“บำนาญฯประกันสังคมใหม่ สูตรCare” คนเก่าเงินไม่ลด เกษียณใหม่ช่วง 5 ปีมีชดเชย
“บำนาญชราภาพใหม่ สูตรCare” ประกันสังคมยันคนได้บำนาญอยู่แล้วเงินไม่ลด กลุ่มเกษียณใหม่หากสูตรใหม่ได้เงินลดลง มีกลไกชดเชยส่วนต่าง ย้ำเป็นธรรม-ลดความเหลื่อมล้ำการรับเงินบำนาญ เปิดรับฟังความคิดเห็น1-17 ต.ค.
เมื่อเวลา 08.30 น. วันที่ 10 ตุลาคม 2568 ที่ โรงแรม ดิ เอมเมอรัลด์ ถนนรัชดาภิเษก มีการประชุมรับฟังความคิดเห็น “การปรับปรุงสูตรการคำนวณบำนาญชราภาพของผู้ประกันตนตามมาตรา 33 และมาตรา 39” เพื่อชี้แจงและเปิดเวทีแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับการปรับปรุงสูตรการคำนวณเงินบำนาญชราภาพ โดยมีการนำเสนอ “สูตร Care” ซึ่งเป็นสูตรใหม่ที่สำนักงานประกันสังคมกำลังศึกษาและพิจารณานำมาใช้ในอนาคต โดยมีคณะกรรมการประกันสังคมและที่ปรึกษา คณะอนุกรรมการศึกษาและปรับปรุงสูตรการคำนวณบำนาญชราภาพของผู้ประกันตนตามมาตรา 33 และมาตรา 39 (เฉพาะกิจ) ผู้บริหารสำนักงานประกันสังคม นายจ้าง ลูกจ้าง ผู้ประกันตน และสื่อมวลชน เข้าร่วมกว่า 300 คน
น.ส.บุปผา เรืองสุด เลขาธิการสำนักงานประกันสังคม กล่าวว่า สำนักงานประกันสังคม(สปส.)ได้มีการพิจารณาปรับปรุง สูตรคำนวณเงินบำนาญชราภาพของผู้ประกันตนตามมาตรา 33 และมาตรา 39 แห่งพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. 2533 และที่แก้ไขเพิ่มเติม โดยคณะกรรมการประกันสังคม(บอร์ดประกันสังคม) ได้แต่งตั้งคณะอนุกรรมการศึกษาและปรับปรุงสูตรการคำนวณ บำนาญชราภาพของผู้ประกันตนตามมาตรา 33 และมาตรา 39 (เฉพาะกิจ)
โดยมีผู้ทรงคุณวุฒิ นักวิชาการ ผู้แทนฝ่ายนายจ้าง ผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน ผู้แทนจากองค์กรภาครัฐ และผู้แทนสปส. ร่วมกันศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับการปรับปรุงสูตรบำนาญชราภาพ เพื่อสร้างความเป็นธรรมแก่ผู้ประกันตน รวมถึงศึกษาผลกระทบอย่างรอบด้านจากการปรับสูตรบำนาญที่มีต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
การปรับปรุงสูตรบำนาญชราภาพใหม่ “สูตรบำนาญ Care” ซึ่งยังอยู่ในขั้นตอนการศึกษาและรับฟังความคิดเห็นจากทุกภาคส่วน ที่มุ่งเน้นความเป็นธรรม โปร่งใส และยั่งยืน เป็นแนวคิดการคำนวณเงินบำนาญชราภาพรูปแบบใหม่ ที่คำนึงถึงฐานเงินเดือนเฉลี่ยตลอดช่วงเวลาการทำงานของผู้ประกันตน (Career Average Revalued Earnings) แทนการคำนวณจากฐานเงินเดือนช่วงท้ายของการทำงานตามระบบเดิม ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อสร้างความเป็นธรรมและลดความเหลื่อมล้ำในการได้รับเงินบำนาญ
สิ่งสำคัญที่สุดของการปรับปรุงสูตรการคำนวณบำนาญชราภาพในครั้งนี้ คือ ผู้ประกันตนจะต้องไม่เสียประโยชน์ ซึ่งการปรับสูตรจะเป็นเพื่อเพิ่มความสมดุลและความเป็นธรรม เช่น การกำหนดอัตราส่วนการจ่ายที่เหมาะสม การปรับปรับกลไกลให้บำนาญเพียงพอต่อค่าครองชีพ และยังคงคุ้มครองสิทธิเดิมของผู้ประกันตนที่สะสมเงินสมทบมาแล้ว
