ส.อ.ท. ปลื้ม 'ทีมสุดซอย' ก.อุตสาหกรรม ลุยปราบโรงงานศูนย์เหรียญ

ม.ล.ปีกทอง ทองใหญ่ รองประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) เปิดเผยผลการสำรวจ FTI CEO Poll ครั้งที่ 45 ในเดือนพฤษภาคม 2568 ภายใต้หัวข้อ “โรงงานศูนย์เหรียญ กระทบอุตสาหกรรมไทยแค่ไหน” 

จากผลสำรวจพบว่า การเข้ามาของกลุ่มทุนจากต่างประเทศเพื่อประกอบกิจการโรงงานโดยไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจกับพื้นที่ หรือที่เรียกว่า โรงงานศูนย์เหรียญนั้น ผู้บริหาร ส.อ.ท. ส่วนใหญ่มองว่า สร้างผลกระทบเชิงลบต่อภาคอุตสาหกรรมไทยอย่างมาก โดยเฉพาะประเด็นการหลีกเลี่ยงละเลยไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น

การลักลอบประกอบกิจการ การผลิตสินค้าไม่ได้มาตรฐาน การลักลอบเข้ามาทำงาน และการนำเข้าผิดกฎหมาย ซึ่งมองว่าสาเหตุของปัญหาโรงงานศูนย์เหรียญในไทยเกิดจากกฎหมายไทยที่มีช่องโหว่ ตลอดจนผลกระทบจากสงครามการค้าที่เร่งให้เกิดการย้ายฐานการผลิตเข้ามาสวมสิทธิ์สินค้าส่งออกไทยเพื่อหลบเลี่ยงถิ่นกำเนิดสินค้า

ผู้บริหาร ส.อ.ท. จึงเสนอขอให้ภาครัฐเข้มงวดในการออกใบอนุญาตประกอบการโรงงาน และบูรณาการตรวจสอบเชิงรุกปราบปรามการกระทำความผิด การใช้ธุรกิจอำพรางของคนต่างด้าว หรือนอมินี และการใช้บัญชีม้า ผ่านการเชื่อมโยงข้อมูลและพัฒนาระบบติดตามวิเคราะห์พฤติกรรมของนิติบุคคลที่เข้าข่ายนอมินี เช่น การจ่ายภาษี, การจ้างงาน, การนำเข้าและส่งออก, การใช้ไฟฟ้า เป็นต้น

นอกจากนี้ ยังได้ชื่นชมการทำงานของกระทรวงอุตสาหกรรมที่ทุ่มเทในการจัดการโรงงานอุตสาหกรรมที่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายและโรงงานศูนย์เหรียญ โดยส่วนใหญ่ให้คะแนนความพึงพอใจต่อการทำงานของ ทีมสุดซอย อยู่ในระดับ “มาก” ซึ่งถือเป็นโมเดลการทำงานที่ดีและมีประสิทธิภาพในการแก้ไขปัญหาโรงงานศูนย์เหรียญในปัจจุบัน

จากการสำรวจผู้บริหาร ส.อ.ท. (CEO Survey) จำนวน 145 ท่าน ครอบคลุมผู้บริหารจาก 47 กลุ่มอุตสาหกรรม และ 76 สภาอุตสาหกรรมจังหวัด มีสรุปผลการสำรวจ FTI CEO Poll ครั้งที่ 45 จำนวน 6 คำถาม ดังนี้

1. การเข้ามาของโรงงานศูนย์เหรียญจะส่งผลกระทบเชิงลบต่ออุตสาหกรรมไทยในระดับใด
อันดับ 1 : มาก 86.9%
อันดับ 2 : ปานกลาง 11.0%
อันดับ 3 : น้อย 2.1%

2. กลุ่มสินค้าใดจะได้รับผลกระทบจากการเข้ามาของโรงงานศูนย์เหรียญ
อันดับ 1 : เครื่องใช้ไฟฟ้า 70.3%
อันดับ 2 : วัสดุก่อสร้าง 46.9%
อันดับ 3 : อาหารแปรรูป อาหารเสริม และเครื่องสำอาง 26.2%
อันดับ 4 : สิ่งทอและเครื่องนุ่งห่ม 25.5%

3. ปัญหาโรงงานศูนย์เหรียญในไทยเกิดจากสาเหตุใด
อันดับ 1 : กฎหมายที่มีช่องโหว่เป็นโอกาสเข้ามาลงทุนในไทย 74.5%
อันดับ 2 : การย้ายฐานการผลิตหนีผลกระทบจากสงครามการค้า 58.6%
อันดับ 3 : มาตรการส่งเสริมการลงทุนของไทย และสิทธิประโยชน์ต่างๆ 26.9%
อันดับ 4 : นโยบายและกฎหมายที่เข้มงวดในสิ่งแวดล้อมและการปล่อยมลพิษ 24.8% ของประเทศต้นทาง

4) ภาคอุตสาหกรรมมีความกังวลต่อผลกระทบจากโรงงานศูนย์เหรียญในเรื่องใด
อันดับ 1 : การไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น ลักลอบประกอบกิจการ 52.4% ผลิตไม่ได้มาตรฐาน ลักลอบเข้ามาทำงาน และนำเข้าผิดกฎหมาย 
อันดับ 2 : การนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศมาสวมสิทธิ์ไทยส่งออก (Re-Export) 50.3% เพื่อหลบเลี่ยงถิ่นกำเนิดสินค้า
อันดับ 3 : การใช้ไทยเป็นฐานการผลิตในอุตสาหกรรมที่มีมลพิษ 49.0% ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชน
อันดับ 4 : ขีดความสามารถในการแข่งขันด้านต้นทุน และการแย่งส่วนแบ่งตลาด 22.8% ในประเทศและตลาดส่งออก

5)  ภาครัฐควรดำเนินมาตรการเพื่อแก้ไขปัญหาโรงงานศูนย์เหรียญอย่างไร
อันดับ 1 : เข้มงวดในการออกใบอนุญาตประกอบการโรงงาน 52.4% และบูรณาการตรวจสอบเชิงรุกปราบปรามการกระทำความผิด 
อันดับ 2 : ปราบปรามการใช้ธุรกิจอำพรางของคนต่างด้าว หรือนอมินี และบัญชีม้า 51.7%
อันดับ 3 : เชื่อมโยงข้อมูลและพัฒนาระบบติดตามวิเคราะห์พฤติกรรมของนิติบุคคล 31.7% เช่น การจ่ายภาษี, การจ้างงาน, การนำเข้าและส่งออก, การใช้ไฟฟ้า ฯลฯ 
อันดับ 4 : ปรับปรุงหลักเกณฑ์ในการออกใบรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า Form C/O ทั่วไป 29.7% สำหรับรายการสินค้าเฝ้าระวัง และมีการตรวจสอบกระบวนการผลิต

6) ภาคอุตสาหกรรมให้คะแนนการทำงาน “ทีมสุดซอย” กระทรวงอุตสาหกรรม ในเรื่องการจัดการโรงงานที่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายและโรงงานศูนย์เหรียญในระดับใด
อันดับ 1 : มาก 35.2%
อันดับ 2 : มากที่สุด 29.0% 
อันดับ 3 : ปานกลาง 24.8%
อันดับ 4 : น้อย 9.0%
อันดับ 5 : น้อยที่สุด 2.0%