วิธีดูแล “สุขภาพจิต” หลังหายจากโควิด และอาการ “ลองโควิด”

หลังจาก "ติดโควิด" และรักษาตัวจนหายเป็นปกติแล้วนั้น หลายๆ คนอาจจะต้องเผชิญกับปัญหาของอาการลองโควิด ที่เกิดขึ้นจากภาวะอักเสบที่ยังหลงเหลือ หรือเกิดจากการใช้ยากดภูมิคุ้มกัน บางคนอาจจะมีอาการ ไอ, มีไข้, ปวดศีรษะ, การรับรู้กลิ่นหรือรสชาติลดลง, เจ็บหน้าอก หรือ หายใจได้ไม่เต็มที่ แตกต่างกันออกไปในแต่ละคน ซึ่งอาจจะมีอาการอยู่ที่ประมาณ 4 – 6 เดือน

แต่นอกจากอาการทางร่างกายแล้ว อีกหนึ่งสิ่งที่ผู้หายจากโควิดแล้วต้องคอยสังเกตตัวเองอีกเช่นกันก็คือ ปัญหาด้าน "สุขภาพจิต" ซึ่งข้อมูลจากกรมสุขภาพจิต ถือว่าเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้เกิดลองโควิด คือ "ความเครียด" ซึ่งอาจเกิดจากความวิตกกังวลจากความเจ็บป่วย

หรือความเครียดที่เกิดขึ้นเมื่อต้องถูกจำกัดบริเวณจากการกักตัวเป็นเวลานาน ซึ่งภาวะลองโควิดในมุมของจิตใจนั้นจะเกิดขึ้น แตกต่างกันในแต่ละบุคคลเนื่องจากแต่ละคนผ่านอาการเจ็บป่วย การรักษา และการกักตัวมาไม่เหมือนกัน

พญ.เปี่ยมลาภ แสงสายัณห์ หัวหน้ากลุ่มงานอายุรศาสตร์ปอด สถาบันโรคทรวงอก กล่าวถึงการดูแลรักษาภาวะเครียด และปัญหาสุขภาพจิตในเบื้องต้นว่า การออกกำลังกาย ถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้การกลับมาทำงานของร่างกายได้อย่างรวดเร็วและสมบูรณ์

รวมถึงต้องอาศัยกำลังใจทั้งจากตนเอง และคนรอบข้าง ทำกิจกรรมเชิงสร้างสรรค์เพื่อบรรเทาความเครียด ก็สามารถช่วยให้สุขภาพจิตที่ย่ำแย่จากภาวะลองโควิดให้ดีขึ้นได้

ทางด้านโรงพยาบาลกรุงเทพได้แนะนำว่า หากมีความเครียดมาก ผิดปกติควรพบจิตแพทย์เพื่อประเมินและรักษาอย่างเหมาะสม หรือหากมีนัดสม่ำเสมออยู่แล้วในกรณีที่เคยพบแพทย์มาก่อน ก็ไม่ควรหยุดพบแพทย์ เพราะอาจนำไปสู่อาการรุนแรง และเป็นอันตรายได้

นอกจากนี้สำหรับผู้ที่ยังไม่เคยติดโควิดแต่เริ่มรู้สึกว่ามีปัญหาด้านสุขภาพจิตเนื่องจากความตึงเครียดของสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิดนั้น ควรหมั่นสังเกตตัวเองว่าเข้าข่ายหรือไม่ เช่น อารมณ์เปลี่ยนแปลง, แปรปรวน, กลัว, เครียด, กังวล, หงุดหงิดฉุนเฉียวง่าย, นอนไม่หลับหรือหลับไม่สนิท หรือพฤติกรรมการกินผิดปกติ บางรายกินไม่ลง บางรายกินมากผิดปกติ ก็ควรปรึกษาจิตแพทย์เช่นเดียวกัน เพื่อที่จะได้รับการรักษาได้ทันท่วงที

พิสูจน์อักษร โดย....สุรีย์  ศิลาวงษ์