เจาะลึก 5 ส่วนผสมยอดฮิตในน้ำจิ้ม ที่แฝงโซเดียมกว่าที่คิด

บทความนี้ พาเจาะลึก 5 ส่วนผสมยอดฮิตใน น้ำจิ้ม ที่แฝง โซเดียม กว่าที่คิด จะมีอะไรบ้างนั้น ไปดูกัน

เกลือ (Sodium Chloride) ตัวเพิ่มรสพื้นฐานของน้ำจิ้มแทบทุกสูตร

เกลือ คือรากของรสเค็ม และเป็นส่วนผสมดั้งเดิมในน้ำจิ้มหลายชนิด ทั้งแบบใส่ตรง ๆ หรือแฝงอยู่ในวัตถุดิบอย่างเต้าเจี้ยว หรือน้ำปลาร้า

• ให้รสกลมกล่อม
• เกลือป่น 1 ช้อนชา = โซเดียมประมาณ 2,000 มิลลิกรัม เทียบเท่ากับโควตาโซเดียมที่ WHO แนะนำทั้งวัน

แม้จะใส่แค่เล็กน้อย แต่พอรวมกับส่วนผสมอื่นที่มีโซเดียมอยู่แล้ว ก็สะสมแบบไม่รู้ตัวได้ง่าย 

น้ำปลา กลิ่นเฉพาะตัวที่ขาดไม่ได้ในน้ำจิ้มไทย

ไม่ว่าจะเป็นน้ำปลาพริก น้ำจิ้มซีฟู้ด หรือน้ำจิ้มแจ่ว น้ำปลาคือส่วนผสมที่ "ห้ามขาด" เพราะช่วยเสริมรสไทยแท้ให้ชัด

• หอม เค็มแบบเข้มข้นเฉพาะตัว
• โซเดียมเฉลี่ย 400 มก./ช้อนชา
• บางสูตรใส่น้ำปลาแบบ "จัดหนัก" โดยเฉพาะเวลาอยากให้แซ่บ เท่ากับเพิ่มโซเดียมแบบไม่ได้ตั้งใจ

ซีอิ๊ว - ซอสถั่วเหลือง ของคู่ครัวที่แฝงโซเดียมไว้แน่น

ซีอิ๊วขาว มักใช้ในน้ำจิ้มสุกี้ น้ำจิ้มข้าวมันไก่ และน้ำจิ้มเต้าเจี้ยว ช่วยเสริมรสให้เข้มข้น และกลิ่นหอมจากการหมักถั่วเหลือง

• รสกลม ลื่น ละมุน
• มีโซเดียมเฉลี่ย 350 มก./ช้อนชา
• แม้สีดูอ่อน รสไม่เค็มจัด แต่ โซเดียม ไม่แพ้น้ำปลาเลย

ซอสปรุงรสต่าง ๆ ไม่เค็ม แต่แฝงโซเดียมไว้เพียบ 

เพราะต้องใช้ถนอมอาหาร + ปรุงรสให้กลมกล่อม เสริมรส เปรี้ยว หวาน เค็ม ครบในตัว เช่น

• ซอสหอยนางรม โซเดียมเฉลี่ย 165 มก./ช้อนชา → ใช้ในน้ำจิ้มสุกี้ / ปิ้งย่าง 
• ซอสพริก โซเดียมเฉลี่ย 70 มก./ช้อนชา → ใช้ในน้ำจิ้มลูกชิ้น ไก่ทอด
• ซอสมะเขือเทศ โซเดียมเฉลี่ย  85 มก./ช้อนชา → อยู่ในน้ำจิ้มแบบเด็ก ๆ หรือสายหวาน  

แม้รสไม่เค็ม แต่ใส่เยอะเพราะ "ไม่รู้สึกว่าเค็ม" → ยิ่งสะสมหนัก

ผงชูรส และผงปรุงรสต่าง ๆ ความอร่อยแบบ "วาบลิ้น" ที่มาพร้อมโซเดียมแฝง

ใช้ใส่เพิ่มในน้ำจิ้มแบบ "สูตรพิเศษ" เช่น

• น้ำจิ้มเต้าเจี้ยวสูตรจัดจ้าน
• น้ำยำที่ต้องการรส "โดน"
• น้ำจิ้มปิ้งย่างรสเข้ม

นอกจากนั้น ยังให้รสอูมามิ เข้มข้น กลมกล่อม 

• ผงชูรส โซเดียมเฉลี่ย 500 มก./ช้อนชา
• ผงปรุงรสทั่วไปในท้องตลาด มีปริมาณโซเดียมโดยเฉลี่ยประมาณ 1,000 มก./ช้อนขา

แม้ผงชูรสจะมีโซเดียมน้อยกว่าผงปรุงรสทั่วไป แต่หลายร้านมักใส่ "ผงปรุงรสในรูปซอง" เพิ่มเข้ามาอีกโดยไม่แจ้งไว้

เห็นหรือไม่ว่า น้ำจิ้ม ในถ้วยเล็ก ๆ นี่แหละ คือตัวแปรสำคัญที่แอบพาโซเดียมเข้าสู่ร่างกายแบบเงียบ ๆ ไม่ว่าจะเป็นเกลือ น้ำปลา ซีอิ๊ว ซอส หรือผงปรุงรส

ถ้าไม่อยากให้ไตต้องแบกรับงานหนักทุกมื้อ ลองเริ่มง่าย ๆ แบบนี้

• ใช้ถ้วยน้ำจิ้มขนาดไม่เกิน 3 นิ้ว
• จำกัดไม่เกิน 1 ช้อนโต๊ะต่อมื้อ
• แตะเบา ๆ พออร่อย ไม่ต้องราดให้ชุ่ม
• ลองทำน้ำจิ้มสูตรลดโซเดียมหรือใช้สมุนไพรแทน

แค่ลดจิ้มลงหน่อย ก็ช่วย ลดโซเดียม และลดความเสี่ยงโรคได้มากขึ้น

ข้อมูลอ้างอิงจากโปรแกรม INMUCAL V 4.0 สถาบันโภชนาการ ม.มหิดล

กดติดตามข้อมูลข่าวสาร แคมเปญที่น่าสนใจ และกิจกรรมดีๆ จาก สสส. เพิ่มเติมได้ที่ Facebook Line Tiktok Youtube และ Website