“ผู้ที่รับบำนาญอยู่แล้ว จะไม่มีใครได้รับเงินบำนาญลดลง หากสูตรใหม่ได้เพิ่มขึ้น จะได้รับการปรับเพิ่มเงินบำนาญอัตโนมัติ ส่วนผู้ที่ได้รับผลกระทบจากสูตรใหม่ที่ทำให้ได้รับเงินบำนาญน้อยกว่าสูตรเดิมในช่วงเปลี่ยนผ่าน คือ ผู้ที่จะเกษียณเริ่มรับเงินบำนาญภายใน 5 ปี ตั้งแต่กฎหมายมีผลใช้บังคับ สำนักงารประกันสังคมจะชดเชยส่วนต่างของเงินบำนาญตามที่กำหนดให้ผู้รับบำนาญไปตลอดชีวิต”น.ส.บุปผากล่าว
น.ส.บุปผา กล่าวอีกว่า การเปิดเวทีรับฟังความคิดเห็น เป็นโอกาสอันดีที่จะได้ร่วมกันแสดงความคิดเห็นอย่างรอบด้าน ทั้งจากผู้ประกันตนตามมาตรา 33 มาตรา 39 นายจ้าง หรือผู้ที่เคยเป็นผู้ประกันตน ซึ่งอยู่ระหว่างรอรับสิทธิประโยชน์ในกรณีชราภาพ รวมทั้ง ผู้รับเงินบำนาญ กองทุนประกันสังคมอยู่ในปัจจุบัน เพื่อสร้างการรับรู้ ความเข้าใจ และข้อเสนอแนะ ซึ่งผลการประชุมรับฟังความคิดเห็นจะได้นำมาเสนอต่อคณะอนุกรรมการศึกษาและปรับปรุงสูตรการคำนวณบำนาญชราภาพของผู้ประกันตนตามมาตรา 33 และมาตรา 39 (เฉพาะกิจ) และบอร์ดประกันสังคมและที่ปรึกษา เพื่อพิจารณาปรับแก้ไขและจัดทำกฎหมายในส่วนที่เกี่ยวข้องในการปรับปรุงสิทธิประโยชน์กรณีชราภาพต่อไป
ด้านนางนิยดา เสนีย์มโนมัย รองเลขาธิการสำนักงานประกันสังคม กล่าวเพิ่มเติมว่า ผู้ที่ได้รับผลกระทบในช่วงแรกของการบังคับใช้กฎหมายปรับปรุงสูตรการคำนวณบำนาญชราภาพ ใหม่จะได้รับการดูแลอย่างเต็มที่ โดยกลุ่มที่ได้รับบำนาญอยู่แล้ว จะคิดคำนวณทั้งแบบสูตรเก่าและสูตรใหม่ หากสูตรใหม่ให้ยอดเงินที่สูงกว่าเดิม จะมีการปรับยอดให้ได้รับในอัตราใหม่ที่สูงกว่าโดยอัตโนมัติ แต่ถ้าคำนวณแล้วได้ต่ำกว่าที่เคยได้รับอยู่ก็จะยังคงได้รับเงินในอัตราเท่าเดิม
สำหรับกลุ่มเกษียณใหม่ที่จะได้รับบำนาญในช่วงเปลี่ยนผ่าน คือ 1-5 ปีแรกของการใช้สูตรใหม่ หากคำนวณแล้วสูตรใหม่ได้รับลดลง จะมีการเยียวยาส่วนต่างที่เกิดขึ้น
- กลุ่มที่เริ่มรับบำนาญในปีแรก หากสูตรใหม่ได้ลดลง ก็จะชดเชยส่วนต่างให้ 100 % เพื่อให้ได้เท่ากับบำนาญสูตรเดิม โดยจะได้รับยอดเงินบำนาญนี้ตลอดชีวิต
- กลุ่มที่เกษียณในช่วงปีที่ 2 ของการใช้สูตรใหม่ ชดเชยส่วนต่าง 80 %
- เกษียณช่วงปีที่ 3 ชดเชยส่วนต่าง 60 %
- เกษียณช่วงปีที่ 4 ชดเชยส่วนต่าง 40 %
- เกษียณช่วงปีที่ 5 ชดเชยส่วนต่าง 20 %
- ส่วนผู้ที่เกษียณหลังจาก 5 ปีแรกไปแล้ว จะไม่ได้รับเงินชดเชยส่วนต่างนี้
“หากมองในระยะยาวแล้ว สูตรใหม่จะไม่น้อยกว่าสูตรเดิม และอาจจะเยอะกว่าด้วยซ้ำ เนื่องจากจะมีการนำค่าจ้างที่เข้าสู่ระบบประกันสังคมไปแปลงให้เป็น มูลค่าปัจจุบัน ณ วันที่ผู้ประกันตนเกษียณ ก่อนนำไปคำนวณบำนาญ”นางนิยดากล่าว
สำหรับไทม์ไลน์ของกระบวนการปรับสูตรบำนาญชราภาพ ปัจจุบันอยู่ในช่วงการรับฟังความคิดเห็น หลังจากนี้คณะอนุกรรมการจะประเมินความเห็น ก่อนเสนอต่อ บอร์ดประกันสังคม, กระทรวงแรงงาน และเสนอเข้าสู่ ครม. ตามขั้นตอนกฎหมายเพื่อออกเป็นกฎกระทรวงใช้บังคับต่อไป
อนึ่ง สำนักงานประกันสังคม ได้เปิดโอกาสให้ผู้ประกันตนและประชาชนทั่วไป ร่วมแสดงความคิดเห็นผ่านระบบกลางทางกฎหมาย ได้ที่ www.law.go.th หรือผ่านแอปพลิเคชัน Line Official Account ของสำนักงานประกันสังคม ระหว่างวันที่ 1 – 17 ตุลาคม 2568