพิสูจน์ความจริง

ถ้าพอมีตรรกะอยู่บ้าง ให้ดูว่าเรื่องนั้นให้สาระใดกับชีวิต เรื่องนั้นมีผลกระทบในวงกว้างมากน้อยแค่ไหน ถ้ายอมเสียเวลาพิสูจน์ความจริงแล้ว ชีวิตของเรามีอะไรดีขึ้นจากการได้รู้ความจริงนั้นบ้าง ถ้าละเลยเรื่องนั้นไปแล้ว ชีวิตมีอะไรที่แย่ลงบ้างหรือไม่ 

ตกกระแสเรื่องไร้สาระเป็นประโยชน์กับชีวิตและจิตใจมากกว่าตามกระแสไปเสียทุกเรื่อง จนหมดเวลาในชีวิตไปกับการพิสูจน์ทราบความจริง พิสูจน์ได้แล้ว ชีวิตก็อาจไม่มีอะไรดีขึ้นมาเลยนอกจากสะใจที่ได้รับรู้ความจริงเรื่องนั้น

จึงไม่น่าแปลกใจที่พบว่าผู้เชี่ยวชาญตัวจริงมากมายหลายคนไม่ได้ปริปากใด ๆเพื่อหักล้างเรื่องไร้สาระในวงการที่เขามีความเชี่ยวชาญ พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสียตำลึงทอง

ผลเสียสำคัญอีกอย่างหนึ่งของการไปเที่ยวรับรู้เรื่องไร้สาระคือ บางครั้งความจริงที่เสียเวลาเสาะหามาได้นั้นอาจไม่ทำให้เราเลิกเชื่อเรื่องไร้สาระนั้น ถ้าบังเอิญเรื่องนั้นสอดคล้องกับที่เราอยากให้เป็นจริง

รู้ความจริงแล้วก็มีทุกข์เพราะไม่อยากให้ความจริงตรงข้ามกับเรื่องที่รับรู้มา การลบล้างความเชื่อในเรื่องไร้สาระที่บังเอิญตรงกับความเชื่อที่เรามีมาแต่ดั่งเดิม ต้องทำมากกว่าการค้นหาความจริง ยังต้องใช้ความพยายามในการเปิดใจรับความจริงรอบด้าน ซึ่งการเปิดใจรับความจริงที่ไม่สอดคล้องกับความเชื่อดั่งเดิมของเรานั้นไม่ใช่ทำได้ง่าย ๆ

 เรื่องไร้สาระที่รับรู้มาจึงอาจสะกดจิตตัวเราเองให้งมงายไปกับเรื่องที่ไม่เป็นจริงลึกลงไปมากขึ้น ถ้าเชื่อเรื่องรวยทางลัด ยิ่งไปรับรู้เรื่องจริงปนเรื่องเท็จเกี่ยวกับความร่ำรวยจากคริปโทมากเท่าใด โอกาสที่เราจะเสี่ยงเสียสตางค์ในเรื่องที่ไม่ควรเสี่ยงย่อมมีมากขึ้น

เรื่องไร้สาระที่ใครสักคนสร้างขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง ไม่ค่อยพบว่านำมาสู่สิ่งดี ๆ ในชีวิตจริงของเราแต่อย่างใด เสพเรื่องไร้สาระให้น้อยลงแล้วจะพบว่าชีวิตดีขึ้นมากในยามยากเช่นปัจจุบัน.
คอลัมน์ ก้าวไกลวิสัยทัศน์
รศ.บวร ปภัสราทร 
คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ 
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
email. [email protected]